Είναι περίεργο, αλλά σε αυτό το νησί κάθε μαγαζί είναι συνδεδεμένο με μια ιστορία. Με ανθρώπους που είχαν ένα όνειρο και πάλεψαν για να το κάνουν πράξη, με παρέες που έψαχναν έναν τόπο να εκφράζει τα “θέλω” και τα οράματά τους, με οικογένειες που συνεχίζουν πεισματικά παραδόσεις γενεών παλεύοντας να τις φέρουν στο σήμερα. Τέτοιες κι άλλες πολλές ιστορίες ακούσαμε στο τελευταίο μας ταξίδι στη Σύρο, εκεί όπου κάθε στάση συνοδεύεται από φίλεμα, ζεστά χαμόγελα και εξομολογήσεις.
Το Μέλυδρον των χρωμάτων
Αρχικά, ακολουθήσαμε τις προτροπές των ντόπιων και οδηγήσαμε προς τς νότια του νησιού. Λίγο προτού φτάσουμε στην παραλία της Ποσειδωνίας (τον οικισμό που οι περισσότεροι μάθαμε ως Ντελαγκράτσια), βρήκαμε το μεζεδοπωλείο για το οποίο μας μιλούσαν όλοι. Ντόπιος, και μάλιστα από την Ποσειδωνία, είναι και ο Γιώργος Ορφανός, ο οποίος άνοιξε το 2013 το Μέλυδρον μαζί με τη σύζυγό του, Δήμητρα Θωμά.
Η Δήμητρα και ο Θοδωρής, που πριν από 12 χρόνια άνοιξαν το Μέλυδρον. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Αρχικά ήταν οι δυο τους. Άλλωστε αυτό ήθελαν: να έχουν ένα δικό τους μαγαζί, το οποίο θα διαμόρφωναν ακριβώς όπως ονειρεύονταν. Ίσως για αυτόν το λόγο το Μέλυδρον αγαπήθηκε τόσο πολύ από τους Συριανούς αλλά και από τους επισκέπτες του νησιού, οι οποίοι έρχονται εδώ για τη χαλαρή ατμόσφαιρα, τα χρώματα που σου ανοίγουν την καρδιά, τις αυθεντικές, χωρίς φτιασίδια γεύσεις και τα γνήσια χαμόγελα.
Πεντανόστιμοι μεζέδες με συριανά προϊόντα απο τα χέρια της Δήμητρας. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Η Δήμητρα έχει αναλάβει την κουζίνα και φτιάχνει μεζέδες με παραδοσιακά τυριά και προϊόντα Σύρου, κλασικά κυκλαδίτικα φαγητά, καθώς και τηγανόψωμα, που τόσο συνηθίζουν στη δική της πατρίδα, τη Χαλκίδα. Ο Γιώργος είναι έξω, εξυπηρετεί τον κόσμο και σε κάνει από την πρώτη στιγμή να νιώθεις σαν στο σπίτι σου. Γι’ αυτό και στο Μέλυδρον έρχεσαι από το πρωί για στραπατσάδα και σπιτική λεμονάδα και κάθεσαι για ώρες. Η ζωή εδώ κυλά με άλλους ρυθμούς, κι αυτοί οι δύο άνθρωποι, η Δήμητρα και ο Γιώργος, σε βάζουν με το καλημέρα στο αληθινό της νόημα.
Ο Θοδωρής στον Λυγερό
Τον Λυγερό και τον παραδοσιακό οικισμό Χαλανδριανή της Σύρου, στην Απάνω Μεριά, δεν τον είχαμε επισκεφθεί ποτέ. Και ήταν μεγάλο λάθος όπως αποδείχθηκε γιατί ο τόπος που αγάπησε ο σεφ Θοδωρής Κασσαβέτης και αποφάσισε να κάνει σπίτι του είναι μαγευτικός. Η ταβέρνα Λυγερός μοιάζει με αετοφωλιά που ατενίζει τη Μύκονο και τη Δήλο, τη Σίφνο και το ακούραστο γαλάζιο.
Προτού περάσουμε το κατώφλι της, καθίσαμε σε ένα τραπεζάκι και αφήσαμε την ψυχή μας να ξεκουραστεί. Και όσοι όμως επισκέπτονται την ταβέρνα και απολαμβάνουν τις δημιουργίες του Θοδωρή αλλά και του έτερου σεφ και συνιδιοκτήτη Στέλιου Θεοδωράκη δεν ξέρουν τι να πρωτοεπαινέσουν, τη θέα ή το φαγητό. Το μενού δημιουργημένο για να υμνεί την αληθινή βαθιά γεύση της πρώτης ύλης. Χόρτα, βότανα και μυρωδικά από τον τόπο, όσπρια από κάθε μέρος της Ελλάδας, κρέατα ντόπια, μποστανικά από κοντινούς παραγωγούς – τουλάχιστον όσο έχουν και ό,τι έχουν και καλλιεργούν με μεράκι.
Ο σεφ Θοδωρής Κασσαβέτης αγάπησε τη Χαλανδριανή και έφτιαξε εδώ τον Λυγερό, με τη φανταστική θέα στο Αιγαίο. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Κατσαρόλες, γάστρες και ταψιά μπαινοβγαίνουν στον ξυλόφουρνο. Ο Θοδωρής και ο Στέλιος αγαπούν τη φωτιά, μελώνουν τα φαγητά τους, δίνουν το χρόνο που χρειάζεται στο μαγείρεμά τους. Γίδες και τραγιά, ρεβιθάδες και κεφαλάκια, ψωμί αληθινό που μοσχοβολάει σπίτι, λαδερά με λαχανικά εποχής, λουκάνικα που φτιάχνουν μόνοι τους αλλά και ταψιά με σιροπιαστά γλυκά για να κλείνει υπέροχα το κάθε γεύμα τους.
Ταψιά με πίτες και σιροπιαστά γλυκά μπαίνοβγαίνουν στον ξυλόφουρνο του Λυγερού. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Ονειρευτήκαμε να φτάνουμε στο νησί χειμώνα σε κάποια μεγάλη αργία για να βρούμε καταφύγιο στη ζεστή σάλα τους με τη μεγάλη τζαμαρία και ζηλέψαμε τον Θοδωρή για την απόφασή του να αφήσει την πρωτεύουσα. Ήθελε όμως ένα μαγαζί να μπορεί να μαγειρεύει με την καρδιά του, γι’ αυτό και χαιρόμαστε διπλά που το βρήκε.
Ηλιοβασίλεμα στο Πλακόστρωτο
Κάντε κι εσείς μια χάρη στον εαυτό σας την επόμενη φορά που θα επισκεφθείτε τη Σύρο, πάρτε το δρόμο προς την Απάνω Μεριά και βγείτε στο Σαν Μιχάλη. Ακριβώς αυτό που έκαναν πριν από μερικά χρόνια και η Λίτσα Μαρκέλλου με τον Γιώργο Παλαιολόγο, οι οποίοι έκατσαν να φάνε ένα μεζέ και να δουν το ηλιοβασίλεμα στην ταβέρνα με τη φοβερή θέα, το Πλακόστρωτο, και έμειναν εκεί για πάντα. Απλοί επισκέπτες στο νησί από το οποίο καταγόταν ο πατέρας του Γιώργου, το ζευγάρι διατηρούσε ψησταριά σε ένα χωριό κοντά στα Λουτρά της Ωραίας Ελένης, στην Κόρινθο. Ερωτεύτηκαν όμως το μέρος, τη θέα στο Αιγαίο, την ηρεμία και τους ρυθμούς και αποφάσισαν να αλλάξουν όλη τους τη ζωή.
Η Λίτσα και ο Γιώργος ερωτεύτηκαν το Πλακόστρωτο και αποφάσισαν να αλλάξουν όλη τους τη ζωή. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Έτσι μετακόμισαν μόνιμα στη Σύρο και από το 2018 ανέλαβαν αποκλειστικά το Πλακόστρωτο –εκείνη την κουζίνα και εκείνος την ψησταριά. Μαγειρεύουν πιάτα παραδοσιακά, με τοπικά προϊόντα και με τη Λίτσα να βάζει τις δικές της μοντέρνες πινελιές όπου η συνταγή το σηκώνει. Ό,τι δοκιμάσαμε από τα χέρια της ήταν πραγματικά πεντανόστιμο, λες και έκλεινε μέσα του όλη τη γεύση της συριανής κουζίνας και της ιστορίας αιώνων που κουβαλά πίσω της.
Τα πεντανόστιμα φαγητά της Λίτσας σε συνδυασμό με τη μαγευτική θέα, κάνουν την επίσκεψη στο Πλακόστρωτο μια αξέχαστη εμπειρία. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Η ίδια υπερηφανεύεται ιδιαίτερα για τον κρασάτο κόκορα –ο οποίος αποτελεί και το έμβλημα του μαγαζιού– και παραδέχεται πως η ανταπόκριση του κόσμου και όλα τα ζεστά σχόλια που δέχονται για το φαγητό τους είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή για τον κόπο που βάζουν η ίδια και ο σύζυγός της στο Πλακόστρωτο. Η δική μας ανταμοιβή, πέρα από τις μοναδικές γεύσεις που δοκιμάσαμε, ήταν αυτό το ηλιοβασίλεμα και η γαλήνη με την οποία σε γεμίζει ένα μέρος το οποίο δεν μπορείς παρά να το ερωτευτείς.
Οι παρέες παίρνουν τη Ρεβάνς
Ένα καφενείο που ζει και αναπνέει μέσα στην καρδιά της παλιάς αγοράς της Ερμούπολης. Την ώρα που ανοίγουν τα μπακάλικα και τα μανάβικα της πόλης, όταν αρχίζει ο κόσμος να πηγαινοέρχεται στα σοκάκια για τα ψώνια της ημέρας, βγάζει τα τραπέζια της στον πεζόδρομο και η Ρεβάνς, που σερβίρει τον πρώτο καφέ της ημέρας. Το γωνιακό μαγαζί που τον περασμένο χρόνο έκλεισε δύο χρόνια ζωής, βρίσκεται πια στα χέρια του Μιχάλη Γκόλαπη, της Χριστίνας Δρακακάκη και της Δήμητρας Δερνίκου, η οποία βάζει το χεράκι της και στην κουζίνα παρέα με τη μαγείρισσα της Ρεβάνς, τη Γιάννα.
Ο Μιχάλης Γκολάπης σερβίρει στη Ρεβάνς τον πρώτο καφέ της ημέρας. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Τα πάντα εδώ, από τις τάρτες, τα γλυκά και τις πίτες που σερβίρουν το πρωί μέχρι τους μεζέδες και τα μαγειρευτά που συνεχίζουν το «πρόγραμμα» μέχρι το βράδυ, είναι χειροποίητα και φτιαγμένα με πολύ μεράκι και ντόπια υλικά.
Από το μεσημέρι και μετά, στα τραπέζια στρώνονται μεζέδες με εκλεκτά συριανά τυριά, αλίπαστα και ντόπια κρασιά. Φωτό: Χρήστος Καββούρης
Τα εμφιαλωμένα κρασιά τους είναι αποκλειστικά από το συριανό Οινοποιείο Χατζάκη, τα τυριά, τα αλίπαστα και τα αλλαντικά τους από ντόπιους παραγωγούς. Όμως το καλύτερο από όλα –καλύτερο κι από τα κοκκινιστά τους κεφτεδάκια, που ήταν ένα ποίημα– είναι το γεγονός ότι αυτό το καφενείο μένει ανοιχτό όλο το χρόνο, δεν αποχαιρετά τους θαμώνες του μόλις φεύγουν οι τουρίστες κλείνοντας άτυπα τη σεζόν. Παρότι Αθηναίοι, τα παιδιά που το τρέχουν αγάπησαν τη Σύρο, την έκαναν σπίτι τους και εκείνη τους το ανταπέδωσε αγκαλιάζοντας ζεστά τη Ρεβάνς και κάνοντάς την κομμάτι της καθημερινότητάς της. Σαν μια βόλτα στην αγορά για τα πρώτα ψώνια της ημέρας.
