Ανεβαίνοντας τη Μεγάλη Τρίτη στην πλατεία Σκεντέρμπεη για να απευθύνει νικητήριο χαιρετισμό προς τα στελέχη και τους οπαδούς του, ο Εντι Ράμα ένιωθε ότι είναι, πλέον, ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού σκηνικού στην Αλβανία. Αυτό, άλλωστε, μαρτυρούν και τα αποτελέσματα των 10ων πολυκομματικών εκλογών που διεξήχθησαν την περασμένη Κυριακή στη βαλκανική χώρα. Παρότι τα exit polls έδειχναν «ντέρμπι» μεταξύ του (κυβερνώντος) Σοσιαλιστικού Κόμματος και της αντιπολιτευόμενης Συμμαχίας για την Αλλαγή υπό το Δημοκρατικό Κόμμα, η παράταξη του Ράμα επικράτησε. Αυτοδύναμο και με ποσοστό σχεδόν 49%, το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα συνεχίσει να κρατά το «τιμόνι» της Αλβανίας, με τον ηγέτη του να είναι ο μόνος πρωθυπουργός που έχει κερδίσει τρεις διαδοχικές εκλογές.

Αντιπολίτευση και καταγγελίες

Η σημαντική άνοδος των ποσοστών του Δημοκρατικού Κόμματος – από 29% το 2017 σε 39,5% εφέτος – δεν στάθηκε αρκετή για να αλλάξει τον ρου της πολιτικής σκηνής, ενώ η εκλογική κατάρρευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος για την Ενσωμάτωση (LSI), κόμμα από το οποίο προέρχεται ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ιλίρ Μέτα, σηματοδότησε την αδυναμία της αντιπολίτευσης να προκαλέσει πολιτική αλλαγή. Εκπληξη προκάλεσε η άνοδος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, το οποίο κέρδισε τρεις έδρες. Ο αρκετά εύπορος επικεφαλής του Τομ Ντόσι, που κατηγορείται για σειρά έκνομων δραστηριοτήτων, έσπευσε να δηλώσει τη στήριξή του στον κ. Ράμα σε περίπτωση που δεν κέρδιζε την αυτοδυναμία. Αυτό, τελικώς, δεν χρειάστηκε.

Παρά την Εκθεση των Παρατηρητών του ΟΑΣΕ ότι «οι εκλογές έγιναν με διαφάνεια, ήρεμα και ήταν οργανωμένες υπεύθυνα», καταγράφηκαν φαινόμενα βίας και εξαγοράς ψήφων. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε ο μεγάλος αριθμός των άκυρων ψηφοδελτίων (περί τις 82.000) σε συγκεκριμένες περιφέρειες (Ελμπασάν, Τιράνων, Φίερι). «Διαπιστώνονται πολλές παρεμβάσεις από τα πολιτικά κόμματα κατά την καταμέτρηση των ψήφων» υπογράμμισε ο Ιλιριάν Τσελιμπάσι, πρόεδρος της Κεντρικής Εφορευτικής Επιτροπής.

Το αμερικανικό ενδιαφέρον

Μεγάλο ενδιαφέρον για την ομαλή διεξαγωγή των αλβανικών εκλογών έδειξαν οι ΗΠΑ μέσω της πρεσβευτού τους στα Τίρανα. Η υπερδραστήρια Γιούρι Κιμ επισκέφθηκε αρκετά εκλογικά κέντρα για να επιτηρήσει την εκλογική διαδικασία. «Οσοι παραβιάζουν τον νόμο και εμποδίζουν το δικαίωμα των πολιτών να ψηφίζουν ελεύθερα και ειρηνικά πρέπει να διώκονται. Κανείς δεν είναι πάνω από τον νόμο» σημείωνε σε ανάρτησή της στο Twitter, υιοθετώντας τις καταγγελίες για παρατυπίες. Η δε κοινή ανακοίνωση του ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ και του Ολιβερ Βαρχέλι, επιτρόπου Διεύρυνσης, για αποδοχή του εκλογικού αποτελέσματος μαρτυρά το ενδιαφέρον της Κομισιόν για τη βαλκανική χώρα, που ελπίζει σε έναρξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων.

Αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό

Ζητούμενο είναι τι θα σηματοδοτήσουν οι εκλογές στο πολιτικό σκηνικό. Αρκετοί στο εσωτερικό της Αλβανίας χρεώνουν την ήττα του Δημοκρατικού Κόμματος στον επικεφαλής του Λουζλίμ Μπάσα, με αναλυτές να σημειώνουν ότι σύντομα επίκειται αλλαγή ηγεσίας στο κόμμα της αντιπολίτευσης.

Το μείζον ερώτημα αφορά την τρίτη πρωθυπουργία Ράμα. Οπως εκτιμά στο «Βήμα» η Ινγκρίντ Μπέγκο, αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Καρολίνας, η νέα νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος θα έχει αντίκτυπο στη δημοκρατική λογοδοσία.

«Το ότι η αντιπολίτευση είναι αδύναμη και δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την κυβέρνηση, ακόμη και με τη βοήθεια του LSI, δεν αποτελεί καλό σημάδι για τον πολιτικό ανταγωνισμό στη χώρα» τονίζει, σημειώνοντας ότι η νέα νίκη του Ράμα τού δίνει τη δυνατότητα να ακολουθήσει όποια ατζέντα θέλει. «Δεν νομίζω», δηλώνει, «ότι θα αλλάξει κάτι ή θα επικεντρωθεί σε κάποιο θέμα. Θα χρησιμοποιήσει τη νίκη για να καρπωθεί το όφελος για τον εαυτό του και τους φίλους του. Οι αλβανοί πολιτικοί επιμένουν. Υποθέτω ότι έχει παρόμοια σχέδια».

Σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν από τους πρώτους ξένους ηγέτες που συνεχάρη τον Ράμα. Η Αθήνα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στα Τίρανα και η νίκη Ράμα, ενδεχομένως, σηματοδοτεί τη διατήρηση ενός θετικού μομέντουμ στις ελληνοαλβανικές σχέσεις.

Ο Μέτα και η Ομογένεια

Ερώτημα αποτελεί η στάση του Ιλίρ Μέτα που προεκλογικά είχε κηρύξει… ανένδοτο αγώνα εναντίον του Εντι Ράμα. Ο αλβανός πρόεδρος είχε φτάσει σε σημείο να δηλώσει ότι θα παραιτηθεί εάν ο Ράμα κέρδιζε «έντιμα 71 έδρες». Τυχόν… πραγματοποίηση της υπόσχεσης Μέτα θα προκαλούσε νέες πολιτικές εξελίξεις στην Αλβανία. Εν τω μεταξύ, εκτός αλβανικής Βουλής έμεινε ύστερα από πολλά χρόνια ο ελληνικής καταγωγής, υποψήφιος με το κόμμα του Ιλίρ Μέτα, Βαγγέλης Τάβος. Ο Βαγγέλης Ντούλες, πρόεδρος του Κόμματος Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, βρισκόταν σε εκλόγιμη θέση στο ψηφοδέλτιο της αντιπολιτευόμενης Συμμαχίας για την Αλλαγή στα Τίρανα. Γενικότερα, πάντως, οι εκλογικές επιδόσεις της κατακερματισμένης ελληνικής Ομογένειας έδειξαν την ελάχιστη επιρροή της στο εσωτερικό της Αλβανίας.