Πυρετός προετοιμασίας επικρατεί στις τράπεζες και στη συνδεδεμένη μαζί τους ευρύτερη επιχειρηματική κοινότητα εν όψει του Ταμείου Ανάκαμψης και των αναπτυξιακών δυνατοτήτων που αυτό θα προσφέρει.

Παρότι το πανδημικό κύμα δεν λέει να κοπάσει, διατηρώντας σχεδόν ακέραιες τις πολλές αβεβαιότητες της τρέχουσας περιόδου, στην τραπεζική – επιχειρηματική κοινότητα η ατμόσφαιρα φαντάζει δημιουργική και οι προσδοκίες έχουν εκτιναχθεί στα ύψη.

Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι την πανδημία θα ακολουθήσει μια δυναμική συνθήκη επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας, ικανή να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων.

Οσοι παρακολουθούν από κοντά τις ελληνικές οικονομικές υποθέσεις σημειώνουν ότι η πεποίθησή τους αυτή υποστηρίζεται από πλήθος παραγόντων και συνθηκών και ιδιαιτέρως από τη μοναδική σε ένταση εξωτερική βοήθεια, από το πλήθος δηλαδή των πόρων που προγραμματίζεται να εισρεύσουν τα επόμενα 5-6 χρόνια στην Ελλάδα από την Ευρώπη και τις διεθνείς αγορές.

Αναβάθμιση της οικονομίας

Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας δεν κρύβει ότι οι συνθήκες είναι απολύτως ευνοϊκές και βρίσκουν τις ταλαιπωρημένες, εδώ και χρόνια, ελληνικές τράπεζες σε πορεία εξυγίανσης. Οπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, «το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται συνολικά πια σε τροχιά μείωσης, εντός του τρέχοντος έτους, των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφια ποσοστά».

Η αλήθεια είναι ότι τα σχέδια περιορισμού των κόκκινων δανείων «τρέχουν» και εξελίσσονται απ’ όλες τις συστημικές τράπεζες. Κοινή είναι λοιπόν η πεποίθηση ότι αν όντως επιβεβαιωθεί η προαναφερθείσα πρόγνωση, πέραν της εξυγίανσης των τραπεζών, θα επιτρέψει, κατά τον κ. Καραβία, και την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας σε επενδυτική βαθμίδα, με ό,τι αυτή συνεπάγεται.

Στη βάση αυτών των προοπτικών, ο ίδιος γνωρίζει ότι τουλάχιστον οι 50 μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν έτοιμα επενδυτικά σχέδια και βρίσκονται στην κυριολεξία επί ποδός πολέμου. Και αυτό γιατί δίνουν μεγάλες πιθανότητες στην ευόδωση του θετικού σεναρίου και προσβλέπουν σε ένα ισχυρό μετα-πανδημικό κύμα ανάκαμψης και αναδιάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας.

Είναι κοινός τόπος στους τραπεζικούς κύκλους ότι όλοι οι μεγάλοι και ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι ετοιμάζονται για εξαγορές, συγχωνεύσεις και νέες δημιουργίες σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, από τις κατασκευές και την πράσινη ενέργεια μέχρι τον τουρισμό, τα τρόφιμα και τις νέες τεχνολογίες.

Οπως τονίζει ο κ. Καραβίας, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές και οι δυνατότητες χρηματοδότησης μεγάλες και ικανές να στηρίξουν νέα και φιλόδοξα επενδυτικά σχέδια. Επιπλέον προσβλέπει στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, όπως και στην έναρξη μεγάλων έργων, όπως αυτό του Ελληνικού και τα εκκρεμή των αυτοκινητοδρόμων. Ακόμη υπολογίζει στο πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης στις ζώνες της Πτολεμαΐδας και της Μεγαλόπολης και εν γένει στον «πράσινο» ενεργειακό τομέα, όπου η χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει διαμορφώσει σημαντικά πλεονεκτήματα.

Αποσωλήνωση της οικονομίας

Αντιστοίχως ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank κ. Βασίλης Ψάλτης, παρότι προβληματίζεται από την επιμονή του πανδημικού κύματος σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, που καθυστερεί την έναρξη της τουριστικής περιόδου, εκθειάζει την αρτιότητα του εμβολιαστικού προγράμματος, όπως και την εκλογίκευση και τη συγκεκριμένη στόχευση πια των μέτρων αποσωλήνωσης της οικονομίας. Ο κ. Ψάλτης σημειώνει ότι οι προβλέψεις του Ταμείου Ανάκαμψης ενισχύουν τις προσδοκίες ταχείας και ισχυρής ανάκαμψης, κάτι που επιβεβαιώνεται και από το έντονο ενδιαφέρον από θεσμικά διεθνή επενδυτικά σπίτια για την αύξηση κεφαλαίου της Πειραιώς.

Προσδοκία από την ελληνική ανάκαμψη

«Οταν προσελκύονται τέτοιας ποιότητας επενδυτές για την πιο δύσκολη ελληνική περίπτωση, καταλαβαίνει κανείς πόσο ισχυρή προσδοκία έχει δημιουργήσει διεθνώς η ελληνική ανάκαμψη» σημειώνει χαρακτηριστικά ο ίδιος. Ωστόσο δεν κρύβει ότι θα χρειαστεί πολλή δουλειά προκειμένου να αντληθούν οι διαθέσιμοι πόροι, να προχωρήσουν τα επιχειρηματικά σχέδια και να ικανοποιηθούν οι προβλέψεις του Ταμείου Ανάκαμψης.

Οπως βεβαιώνει ο κ. Ψάλτης, η Alpha Bank βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τη μεγάλη και μεσαία πελατεία, προετοιμάζοντας επενδυτικά σχέδια και τα αντίστοιχα χρηματοδοτικά σχήματα προκειμένου να καλύψει τις υψηλές απαιτήσεις της περιόδου. Αποδίδει ιδιαιτέρως εξαιρετική σημασία στις προβλέψεις του Ταμείου Ανάκαμψης για τα συγχρηματοδοτούμενα από τους ιδιώτες, τις τράπεζες και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σχέδια, τα οποία πέρα από τις κοινοτικές επιδοτήσεις μπορούν να προσθέσουν επενδυτική ύλη στην ελληνική οικονομία.

Επαύξηση χορηγήσεων €4-5 δισ. τον χρόνο

Γενικά υπολογίζει ότι στην επόμενη φάση οι τράπεζες θα είναι σε θέση να επαυξήσουν τις χορηγήσεις τους κατά 4-5 δισ. ευρώ τον χρόνο και συνολικά να φτάσουν τα 30 δισ. ευρώ στην επόμενη πενταετία μέσω της ξεχωριστής και μοναδικής στα χρονικά μόχλευσης. Απλώς διευκρινίζει ότι δεν πρόκειται να είναι οριζόντια η κατανομή των χρηματοδοτήσεων αυτών, παρά στοχευμένη και με γνώμονα την επάρκεια των επενδυτικών σχεδίων.

«Δεν είναι όλα για όλους» εξηγεί. Σε πρώτη φάση θα «τρέξουν» σχέδια 200 εκατ. ευρώ και πάνω, αλλά δευτερογενώς και υπό την επίδραση του κύματος που θα αναπτυχθεί θα προωθηθούν και σχέδια του πλήθους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της τάξης των 5 εκατ. ευρώ. Γεγονός που επαυξάνει τις απαιτήσεις από τα πιστωτικά ιδρύματα.

Ηδη, όπως σημειώνει, η πανδημία άλλαξε πολλά στη λειτουργία των τραπεζών, η ψηφιοποίηση επήλθε με ταχύτητα μεγάλη και πλέον μιλάμε για άλλες τράπεζες, όπου το 90% των συναλλαγών διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά, χωρίς φυσική παρουσία. «Τώρα», εξηγεί, «οι τράπεζες έχουν ανάγκη από νέο εξειδικευμένο προσωπικό και περισσότερους αναλυτές, ώστε να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις».

Στο πλαίσιο αυτό, εκ των πραγμάτων τίθεται ζήτημα αναζήτησης και επαναπατρισμού στελεχών από το εξωτερικό. Οι μέτοικοι της χρηματοπιστωτικής αγοράς θα κληθούν να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη. Ευνοείται αυτή η μετακίνηση από τα φορολογικά κίνητρα που προσφάτως υιοθέτησε η κυβέρνηση, προσφέροντας μειωμένους φόρους κατά 50% για επτά χρόνια σε όσους επαναπατριστούν, αλλά εμπόδιο παραμένουν οι διατηρούμενοι μισθολογικοί περιορισμοί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δεν επιτρέπουν ευελιξία στις διοικήσεις των τραπεζών για απόδοση καλύτερων αμοιβών και την προσέλκυση νέων στελεχών από τη διεθνή αγορά. Κατά τα φαινόμενα, τα πιστωτικά ιδρύματα θα διεκδικήσουν την ελευθέρωσή τους από αυτούς τους περιορισμούς.

«Γύρισμα» σε μια μεγάλη πρόκληση

Οπως και να έχει, πάντως, οι κ.κ. Καραβίας και Ψάλτης επιμένουν ότι είμαστε μπροστά σε ένα «γύρισμα», σε μια μεγάλη πρόκληση και στην αυγή μιας νέας οικονομικής περιόδου. Χρηματοδοτικοί πόροι υπάρχουν, οι αγορές είναι πρόθυμες να υποστηρίξουν επαρκή σχέδια και η χώρα αντιμετωπίζεται ως μια ζώνη ευκαιριών και κερδοφορίας, ως ένα ελκυστικό πεδίο επενδύσεων.

Κάτι που επιβάλλεται να αποδεχθεί και η πολιτική και να έλθει να συνδράμει με όλες της τις δυνάμεις, να συμβάλει σε αυτή την προδιαγραφόμενη οικονομική στροφή, να ευνοήσει, με άλλα λόγια αλλαγές, μεταρρυθμίσεις, μέτρα και πολιτικές που δημιουργούν πλούτο και μεγαλώνουν την πίτα. Είναι ώρα να ξεπεράσουμε τον αριθμητή και να φροντίσουμε τον παρονομαστή, λένε χαρακτηριστικά πλέον τραπεζίτες και επιχειρηματίες. Κοινώς να συντονιστούμε με την αμερικανική εκδοχή της οικονομικής πολιτικής. Αλλωστε η Αμερική δίνει ξανά τον τόνο στα διεθνή οικονομικά πράγματα.