Την ώρα που η Ελλάδα ασχολείται με τη δολοφονία στα Γλυκά Νερά, η Γαλλία ξαναζεί την υπόθεση της Βαλερί Μπακό, που σκότωσε τον σύζυγο και πρώην πατριό της, της οποίας η δίκη ξεκίνησε τη Δευτέρα. Οι δυο υποθέσεις έχουν κάτι κοινό, εμπίπτουν στα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, αλλά έχουν και πολλές διαφορές, με πρώτη την αντίδραση της κοινής γνώμης. Στην περίπτωση των Γλυκών Νερών η κοινή γνώμη είναι εξοργισμένη με τον δολοφόνο, ενώ για την Μπακό συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 600.000 υπογραφές υπέρ της αθώωσής της. Ο εισαγγελέας ζήτησε προχθές Παρασκευή να της επιβληθούν πέντε χρόνια φυλακή, τα τέσσερα με αναστολή, και να αφεθεί ελεύθερη αφού έχει ήδη εκτίσει ένα προφυλακισμένη.

Ελεγχε και έδερνε

Η 40χρονη σήμερα Μπακό σκότωσε το 2016 τον κατά 25 χρόνια μεγαλύτερό της Ντανί Πολέτ, ο οποίος τη βίαζε όταν ήταν πατριός της από την ηλικία των 12 ετών. Το 1995 ο Πολέτ φυλακίστηκε για τέσσερα χρόνια και βγήκε στα δυόμισι. Αμέσως ξανάρχισε να συζεί με τη μητέρα της Μπακό και να βιάζει την κόρη που στα 17 έμεινε έγκυος. Η μητέρα της την έδιωξε από το σπίτι και εκείνη, μη έχοντας πού αλλού να πάει, μετακόμισε σε διαμέρισμα με τον Πολέτ, τον οποίο στη συνέχεια παντρεύτηκε και απέκτησε μαζί του άλλα τρία παιδιά.

Ο Πολέτ ήταν βίαιος. Ελεγχε, έδερνε και τρομοκρατούσε την οικογένειά του. Η Βαλερί όφειλε να του δίνει λεπτομερή λογαριασμό για το πού ξόδευε και την τελευταία δεκάρα ή πού περνούσε κάθε λεπτό της. Δεν της επιτρεπόταν να μιλάει σε άλλους.

Τρόμος

Υστερα από έξι χρόνια κοινού βίου, ο Πολέτ αποφάσισε να σταματήσει να εργάζεται σαν φορτηγατζής και να εκδίδει τη Βαλερί.

Διαμόρφωσε με ένα στρώμα και κουρτίνες το στέισον βάγκον του, της έκανε τατουάζ το όνομά του, Ντανί, στα γεννητικά της όργανα και την εξέδιδε για 20-50 ευρώ σε στάσεις φορτηγατζήδων στην εθνική – όταν είχε αναδουλειά και για λιγότερα, για «να βγάλει τουλάχιστον τα λεφτά της βενζίνης».

Ο Πολέτ είχε κάνει μια τρύπα στο αυτοκίνητο και παρακολουθούσε τη Βαλερί με τους πελάτες, δίνοντάς της οδηγίες μέσω ακουστικών που την υποχρέωνε να φοράει. Είχε μαζί του ένα όπλο δήθεν για τυχόν βίαιους πελάτες αλλά το χρησιμοποιούσε για να τρομοκρατεί τη Βαλερί. Στις 13 Μαρτίου 2016, αφού τη βίασε ένας πελάτης, η Βαλερί πήρε το όπλο και σκότωσε τον Πολέτ με μια σφαίρα στον σβέρκο.

Ο φίλος της κόρης

Εθαψε το πτώμα στο δάσος με τη βοήθεια των δύο μεγαλύτερων αγοριών της, 16 και 17 χρόνων τότε, και του 16χρονου τότε Λικά, φίλου της 15χρονης τότε κόρης της, ο οποίος στη συνέχεια κατέληξε εραστής της Βαλερί. «Στο τέλος αγαπούσα περισσότερο τη μητέρα από την κόρη» κατέθεσε ο Λικά αυτή την εβδομάδα. Στον μικρότερο αδερφό, που παραμένει ανήλικος σήμερα, δεν είπαν τίποτα. Ο Πολέτ δηλώθηκε εξαφανισμένος, ώσπου έναν χρόνο αργότερα, ο Λικά είπε στη μητέρα του τι είχαν κάνει και εκείνη έτρεξε στην αστυνομία.

Η Γαλλία συγκλονίστηκε από τη συζυγοκτόνο αλλά και από τις λεπτομέρειες που άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια.

Η Βαλερί υποστηρίζει ότι ο λόγος που την έκανε να σκοτώσει τον Πολέτ ήταν ότι την προηγούμενη αντιλήφθηκε ότι σκόπευε να κακοποιήσει την έφηβη κόρη τους.

 

Η μητέρα της

Η κατάθεση που προκάλεσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των Γάλλων ήταν της μητέρας της Βαλερί την Τετάρτη.

Η 65χρονη Ζοέλ Ομπάγκ είχε να μιλήσει με την κόρη της από το 1998, όταν την πέταξε έξω από το σπίτι επειδή έμεινε έγκυος από τον Πολέτ. «Γιατί πηγαίνατε τη Βαλερί επίσκεψη στον βιαστή της στη φυλακή; Γιατί τον δεχτήκατε πίσω όταν αποφυλακίστηκε;» ρωτήθηκε. «Εκείνη ήθελε να τον επισκεφθεί στη φυλακή. Αλλωστε επωφελούμασταν για να κάνει τα χιλιόμετρα υπό την επίβλεψη ενηλίκου που χρειάζονταν για να πάρει το δίπλωμά της» απάντησε ανυποψίαστη για την ανατριχίλα που προκάλεσε στο ακροατήριο.

Οι δράστες και τα κίνητρα

Η Γαλλία, από τις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό ενδοοικογενειακής βίας στην Ευρώπη, είναι ανάμεσα σε εκείνες που έχουν αναγνωρίσει νομικά τον όρο «γυναικοκτονία» ως τη δολοφονία από νυν ή πρώην σύντροφο. Η εφημερίδα «Le Monde» πραγματοποίησε μεγάλη έρευνα για την ενδοοικογενειακή βία στη Γαλλία. Κάθε χρόνο, το 20% των δραστών είναι γυναίκες. Αντίθετα προς τους άντρες δράστες, οι γυναίκες δεν ξεσπούν πάνω στο θύμα τους και σπανίως αυτοκτονούν στη συνέχεια. Περίπου οι μισές γυναίκες δράστες έχουν υποστεί βία από το θύμα τους. Το χαρακτηριστικό αυτό δεν συναντάται στους άντρες δράστες στους οποίους κίνητρο αποτελεί η ζήλια, η κτητικότητα, ο φόνος ως έκφραση απόλυτης κυριαρχίας απέναντι σε αναγγελία χωρισμού ή στον φόβο ότι θα τους εγκαταλείψει η σύντροφός τους. Με άλλα λόγια, οι άντρες δολοφονούν γιατί αρνούνται να τους ξεφύγει η σύντροφός τους, ενώ οι γυναίκες για να ξεφύγουν από τον σύντροφό τους.

«Δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει να ζεις με τον φόβο»

Τον περασμένο μήνα, δημοσιεύτηκε το βιβλίο της Βαλερί Μπακό «Tout le monde savait» (Ολος ο κόσμος γνώριζε) και έγινε αμέσως μπεστ σέλερ. Σε αυτό εξιστορεί τη ζωή της με μια αλκοολική μητέρα που την πήγαινε στη φυλακή να επισκεφθεί τον βιαστή της. «Κανείς δεν το βρήκε περίεργο που ο Πολέτ επέστρεψε να ζήσει μαζί μας αφού αποφυλακίστηκε» γράφει. Πολλοί αναρωτιούνται γιατί δεν έφευγε απλώς από τον Πολέτ αντί να τον σκοτώσει. «Δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει να ζεις καθημερινά με τον φόβο» απαντάει.

Η υπόθεση Ζακλίν Σοβάζ και η χάρη από τον Ολάντ

Η υπόθεση της Μπακό θυμίζει εκείνη της Ζακλίν Σοβάζ που σκότωσε τον βίαιο αλκοολικό σύζυγό της που την χτυπούσε επί 47 χρόνια, όπως και τις τρεις κόρες και τον γιο τους. Η Σοβάζ τον σκότωσε το 2012, μία μέρα μετά την αυτοκτονία του γιου τους. Ελαβε δεκαετή ποινή για ανθρωποκτονία αλλά ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ της έδωσε χάρη το 2016.
Τόσο στη δίκη της Σοβάζ, όσο και σε εκείνη της Μπακό αυτή την εβδομάδα, τα παιδιά κατέθεσαν ως μάρτυρες υπεράσπισης των συζυγοκτόνων μαμάδων τους. Ομοίως, οι αδερφές του Πολέτ κατέθεσαν υπέρ της Μπακό. Ο Πολέτ ήταν πάντα βίαιος προς τα επτά αδέρφια και τους γονείς του και βίαζε συστηματικά μία από τις μικρότερες αδερφές του. Αυτές τον είχαν καταγγείλει όταν κατάλαβαν ότι βίαζε τη Βαλερί.