Λάβαρο της επανάστασης των γυναικών στην πολύ συμπαθητική ιταλική ταινία της Μαργκαρίτα Βικάριο «Gloria!» είναι η μουσική και φόντο της ταινίας ένα ορφανοτροφείο της Καθολικής Εκκλησίας στον 19ο αιώνα στην Ιταλία.

Η ταινία που προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα, έχει ως κεντρικό πρόσωπο την πιο ταπεινωμένη και πιο ταλαιπωρημένη όλων των κοριτσιών του ορφανοτροφείου (Γκαλατέα Μπελούτζι) που θα γίνει η ηγέτιδα μιας παρέας κοριτσιών που αποφασίζουν να αξιοποιήσουν το ταλέντο τους στη μουσική για να σηκώσουν αναστημα στο πατριαρχικό κατεστημένο που εκπροσωπείται από τον διεφθαρμένο διευθυντή του ορφανοτροφείου (Πάολο Ρόσι).

Η Καθολική Εκκλησία εκμεταλλεύεται την ορφάνια στην «Gloria!» της Μαργκαρίτα Βικάριο

Στον τελευταίο έχει παραγγελθεί η δημιουργία μιας μουσικής σύνθεσης που θα πρέπει να παρουσιάσει προς τιμήν του Πάπα που θα επισκεφτεί την Βενετία. Η Βικάριο, εγγονή του ηθοποιού/σκηνοθέτη Μάρκο Βικάριο και της ηθοποιού Ροζάνα Ποντεστά, συνδυάζει το αδιαμφισβήτητα βαρύ κλίμα και θέμα της ιστορίας με μια διάθεση ανάλαφρη που κάνει την ταινία εξαιρετικά αγαπησιάρικη και συγχρόνως συγκινητική ενώ ισορροπεί ανάμεσα στο τραγικό και το χαριτωμένο. Οι πρωτότυπες ιδέες της σκηνοθέτριας που τροφοδοτούν τις πιο αβανταδορικες σκηνές της ταινίας, στηρίζονται κυρίως στους πρωτοπόρους μουσικούς πειραματισμούς των κοριτσιών και δίνουν μια ποπ διάθεση στην «Gloria!» που αναμειγνύει σύγχρονους ήχους σε αλλοτινές περιόδους.

Η ταινία δεν είναι σπουδαία, έχει όμως το χάρισμα της επικοινωνίας με το κοινό χάρη στο αβανταδόρικο θέμα της που η Βικάριο χειρίζεται με ελευθερία και φαντασία. Και μαζί με το στοιχείο της υπόγειας καταγγελίας προς την Καθολική Εκκλησία, η «Gloria!» αποκτά το εκτόπισμα που χρειάζεται για να έχει σοβαρές πιθανότητες στα βραβεία της Μπερλινάλε που απονέμονται την Κυριακή.

Η διέξοδος της αυτοκτονίας

Στον 18ο αιώνα είναι τοποθετημένη η αυστριακή ταινία «Το λουτρό του διαβόλου» (Des Teufels Bad) των Βερόνικα Φραντς και Σεβερίν Φιάλα, επίσης στο διαγωνιστικό τμήμα, όπου χωρίς καθόλου ανάλαφρη διάθεση και με ένα υπόγειο φλερτ με το είδος του θρίλερ, καταγράφεται η περίοδος όταν πολλοί άνθρωποι στην Βόρεια Ευρώπη, κυρίως γυναίκες, αναγκάζονταν να εγκληματίσουν προκειμένου να τιμωρηθούν με την ποινή θανάτου από το κράτος επειδή δεν μπορούσαν να πάρουν με τα δικά τους χέρια την ζωή τους.

Και ο λόγος για τον οποίο έφταναν σε αυτά τα άκρα, όπως παρουσιάζει η ταινία για την οποία έγινε ενδελεχής έρευνα σε πρακτικά αυθεντικών υποθέσεων, ήταν ότι δεν μπορούσαν να αντέξουν άλλο την κατάθλιψη που σε πολλές περιπτώσεις οφειλόταν στην καταπίεση που ζούσαν στο σπίτι τους. Κεντρική ηρωίδα της ιστορίας είναι μια νέα γυναίκα, η Αγκνες (Ανια Πλασγκ) που αν και από την αρχή φαίνεται καταθλιπτική, δεν βρίσκει την βοήθεια που χρειάζεται στο δογματικό περιβάλλον του συζύγου και της πεθεράς της και την βλέπουμε, σταδιακά να οδηγείται στην πλήρη ψυχική και σωματική εξαθλίωση. Η Ανια Πλασγκ την υποδύεται με μια ωμότητα που συναρπάζει και ανήκει στα φαβορί για το βραβείο ερμηνείας.

Με δεδομένο ότι πρόεδρος της φετινής κριτικής επιτροπής στην Μπερλινάλε είναι η Κενυάτισα ηθοποιός Λουπίτα Νιόνγκο (υποψήφια για Οσκαρ στην ταινία «12 χρόνια σκλάβος»), δεν μπορείς μην επισημάνεις ότι πολλές από τις ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος που είχαν βαρόμετρο γένους θηλυκού, έχουν πολλές πιθανότητες να διακριθούν. Ούτως ή άλλως είναι οι γυναίκες που κυρίως θυμάσαι από τις περισσότερες ταινίες που παίχθηκαν και όχι οι άντρες, πέρα από το ίδιο το περιεχόμενό των ταινιών που εστίαζε στο θηλυκό στοιχείο.

Ταινίες όπως οι «Ανάγκες μιας ταξιδιώτη» (The traveler’s needs) του Βορειοκορεάτη Χονγκ Σανγκ Σου μια Γαλλίδα (Ιζαμπέλ Υπέρ), το «Μαύρο τσάι» (Black tea) του Μαυριτανού Αμπντεραχμάν Σισακό με την Νίνα Μέλο, την «Ξένη γλώσσα» (Langue etrangere), της Κλερ Μπερζέρ με τις Λίλι Γκράσμουγκ και Γιοζέφα Χάινσιους, ή την ταινία από το Νεπάλ «Shambhala» που επίσης εστιάζει στην περιπέτεια μιας γυναίκας, αυτή την φορά μιας εγκύου σε ένα χωριό των Ιμαλαϊών (Θίνλεϊ Λάμο) που προσπαθεί να δρομολογήσει έτσι όπως θέλει την ζωή της, πολύ πιθανόν να ακουστούν στα βραβεία της Κυριακής.

Σκηνή από το «Μαύρο τσάι» του Μαυριτανού Αμπντεραχμάν Σισακό με την Νίνα Μέλο και τον Χαν Τσανγκ