«Τα απόβλητα μιας βιομηχανίας μπορούν να αποτελέσουν τον «θησαυρό» μιας άλλης. Έτσι, ο κύκλος ζωής ενός υλικού συνεχίζεται στη λογική της κυκλικής οικονομίας. Ήδη ορισμένες επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται την επανάχρηση σκουπιδιών, ωστόσο, στόχος της κυβέρνησης είναι αντίστοιχες δράσεις να επεκταθούν.

Έτσι, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, σύντομα θα βγει πρόσκληση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) προκειμένου να διατεθούν 40 εκατ. ευρώ σε δράσεις που αφορούν την ανακύκλωση και επανάχρηση αποβλήτων από τις ελληνικές βιομηχανίες. Όσον αφορά στη ρύπανση από πλαστικά, κονδύλια μπορούν να αντληθούν από τον προϋπολογισμό των 16 εκατ. ευρώ του προγράμματος LIFE IP.

Όπως επεσήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης«η κυβέρνησή έχει ως προτεραιότητα τη μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης, όπως έχει τονίσει επανειλημμένως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης».  Το πρώτο βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση είναι η υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας 2019/904 για περιορισμό των πλαστικών μιας χρήσης. «Εξετάζουμε, μάλιστα, το πώς θα υιοθετήσουμε ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους από αυτούς που εμπεριέχονται στην εν λόγω οδηγία. Ώστε η Ελλάδα να γίνει πρωτοπόρος στην Ευρώπη στη μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης», τόνισε ο υπουργός.

Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη,  στοχεύει να εφαρμόσει την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης νωρίτερα από την καταληκτική προθεσμία που θέτει η ευρωπαϊκή οδηγία 904/2019, για τον Ιούλιο του 2021. «Εμείς θέλουμε να το κάνουμε ένα χρόνο πιο πριν, τον Ιούνιο του 2020», σημείωσε.

Ο συντονισμός του διαλόγου με τους φορείς και την κοινωνία, καθώς και τις  δράσεις  για την πιο αποδοτική εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές επιταγές σχετικά με την πλαστική ρύπανση παραχωρήθηκε από την κυβέρνηση στο Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη. «Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε την εμπειρία του Ιδρύματος, που έχει υλοποιήσει μια σειρά από σημαντικές περιβαλλοντικές δράσεις τα τελευταία χρόνια, με ιδιαίτερη έμφαση στα πλαστικά. Αυτές περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες καθαρισμού θαλασσών, δράσεις ευαισθητοποίησης πολιτών, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα, με εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης. Τον ρόλο της συντονίστριας έχει αναλάβει η εκτελεστική διευθύντρια του Ιδρύματος κυρία Αγγελική Κοσμοπούλου.

Σύμφωνα με την κυρία Κοσμοπούλου, είναι αναγκαία μια ευρεία συμμαχία, «ένα ιδιότυπο κοινωφελές ΣΔΙΤ», όπως είπε χαρακτηριστικά, δηλαδή μια σύμπραξη μεταξύ του κράτους, του ιδιωτικού τομέα -συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας πλαστικού-, φορέων, οργανώσεων και πολιτών.

Για την υλοποίηση του σχεδίου της κυβέρνησης για τη μετάβαση στο μοντέλο της κυκλικής οικονομίας θα συγκροτηθούν δύο Επιτροπές: ανασυγκροτείται η διυπουργική ομάδα εμπειρογνωμόνων για την «Κυκλική Οικονομία» με σκοπό το συντονισμό των δράσεων και μία Γνωμοδοτική Επιτροπή Παραγωγικών Φορέων, για τον καθορισμό συνολικότερων στρατηγικών προτεραιοτήτων για την κυκλική οικονομία.

Επίσης, θα καταρτιστεί επιχειρησιακό σχέδιο δράσης, με χρονοδιάγραμμα και στόχους, το οποίο θα ακολουθήσει, μεταξύ άλλων, τα εξής βήματα:

– Υιοθέτηση Κυκλικών και Πράσινων κριτηρίων για τις Δημόσιες Συμβάσεις, δράση που πρώτιστα συνδέεται με τις προμήθειες και υπηρεσίες του Δημοσίου, η οποία αναμένεται να ανοίξει νέους δρόμους στην τόνωση της ζήτησης δευτερογενών υλικών και στην εθνική βιομηχανία της ανακύκλωσης. Στόχος  είναι να τεθούν κριτήρια για πέντε ομάδες προϊόντων και να αφορά το 20% των Συμβάσεων έως Ιούνιο 2020.

– Εφαρμογή επιδοτήσεων και οικονομικών κινήτρων για επιχειρήσεις που επενδύουν σε περιβαλλοντικές τεχνολογίες προάγοντας κυκλική οικονομία και βιομηχανική συμβίωση. Επίκειται η προδημοσιευμένη πρόσκληση του ΕΠΑΝΕΚ με 40 εκατ. ευρώ

– Χρηματοδότηση μελετών για το πλαίσιο επαναχρησιμοποίησης νερού και ιλύος Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων.

– «Οδηγός Κυκλικής Πόλης», για υποστήριξη των ΟΤΑ, αξιοποιώντας ανάλογες πρωτοβουλίες σε διεθνές και εθνικό επίπεδο.

– Επεξεργασία ρυθμίσεων για την ενσωμάτωση κριτηρίων οικολογικού σχεδιασμού προϊόντων

– Αξιοποίηση LIFE18 –IP CEI GR – έναρξη 1/11/2019 – Κυκλική Οικονομία σε νησιά. Κέντρα Αστικών Πόρων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (8 χρόνια, π/υ 16 εκ. ευρώ).

– Διαμόρφωση προτάσεων ενίσχυσης της αγοράς δευτερογενών υλικών και διευκόλυνσης της βιομηχανικής συμβίωσης καθώς και προϋποθέσεων και μέτρων παραγωγής δευτερογενών καυσίμων και πρώτων υλών από απόβλητα.

– Διαμόρφωση ειδικών επιχειρησιακών προγραμμάτων για τους τομείς προτεραιότητας (Τρόφιμα, Πλαστικά, Δευτερογενή καύσιμα, Νερό, Βιομάζα), τις κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς και ειδικής στρατηγικής για τα Νησιά.

– Πρόγραμμα για Πλαστικά μιας Χρήσης: Επεξεργασία πρότασης/ διάλογος με φορείς για νομοθετική ρύθμιση και για κίνητρα στις επιχειρήσεις του χώρου προσαρμογής τους στην κυκλική οικονομία με εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού και επανακατάρτιση των εργαζομένων.

Επίσης, το επιχειρησιακό σχέδιο θα περιλαμβάνει και πρόταση επιστροφής τέλους πλαστικής σακούλας σε ΟΤΑ και δημότες. Σύμφωνα με τον κ. Αραβώση, η νομοθεσία ορίζει ότι το περιβαλλοντικό τέλος που επιβάλλεται στις λεπτές πλαστικές σακούλες έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα. Έτσι, το ποσό που συγκεντρώνεται θα χρησιμοποιηθεί από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης,  σε συνεργασία με τους Δήμους,  προκειμένου να γίνουν δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού, αλλά και για να διατεθούν δωρεάν στους πολίτες επαναχρησιμοποιούμενες πλαστικές πολλών χρήσεων, πάνινες, διχτάκια, βιοαποδομήσιμες σακούλες ώστε να προωθηθεί η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση.​