Η Μπεθ Κόρνινγκ ανυπομονεί να έρθει στην Ελλάδα. Στην Αθήνα για την ακρίβεια και ακόμα πιο συγκεκριμένα στο πολυσυλλεκτικό και διεθνές SNF Nostos (μέχρι πρότινος γνωστό ως Summer Nostos Festival) που διοργανώνει και χρηματοδοτεί το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και πραγματοποιείται στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

«Επιτέλους θα έρθω σε επαφή με ένα ζωντανό κοινό για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2020!» θα πει η αμερικανίδα χορεύτρια, χορογράφος και διευθύντρια της Corningworks και θα κάνει αισθητό τον ενθουσιασμό της ακόμα και από την απόσταση στην οποία βρίσκεται. Στο ΚΠΙΣΝ θα τη δούμε σήμερα, 27 Αυγούστου, που θα παρουσιάσει την παράσταση «Just Human», έπειτα από ανάθεση του SNF Nostos. Mια χοροθεατρική παράσταση μέσω της οποίας διερευνάται η σχέση μας με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και τις μηχανές γενικότερα και οι τρόποι με τους οποίους μπορούν τελικά να συμβάλουν στην ικανοποίηση των αναγκών μας.

Ή όπως το περιγράφει η ίδια η Κόρνινγκ: «Αυτό το έργο, διάρκειας 30 λεπτών, είναι μια σειρά σύντομων χρονογραφημάτων, ένα μπουκέτο ανθρώπινων συναισθημάτων, ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με την αγάπη, την απώλεια, την ανάγκη για ανθρώπινη επαφή, τις συνδέσεις, τις μικρές τελετουργικές αλληλεπιδράσεις – αυτές τις βασικές ανάγκες που είναι, τουλάχιστον κατά τη δική μου άποψη, ό,τι μας κρατάει ζωντανούς. Και αυτό έγινε ακόμα πιο ξεκάθαρο έπειτα από έναν χρόνο «σωματικής απόστασης». Τίποτα δηλαδή που να μπορεί να μας προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη. Τίποτε τεχνητό… όχι πάντα ευφυές και έξυπνο, αλλά ίσως αυτό δεν είναι πάντα το ζητούμενο ή πάντα αυτό που χρειάζεται. Επειτα υπάρχει επίσης και εκείνη η πλευρά της ανθρωπότητας/ανθρωπιάς και πώς αυτές οι βασικές ανάγκες έχουν επηρεαστεί από την AI. H ταχύτητα ζωής επηρεάστηκε με τρόπους που επηρέασαν αυτές τις «βασικές ανάγκες» – όχι απαραίτητα προς το καλύτερο».

Εμπιστοσύνη στην ωριμότητα

Η Κόρνινγκ είναι μια έμπειρη καλλιτέχνις, έχει εξάλλου χορογραφήσει περισσότερα από εξήντα έργα τα οποία της έχουν ανατεθεί από αμερικανικά αλλά και διεθνή ιδρύματα χορού, όπως το Pennsylvania Dance Theater, το Eugene Ballet Company στο Ορεγκον ή το Nye Carte Blanche στη Νορβηγία. Η πρωτοτυπία του συγκεκριμένου εγχειρήματος αλλά και της πρόσφατης δουλειάς της γενικότερα και συγκεκριμένα του The Glue Factory Project, το οποίο ξεκίνησε από το 2000, είναι ότι δίνει τον πρώτο λόγο και τον σκηνικό χώρο σε καλλιτέχνες άνω των 40 ετών προκειμένου να άρει τις απαγορεύσεις που θέλουν τη σωματική τέχνη του χορού να απευθύνεται μόνο σε όσους και όσες είναι ακόμα οπλισμένοι με τη ρώμη της νιότης. Ετσι και στο «Just Human» μαζί με άλλους πέντε «ώριμους» χορευτές, η Κόρνινγκ, η οποία έχει πλέον πατήσει τα 70, παρουσιάζει μέσα από τεχνικές χορού και θεάτρου τη συμβίωση με τις εφαρμογές της ΑΙ αλλά και τους τρόπους που υπολείπονται σε σχέση με την ανθρώπινη επαφή.

«Αυτό το έργο μού ανατέθηκε από ένα από τα πιο έγκριτα διεθνή φεστιβάλ, οπότε νομίζω ότι μια πρόσκληση σαν αυτή είναι σίγουρα μια απτή απόδειξη ότι η δουλειά που έκανα είναι επιτυχής. Είμαι ευγνώμων και νιώθω βαθιά τιμή που το έργο αυτό αναγνωρίστηκε από το SNF Nostos Festival. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν στο The Glue Factory Project φέρνουν μαζί τους ένα σώμα γνώσης, ένα βάθος ανθρωπιάς που δεν θα μπορούσε να φέρει μαζί του ένας νέος χορευτής ή χορεύτρια. Μια απλή χειρονομία που ενσωματώνεται στην παράσταση από έναν έμπειρο καλλιτέχνη μπορεί συχνά να πει πολύ περισσότερα από τον αθεϊσμό ενός νεότερου ερμηνευτή. Οχι ότι το ένα είναι καλύτερο από το άλλο αλλά και τα δύο είναι απαραίτητα και προσφέρουν στο κοινό μια πολύ διαφορετική σπλαχνική, συναισθηματική και συναισθητική εμπειρία ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή «νοημοσύνης»».

Χρήση και κατάχρηση

Οσο για την Τεχνητή Νοημοσύνη; Η άποψη της Κόρνινγκ είναι αναγκαστικά συμφιλιωτική με το μεγάλο, φιλικό εκ πρώτης άποψης, τέρας. «Προσωπικά δεν μου αρέσει τίποτα τεχνητό. Αναγνωρίζω ότι έχει κάποια σημαντική αξία, ότι μας δίνει μερικές αξιόλογες εφαρμογές και ευκολία, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχει περιθώριο για κακή χρήση της. Χρήση και κατάχρηση. Κάτι που αντικατοπτρίζει την κατάσταση της ανθρωπότητας αλλά την επηρεάζει κιόλας. Οι ιατρικές εξελίξεις και η επιστημονική πρόοδος φαίνονται αξιόπιστα και φερέγγυα. Τα υπόλοιπα κομμάτια όχι και τόσο πολύ» θα καταλήξει.

Θα μπορούσε άραγε η Τεχνητή Νοημοσύνη να αλλοιώσει ή να μεταλλάξει με τη σειρά της με κάποιον τρόπο μια αμιγώς σωματική τέχνη, αυτή του χορού;

«Με κάνετε και γελάω. Η απάντησή μου είναι όχι. Τουλάχιστον όχι από την προσωπική μου καλλιτεχνική και αισθητική θεώρηση των πραγμάτων. Με ενδιαφέρει το ανθρώπινο σώμα όπως είναι – σε όλες τις μαγικές, βαθιές και συναισθηματικά υποβλητικές μορφές του. Το ανθρώπινο σώμα που χορεύει είναι η ίδια η ουσία ενός ευφυούς, αισθητηριακού όντος στην καλύτερή του μορφή, στην πιο ευγενή ενσάρκωσή του».

«Just Human» στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στις 27/8.