Από την «τυπική πράξη» της υπογραφής της απόφασης διορισμού της Ελένης Ζαρούλια ως μετακλητής υπαλλήλου κατηγορίας ΥΕ (Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης…) στον καταδικασθέντα πλέον πρώην πρόεδρο της ΚΟ της ΧΑ (και σύζυγό της) Νίκο Μιχαλολιάκο λίγα 24ωρα πριν από την έκδοση της ιστορικής δικαστικής απόφασης για τη νεοναζιστική εγκληματική οργάνωση, έως την πολιτική βαρύτητα και αντίκτυπο που είχε αυτή η «ανεξήγητη» ή «αδιανόητη» ή «προκλητική», για να σταχυολογήσουμε ορισμένες μόνο από τις κατηγορίες που εκτοξεύθηκαν κατά του Προέδρου της Βουλής Κώστα Τασούλα, υπάρχει ένα τεράστιο πολιτικό (και λογικό) κενό. Η καταφανώς λανθασμένη κίνηση του κ. Τασούλα να επικυρώσει διά της υπογραφής του τον διορισμό της υπόδικης – και νυν καταδικασθείσας – πρώην βουλευτού προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων αλλά και πλήθος ερωτημάτων. Στη Βουλή ακόμα και οι πλέον καχύποπτοι δυσκολεύονταν να ερμηνεύσουν την «αυτοκτονική» αυτή κίνηση του έμπειρου και προσηλωμένου στον θεσμικό του ρόλο πολιτικού.

«Κατά γράμμα»

Για κάποιους η εξήγηση ίσως να κρύβεται ακριβώς στο τελευταίο, ότι δηλαδή «εφάρμοσε κατά γράμμα» τον Κανονισμό της Βουλής, ο οποίος, πράγματι, προβλέπει για τους πρώην προέδρους Κοινοβουλευτικών Ομάδων τη δυνατότητα να έχουν έναν μετακλητό υπάλληλο της επιλογής τους. Για άλλους όμως έπρεπε ακριβώς για τον λόγο αυτόν να προβλέψει εγκαίρως τις απαιτούμενες αλλαγές στο πλαίσιο της δρομολογηθείσας από τον ίδιο τροποποίησης του Κανονισμού της Βουλής – η απόφαση διορισμού υπεγράφη στις 24 Σεπτεμβρίου 2020 και ο ΚτΒ τροποποιήθηκε ακριβώς μία εβδομάδα μετά.

Ετσι, εκ των υστέρων, όπως παραδέχεται ο Πρόεδρος της Βουλής, δρομολογούνται οι αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις ώστε να υπάρξει οριστική επίλυση του ζητήματος που ανέκυψε αλλά και προς αποφυγή παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον, αναγνωρίζοντας ότι κακώς δεν είχε προβεί νωρίτερα σε αυτές. Γι’ αυτό και θα εισηγηθεί δύο ουσιαστικές αλλαγές του Κανονισμού της Βουλής: την καθιέρωση κωλύματος όπως προβλέπει ο νόμος περί επιτελικού κράτους, ώστε να μην μπορεί ο δικαιούμενος (όχι μόνο πρώην πρόεδρος ΚΟ αλλά και πρώην πρωθυπουργός ή πρώην πρόεδρος της Βουλής) να διορίζει σύζυγο ή συμβίο/α ή συγγενή πρώτου και δεύτερου βαθμού, καθώς και την επέκταση της απαγόρευσης διορισμού όταν υπάρχει υποδικία για σοβαρά ποινικά κακουργήματα (δωροδοκία, κλοπή, απιστία κ.λπ.) και για το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, πόσω μάλλον όταν υπάρχει καταδίκη.

Επικοινωνιακή ταραχή

Η «ενόχληση» του Μεγάρου Μαξίμου και το «πάγωμα» της απόφασης διορισμού κατέδειξαν το μέγεθος της πολιτικής και επικοινωνιακής ταραχής που προκλήθηκε – την ίδια ώρα που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς αρθρογραφούσαν στην «Εφημερίδα των Συντακτών» κατά των νοσταλγών του ναζισμού, δημοσιευόταν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η απόφαση διορισμού της κυρίας Ζαρούλια. Σύμφωνα με κοινοβουλευτικές πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν τα όσα προηγήθηκαν, ο κ. Τασούλας «αντιμετώπισε νομικά και όχι πολιτικά το θέμα», ενώ δεν δίσταζαν να κάνουν λόγο για «πολιτική απερισκεψία».

Ο ίδιος άλλωστε σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις του αλλά και στη Διάσκεψη των Προέδρων δεν απέφυγε να τοποθετηθεί αυτοκριτικά για το όλο θέμα. Τυπικά ωστόσο ο κ. Μιχαλολιάκος, όπως και όλοι οι πρώην πρόεδροι Κοινοβουλευτικών Ομάδων, δικαιούνταν μετακλητό. Το σχετικό άρθρο 35 του Κανονισμού της Βουλής (Μέρος Β’) προβλέπει μία θέση μετακλητού υπαλλήλου, όπως άλλωστε μετακλητοί προβλέπονταν και για τους πρώην πρωθυπουργούς (4 θέσεις), για τους πρώην αντιπροέδρους κοινοβουλευτικών κυβερνήσεων (1 θέση), για τους πρώην προέδρους της Βουλής (4 θέσεις), χώρια τους μετακλητούς υπαλλήλους που προβλέπονται για τους νυν προέδρους και αντιπροέδρους της Βουλής, τους γενικούς και ειδικούς γραμματείς της Βουλής και τους προέδρους των ΚΟ κατά σειρά δύναμης. Τα δε πρόσωπα «διορίζονται μετά από πρόταση του κατά περίπτωση αρμοδίου» (άρθρο 36).

Αναβολή της μείωσης

Με τροποποιήσεις που επήλθαν επί προεδρίας Νίκου Βούτση (Νοέμβριος 2015), μειώνονταν πάνω από 40 θέσεις μετακλητών υπαλλήλων, μεταξύ αυτών και εκείνων που δικαιούνταν οι πρώην πρωθυπουργοί και πρόεδροι της Βουλής μειώνοντάς τους σε τρεις και ορίζοντας ότι μετά την πάροδο δύο περιόδων και εκείνοι θα δικαιούνταν μόνο μία θέση μετακλητού υπαλλήλου, η οποία στη συνέχεια θα καταργούνταν, ενώ για τους πρώην προέδρους ΚΟ οριζόταν ότι η μία θέση μετακλητού που δικαιούνταν θα καταργούνταν με την έναρξη της επόμενης βουλευτικής περιόδου. Ωστόσο, ύστερα από «διακομματικές πιέσεις» με νέα τροποποίηση του Β’ Μέρους του Κανονισμού της Βουλής (Φεβρουάριος 2019) το δικαίωμα που είχαν για μετακλητό παρατάθηκε και για την επόμενη (δηλαδή την τρέχουσα) κοινοβουλευτική περίοδο, κάτι που ο κ. Μιχαλολιάκος επιχείρησε εγκαίρως και επιμόνως να εκμεταλλευθεί για να «βολέψει» τη σύζυγό του προτού ανακοινωθεί η καταδικαστική απόφαση.

Η παράταση αυτή, όπως είχε δηλώσει τότε ο κ. Βούτσης στην Ολομέλεια, δόθηκε ύστερα από αιτήματα πρώην προέδρων Βουλής, πρώην πολιτικών αρχηγών κ.λπ., «οι οποίοι είναι ενεργοί, ανεξάρτητα αν είναι νυν βουλευτές ή όχι, κάνουν εκδόσεις, κάνουν εκδηλώσεις, είναι στην Ακαδημία και αλλού».

Η χρήση της διάταξης και η εξαίρεση

Χρήση της επίμαχης διάταξης – με την οποία προσπάθησε ο Νίκος Μιχαλολιάκος να διορίσει τη σύζυγό του στη Βουλή – έχουν κάνει 11 πρώην πρόεδροι ΚΟ και πρόεδροι της Βουλής (με εξαίρεση, σύμφωνα με πληροφορίες, την πρώην γενική γραμματέα του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα).

«Να αποβάλουμε κάθε απομεινάρι της εγκληματικής οργάνωσης»

Η καταδικαστική για τη Χρυσή Αυγή απόφαση του δικαστηρίου κλείνει τον δρόμο για διορισμό της κυρίας Ζαρούλια, καθώς επιφέρει απώλεια των προνομίων που απολάμβανε ως πρώην πρόεδρος της ΚΟ της ΧΑ ο καταδικασθείς για διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης σύζυγός της. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η απόφαση δεν συνεπάγεται παρεπόμενες ποινές βάσει του νέου Ποινικού Κώδικα που ψηφίστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά τη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων – μεταξύ των οποίων και ο διορισμός στο Δημόσιο – παρά μόνο ύστερα από αμετάκλητη καταδίκη. Γεγονός που καθιστά τις τροποποιήσεις στον Κανονισμό της Βουλής κάτι παραπάνω από επιβεβλημένες.

«Τώρα καλούμαστε ως Βουλή να εναρμονιστούμε με τις αποφάσεις της (Δικαιοσύνης) και να αποβάλουμε από τον χώρο του Κοινοβουλίου, με τις προβλεπόμενες θεσμικές διαδικασίες, κάθε απομεινάρι της εγκληματικής οργάνωσης» δήλωνε χαρακτηριστικά εκ μέρους του ΚΙΝΑΛ ο Βασίλης Κεγκέρογλου, ενώ στις τροποποιήσεις που θα υπάρξουν στον Κανονισμό της Βουλής αναμένεται να συμπεριληφθούν και κάποιες που αφορούν σκέλος των προνομίων που απολαμβάνει ο έτερος καταδικασθείς Γιάννης Λαγός λόγω της ευρωβουλευτικής του ιδιότητας.