Στις17 Φεβ. 2017 οι Financial Times δημοσίευσαν επιστολή της Υπ. Εργασίας, κ. Αχτσιόγλου, με την οποία υποστηρίζει τις εξής θέσεις: (α) Είναι παραπλανητικός ο ισχυρισμός ότι το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα είναι γενναιόδωρο, (β) το ποσοστό των συντάξεων στο ελληνικό ΑΕΠ είναι σχετικά υψηλό λόγω της μειώσεως του ΑΕΠ, (γ) αι συντάξεις στην Ελλάδα λειτουργούν (και) ως υποκατάστατο για άλλα τμήματα του δικτύου κοινωνικής προστασίας, στα οποία η Ελλάς υστερεί σημαντικά έναντι του ευρωπαϊκού Μ.Ο. – δηλ. οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα είναι σε πολύ χειρότερη κατάστασι από ό,τι αλλού στην Ευρώπη διότι δεν έχουν πρόσβασι σε άλλες παροχές, (δ) οι άνω των 65 ετών έχουν σημαντικά χαμηλότερο ετήσιο εισόδημα από ό,τι οι «συνομήλικοί» των στην Ευρωζώνη.

Μερικές αρχικές παρατηρήσεις επί των ανωτέρω «θέσεων»: Το ότι οι άνω των 65 ετών έχουν σημαντικά χαμηλότερο εισόδημα απ’ τους Ευρωπαίους συνομηλίκους των θα ΄μπορούσε, όντως, να ερμηνευθεί ως ένδειξη ότι αι ελληνικές συντάξεις λόγω γήρατος είναι σημαντικά χαμηλότερες των ευρωπαϊκών. Θα ίδωμεν παρακάτω ότι η διαφορά στις συντάξεις δεν είναι τόσο μεγάλη. Το εισόδημα, βεβαίως, παρμένο συνολικά και όχι περιοριζόμενο, ενδεχομένως, στις συντάξεις απ’ την γενική κυβέρνησι (όπου και τα κοινωνικοασφαλιστικά ταμεία), όντως ΄μπορεί να είναι μικρότερο από ό,τι ο Μ.Ο. της Ευρωζώνης. Αλλ’ αυτό εξηγείται απ’ το ότι τα ηλικιωμένα ΄νοικοκυριά στις περισσότερες και πιό ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωζώνης απολαμβάνουν όχι μόνο συντάξεις απ’ την γενική κυβέρνησι, μα και συντάξεις λόγω εισφορών, που έχουν δώσει σε ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς και λόγω μερισμάτων και τόκων από σωρευμένες χρηματοοικονομικές αποταμιεύσεις/επενδύσεις (μετοχές, ομολογίες), που έχουν κάνει. Σε ωρισμένες δε χώρες (π.χ., Γερμανία) κάποια απ’ τα πιό ηλικιωμένα ΄νοικοκυριά έχουν επίσης εισοδήματα από ενοίκια, λόγω του σχετικώς υψηλού αριθμού ΄νοικοκυριών, που (ακόμη) ενοικιάζουν.

Ετσι στην Γερμανία το 2015 το ποσοστό των ενοικιαζόντων ΄νοικοκυριών ήταν 48,1%, έναντι 24,9% στην Ελλάδα. Σημειωτέον δε (διότι θα επανέλθουμε σε αυτό) ότι στην Γερμανία, από τα ΄νοικοκυριά, που είχαν εισόδημα άνω του 60% του «διαμέσου» εισοδήματος, ήταν στο ενοίκιο το 42,7% (έναντι 22,9% στην Ελλάδα), από δε τα ΄νοικοκυριά, που είχαν εισόδημα κάτω του 60% του «διαμέσου» εισοδήματος, ήταν στο ενοίκιο το 75,5% (έναντι 32,3% στην Ελλάδα). [Eurostat, Housing Statistics] Δηλ. στην Γερμανία η ενοικίαση – εννοείται ΚΑΙ από ηλικιωμένα ΄νοικοκυριά! –συνδέεται πολύ περισσότερο με την (συγκριτική) φτώχεια από ό,τι στην Ελλάδα. Το τονίζω αυτό ως παράδειγμα, που σχετικοποιεί την ισχύ του τρίτου επιχειρήματος της κ. Αχτσιόγλου, ότι οι ηλικιωμένοι στην Ελλάδα είναι σε πολύ χειρότερη κατάστασι από ό,τι αλλού στην Ευρώπη διότι δεν έχουν πρόσβασι σε άλλες παροχές. Για «άλλες» παροχές, ίσως, όμως τουλάχιστον στο θέμα της ιδιοκατοικήσεως (ΚΑΙ, ίσως και ΚΥΡΙΩΣ, από ηλικιωμένους) η Ελλάς σαφώς υπερτερεί – της Γερμανίας τουλάχιστον!

Γενικώτερα όμως, η διεθνής σύγκριση εισοδημάτων (όπως η αφορώσα τους άνω των 65 ετών), που επιχειρεί η κ. Αχτσιόγλου, κάνει δύο πράγματα, ένα λάθος και κάτι πιό δημιουργικό:

(1) Παραβλέπει (σφάλμα, που χαρακτηρίζει διαχρονικά την αριστερή οπτική) ότι τα εισοδήματα εξαρτώνται ΚΥΡΙΩΣ απ’ τον βαθμό αναπτύξεως μιάς χώρας. Είναι δηλ. παραπλανητικό να λέμε «απαράδεκτο που τα εισοδήματα – ή αι συντάξεις ειδικότερα – στην Α χώρα είναι μικρότερα από ό,τι στην Β» χωρίς να λαμβάνουμε υπ’ όψιν τι και πόσο παράγει η πρώτη εν συγκρίσει προς τηνδευτέρα! Για τον ίδιο λόγο, είναι επίσης παραπλανητικό να λέμε «θ’ ανεβάσω τις συντάξεις στο επίπεδο πιό ανεπτυγμένων χωρών, ή θα τις κρατήσω πλησίον αυτού», ασχέτως της παραγωγικής πραγματικότητος της χώρας. Η οποία πραγματικότης, βεβαίως, κάλλιστα ΄μπορεί αφ’ ενός να σημαίνει απ’ την μιά ΑΕΠ μικρότερο άλλων χωρών, απ’ την άλλη μειωμένο ΑΕΠ σε σχέσι με το παρελθόν (ως ορθώς παρατηρεί η κ. Αχτσιόγλου), αφ’ ετέρου να συνδέεται με απώλεια συντελεστών παραγωγής (όρα την φυγή Ελλήνων στο εξωτερικό ή την μη αντικατάστασι κεφαλαιουχικού εξοπλισμού και υποδομών) – αμφότερα των οποίων είναι η ελληνική περίπτωση. Με άλλα λόγια, ασφαλώς και υπάρχει θέμα με το ύψος των συντάξεων όταν πέφτει το ΑΕΠ!

(2) Πιό δημιουργικά, στέλλει ένα αξιοπρόσεκτο σήμα κινδύνου. Με το εξής ερώτημα: Μέχρι ποιού σημείου ΄μπορούν να κοπούν αι συντάξεις; Αν, λ.χ. η παραγωγική δυνατότης μιάς χώρας είναι ή γίνει τόσο χαμηλή, ώστε ή δεν δίνονται συντάξεις ή δίνονται συντάξεις μόνο των 100 ευρώ τον μήνα – ή των 100 εκτμ. «νέων» πλην πληθωριστικών δραχμών – (με το ίδιο επίπεδο τιμών όμως, όπως, λ.χ., το σημερινό), τι θα συμβεί και τι θα ανεχθούμε; Θα μαζεύουμε τους νεκρούς λόγω ασιτίας απ’ τους δρόμους;

Δύο απαντήσεις χωρούν στο ερώτημα αυτό:

(i) Αν όντως η κατάσταση γίνει τόσο αθλία, το τι λέμε και το τι θα θέλαμε, ουδεμία πρακτική σημασία θα έχει. Ναι, θα μαζεύουμε τα πτώματα απ’ τους δρόμους! Πράγμα, όμως, που μας οδηγεί ούτως ή άλλως στην δευτέρα απάντησι:

(ii) Μεταξύ, απ’ την μιά, της προσπαθείας μέσω «φιρμανίου» (ή μέσω εξοντωτικής φορολογήσεως των μη συνταξιούχων – αλλά και των ιδίων των συνταξιούχων μέσω, λ.χ., ΕΝΦΙΑ ή μέσω υψηλών συντελεστών ΦΠΑ) να διατηρηθούν αι συντάξεις σε μη ρεαλιστικό επίπεδο και, απ’ την άλλη, της εξαφανίσεως των συντάξεων, μήπως υπάρχει κάτι που ΄μπορεί να γίνει, τέτοιο ώστε ν’ ανοίξει μία καλύτερη προοπτική για την χώρα – και τους νυν και μελλοντικούς συνταξιούχους;

Ναι, υπάρχουν πολλά, που ΄μπορούν να γίνουν, δηλ. σειρά δράσεων (βλ. παρακάτω κάποιες ιδέες) εν συνδυασμώ – αλλά κρίσιμος παράγων επιτυχίας είναι ο χρόνος: Ο,τι είναι να γίνει, να γίνει τώρα (αν όχι εχθές!). Αλλιώς, η κατάσταση θα χειροτερεύει μέχρι του σημείου η αναπόφευκτη αναστροφή να επιχειρηθεί από πολύ χειρότερη θέσι – και εν μέσω πτωμάτων…

Γενναιόδωρο το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα;

Υπάρχει περιθώριο περαιτέρω εκλογικεύσεως του συστήματος, τέτοιας ώστε (i) να περικοπούν κάποιες συντάξεις (ποιές;), (ii) αι συντάξεις, που θα παραμείνουν να είναι μικρές μεν, αλλ’ όχι τελείως ανεπαρκείς (συντάξεις-κοροϊδία), (iii) ν’ αυξηθούν οι πόροι του συστήματος (χωρίς κατ’ ανάγκην, σε πρώτη, τουλάχιστον, φάσι, να μεγαλώσουν αι ατομικές συντάξεις, καθώς η συνολική δαπάνη για συντάξεις προβλέπεται να αυξάνει ούτως ή άλλως λόγω της γηράνσεως του πληθυσμού), (iv) να μειωθεί η επιβάρυνση της πραγματικής οικονομίας (αυτής και όσης απομένει) με εισφορές και άλλους φόρους;

Σύντομη απάντηση: Ναι, υπάρχει. Προτείνουμε κάτι ενδεικτικό πιό κάτω.

Πρώτα όμως, ας συγκρίνουμε το ύψος των συντάξεων στην Ελλάδα με αυτό άλλων χωρών.

Λοιπόν, το 2012 η ετησία «σύνταξη» στην Γερμανία (για κάθε τύπο συντάξεως) ανά «συνταξιούχο» ήταν €13.992. Στην Ελλάδα, €12.534. Σε Ισπανία και Πορτογαλία, €13.447 και €8.101. Στην Ιταλία, €15.796. Στην Γαλλία, €16.807. Σε Ολλανδία και Σουηδία, €24.715 και €19.165.[Eurostat]Ηταν δηλ. η ελληνική μέση «σύνταξη» πολύ κοντά στην γερμανική και ισπανική, πολύ επάνω απ’ την πορτογαλική, πολύ κάτω απ’ την ολλανδική και σουηδική.

Ξανά, το καίριο ερώτημα είναι, σε ποιόν βαθμό, το 2012, η ελληνική μέση σύνταξη εδικαιολογείτο απ’ την παραγωγική ικανότητα της χώρας, όταν ήδη το ΑΕΠ ήταν σε ελεύθερη πτώσι σε σχέσι με, λ.χ., το 2008. Μήπως όμως η μέση σύνταξη εδικαιολογείτο το 2008, όταν ήταν €12.225 [Eurostat], έτος κατά το οποίο το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών ήταν 14,4% του ΑΕΠ, μαζί δε με το έλλειμμα κεφαλαϊκών μεταβιβάσεων (που αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότησι απ’ το εξωτερικό) ήταν 12,7% του ΑΕΠ; [ΤτΕ, 2009] Εδικαιολογείτο δε καν μία μέση σύνταξη τέτοιου ύψους, όταν για περίπου 30 χρόνια αι αυξήσεις συντάξεων χρηματοδοτούνταν σε μεγάλο βαθμό απ’ τα ελλείμματα (δηλ. τον δανεισμό) του ελληνικού Δημοσίου; Ο οποίος δανεισμός, διαχεόμενος μες στην οικονομία και δρων πολλαπλασιαστικά επί καταναλωτικών, κυρίως, δαπανών, που με την σειρά των διοχετεύονταν σε μεγάλο βαθμό σε εισαγωγές, δημιουργούσε πλασματικά προσωπικά εισοδήματα;

Και όμως, μεταξύ 2008 και 2012 η μέση «σύνταξη» (κάθε είδους) ανέβηκε και άλλο, από €12.225 σε €12.534! [Eurostat] Η ΜΕΣΗ «σύνταξη», όχι η συνολική δαπάνη για συντάξεις, που είναι φυσικό να αναβαίνει λόγω περισσοτέρων συνταξιούχων! Ούτε συνυπολογίζεται εδώ η δαπάνη για, λ.χ., επιδόματα ανεργίας (τμήμα του ευρυτέρου κονδυλίου για «κοινωνική προστασία»), που είναι φυσικό να έχει αυξηθή λόγω των πολλών ανέργων!

Σε σχέσι λοιπόν με τις ανάγκες των συνταξιούχων (διότι όλοι επιθυμούμε μεγαλύτερο εισόδημα, ακόμη κι αν ήδη «τα βγάζουμε πέρα»), το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα έως το 2012 – και πολύ περισσότερο σήμερα – ήταν ολιγώτερο γενναιόδωρο από, λ.χ., της Ολλανδίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Σουηδίας, μα περίπου το ίδιο «γενναιόδωρο» με της Γερμανίας! Ηταν/είναι όμως τόσο «γενναιόδωρο» όσο επέτρεπε ή επιτρέπει η αντικειμενική οικονομική κατάσταση και υποχρεώσεις της χώρας; Μάλλον πολύ περισσότερο!

Βεβαίως βάσει νεωτέρων στοιχείων, που δεν τα έχει ακόμη ενσωματώσει η Eurostat στις δημοσιεύσεις της, μα αντλούνται απ’ το σύστημα «Ηλιος» (Ιούλιος 2015) του Υπ. Εργασίας (δημιούργημα του κ. Ι. Βρούτση), προκύπτει (αν και υπάρχουν διαφορές στην ταξινόμησι συντάξεων μεταξύ των 2 πηγών) ότι το 2015 η μέση ετησία «σύνταξη» (κάθε είδους) είχε πέσει στα €10.715 περίπου (μείωση κατά 14,5% σε σχέσι με το 2012). Είναι όμως αυτό το όριο στο οποίο ΄μπορούν να μειωθούν αι συντάξεις ή ΄μπορούν να μειωθούν και άλλο;(Ναι, ΄μπορούν – βλ. παρακάτω.) Εν πάση δε περιπτώσει, τι θα σημάνει η όποια περαιτέρω μείωση συντάξεων για την μείωσι των φόρων και, επομένως, για την ανάταξι της οικονομίας; (Μόνο καλά νέα, αν βοηθεί και το πολιτικό περιβάλλον.)

Αι συντάξεις (γήρατος/θανάτου) ως υποκατάστατο ελλείψεων αλλού

Αυτό αποτελεί επιχείρημα της κ. Αχτσιόγλου υπέρ της μη περαιτέρω μειώσεως των συντάξεων – έτσι, συλλήβδην! (Ποιός θα τις πληρώνει όμως – και θα ΄μπορεί;) Ας το εξετάσουμε.

Ηδη αναφερθήκαμε σε μία τουλάχιστον «άλλη» περιοχή, όπου θα ΄μπορούσε να ισχύει η ανάγκη μεγαλυτέρων συντάξεων προς αντιμετώπισι δυσκολιών ή ελλείψεων, που σε άλλες χώρες αντιμετωπίζονται με κοινωνικές παροχές, που δεν καταγράφονται ως συντάξεις. (Αν και τελικώς όλα τα ποσά «κοινωνικής προστασίας», που δίνει το κράτος, απ’ τον ίδιο κορβανά βγαίνουν και τους φορολογουμένους επιβαρύνουν.) Αναφερθήκαμε δηλ. στα ποσοστά των ενοικιαζόντων ΄νοικοκυριών και δη των εξ αυτών φτωχοτέρων, που είναι πολύ μικρότερα στην Ελλάδα από ό,τι, λ.χ., στην Γερμανία – άρα, αν μη τι άλλο, εδώ είναι η Ελλάς που ΔΕΝ επιβαρύνεται με ενίοτε σημαντικά κόστη «κοινωνικών» δαπανών κατοικίας και όχι η Γερμανία – και που, συνεπώς, δεν έχει λόγο, η Ελλάς, να αυξάνει τις συντάξεις γήρατος/θανάτου ως αντιστάθμισμα!

Μα πέραν αυτού: Είναι αλήθεια ότι (βάσει στοιχείων της Eurostat απ’ το 2014) η δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ (από την γενική κυβέρνησι και κάποιους ιδιωτικούς φορείς) για «κοινωνική προστασία» ήταν μικρότερη στην Ελλάδα σε όλους τους σημαντικούς υποτομείς «κοινωνικής προστασίας» από ό,τι ήταν στην Ευρωζώνη των 19, με την εξαίρεσιτων συντάξεων γήρατος και θανάτου! Ενώ δηλ. η συνολική δαπάνη για «κοινωνική προστασία» στην Ευρωζώνη-19 ήταν 29,7% του ΑΕΠ της, μα 26% στην Ελλάδα, απ’ την άλλη η δαπάνη στην Ευρωζώνη-19 για συντάξεις γήρατος ήταν 11,1% έναντι 14% στην Ελλάδα, ενώ για συντάξεις θανάτου ήταν 1,9% έναντι 2,6% στην Ελλάδα! (Στην υγεία όμως τα ποσοστά ήταν: 8,3% στην Ευρωζώνη-19, μα 5% στην Ελλάδα. Στις δε συντάξεις αναπηρίας ήταν: 2,1% στην Ευρωζώνη-19, μα 1,7% στην Ελλάδα.)

Αρα, σύμφωνα με το ανωτέρω επιχείρημα της κ. Αχτσιόγλου, επειδή, λ.χ., η δαπάνη για υγεία στην Ελλάδα ήταν 3,3 ποσοστ. μονάδες κάτω απ’ τον ΜΟ της Ευρωζώνης-19, τίθεται το ερώτημα αν, αντιστοίχως, η δαπάνη για συντάξεις γήρατος ήταν κατά 2,9 ποσοστ. μονάδες επάνω απ’ τον ΜΟ της Ευρωζώνης-19 για να «ισοφαρίσει» την διαφορά – δηλ. την «έλλειψι» «ισοδυνάμου» (ως % του ΑΕΠ) προστασίας της υγείας με αυτήν της Ευρωζώνης-19.

Με άλλα λόγια, αυξάνουμε συλλήβδην τις συντάξεις (ή, ακριβέστερα, συγκρατούμε την σχετική δαπάνη σε επίπεδα, που δεν δικαιολογούνται απ’ την κατάστασι της οικονομίας) επειδή δεν ΄μπορούμε (ή δεν θέλουμε;) να φτειάξουμε το σύστημα υγείας (που ήδη πνέει τα λοίσθια); Ή μήπως η αιτία είναι πως στις συντάξεις το πολιτικό σύστημα ευρίσκει στοχευμένη πελατεία, σε μηνιαία βάσι (!), πράγμα που δεν συμβαίνει με τους ασθενείς, οι πλείστοι των οποίων είναι περιστασιακά και όχι μονίμως άρρωστοι και εν πάση περιπτώσει «εκ περιτροπής»;

Βεβαίως η ολική δαπάνη για συντάξεις γήρατος αυξάνει λόγω , κατ’ αρχήν, της γηράνσεως του πληθυσμού. Δεκτόν (αν και η ολική δαπάνη δεν αυξάνει ΜΟΝΟ λόγω της γηράνσεως, μα και λόγω αντιστάσεων στην μείωσι της μέσης συντάξεως). Αν όμως επαρκεί η τάση γηράνσεως ως αιτία για την αύξησι της ολικής δαπάνης για συντάξεις – και κατά μείζονα λόγο όντως επαρκεί –, τότε (α) δεν ισχύει το επιχείρημα «αυξάνουμε τις συντάξεις για να καλύψουμε ελλείψεις αλλού», (β) στον βαθμό που η γήρανση δεν επαρκεί ως αιτία, είναι, διερωτάται κανείς, ορθή, αποτελεσματική και συνετή διαχείριση κοινωνικής προστασίας και των σχετικών πόρων η συλλήβδην αύξηση της μέσης συντάξεως, ή η αντίσταση στην περικοπή της, αντί της στοχευμένης διορθώσεως συγκεκριμένων ελλείψεων και παθογενειών; Δηλ. από πού θα εξευρεθούν εν τέλει οι πόροι για τοιαύτη διόρθωσι, αν όχι μέσω περικοπών μη βιωσίμων ή μη ρεαλιστικών δαπανών, τουλάχιστον έως ότου η οικονομία αρχίσει να δέχεται επενδύσεις, τις οποίες όμως δεν φαίνεται να θέλει ο Σύριζα; (Ισως επειδή διά της περαιτέρω φτωχοποιήσεως επιχειρεί να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές (έτσι νομίζει…) για δημιουργία «λαϊκού» ρεύματος για έξοδο από ευρώ (και ΕΕ) και την εγκαθίδρυσι δικτατορίας…)

Επομένως, μάλλον πολιτικοί είναι οι λόγοι για αντίστασι στην περικοπή της μέσης συντάξεως. Με όλες τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία (λόγω υπερβολικά υψηλών επιβαλλομένων εισφορών, μα και λόγω δεσμεύσεως των περιωρισμένων πόρων του κράτους σε σχετικώς υψηλές, για τα σημερινά δεδομένα, συντάξεις υπέρ κατηγοριών συνταξιούχων), που συνοδεύουν την αντίστασι αυτή.

Πολιτικά οφέλη – και μιά πρόταση για εξοικονόμηση

Ας δώσουμε εδώ ένα παράδειγμα για το πολιτικό όφελος, που εμπεριέχεται στην αντίστασι σε τέτοιες περικοπές, δύο των οποίων προτείνουμε, ενδεικτικά, αμέσως παρακάτω.

Βάσει στοιχείων απ’ το σύστημα «Ηλιος» (Ιούλιος 2015), 477.211 άτομα (στην κλίμακα συντάξεως ΜΟΝΟ γήρατος από 1.000 ως 1.500) έπαιρναν μέση σύνταξι €1.273 τον μήνα. Αν εδώ η μέση σύνταξη γίνει €1.100, το όφελος για το κράτος θα είναι, ετησίως, κάπου €991 εκτμ. Επίσης, 348.427 άτομα (στην κλίμακα συντάξεως ΜΟΝΟ γήρατος από 1500 ως >4000) έπαιρναν μέση σύνταξι €1.778 τον μήνα. Αν εδώ η μέση σύνταξη γίνει €1.273, το όφελος για το κράτος θα είναι, ετησίως, κάπου €2,1 δις! Σύνολο, κάπου €3,1 δις! Και, βεβαίως, η έννοια «μέση σύνταξη» συσκοτίζει! Λ.χ., δεν θα είναι πολύ πιό δίκαιο να κοπούν περισσότερο αι συντάξεις των πρωίμων συνταξιούχων και εν γένει αυτών, που δεν έχουν πληρώσει ανάλογες με την σύνταξί των εισφορές;

Από αυτά τα λεφτά ΄μπορεί να γίνουν τα εξής, εναλλακτικώς είτε συνδυαστικώς:

1/ Να ενισχυθεί το δημόσιο σύστημα υγείας, που είναι σε αθλία κατάστασι.

2/ Να δίνωνται στοχευμένα επιδόματα ανεργίας για περισσότερα χρόνια.

3/ Να μειωθούν κάποιες κοινωνικοασφαλιστικές εισφορές, που είναι ήδη «τρελλά» υψηλές.

4/ Να μειωθεί (ή και καταργηθεί!) ο ΕΝΦΙΑ – πράγμα, που, (α) πρέπει απαραιτήτως να γίνει ασχέτως του αν θα κοπούν ή όχι αι συντάξεις – άλλωστε η μείωση / κατάργησή του θα δημιουργήσει σχετικά γρήγορα ισοδύναμα φορολογικά έσοδα μέσω της θετικής του επιδράσεως σε κτηματαγορά και οικοδομή, (β) μεταξύ άλλων, θ’ ανακουφίσει εκ. χιλ. συνταξιούχους, που έχουν μικρή, μεσαία, μεγάλη ακίνητη περιουσία, αλλά μικρές συντάξεις ή άλλα εισοδήματα!

5/ Να πληρώνει το κράτος ευκολώτερα και ταχύτερα χρέη προς ιδιώτες (π.χ., επιστροφές φόρων εισοδήματος ή ΦΠΑ, απαλλοτριώσεις ακινήτων κ.α.).

6/ Να δίνωνται, στοχευμένα και υπό όρους, αγροτικές ενισχύσεις.

7/ Να αυξηθούν κάποιες πολύ χαμηλές συντάξεις.

Ανάμεσα σε αυτές τις εναλλακτικές, πρέπει τα περισσότερα ή και όλα τα λεφτά, που θα περισωθούν απ’ την κατά τα προτεινόμενα περικοπή των υψηλοτέρων συντάξεων, να παν εκεί όπου θα έχουν τον μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξι. Εδώ όπου είμαστε, όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα.

Ειδικά δε η μείωση του ΕΝΦΙΑ (άσε δε την κατάργησί του) θα έχει, σε βάθος 2-3 ετών (και υπό το κατάλληλο πολιτικό κλίμα), την μεγαλύτερη και ταχύτερη θετική επίδρασι σε κτηματαγορά, οικοδομή, απασχόλησι στον κλάδο (ο μεγαλύτερος εργοδότης μετά τον τουρισμό και μετά το Δημόσιο – το οποίο όμως, όπως είναι σήμερα, ελάχιστα έως αρνητικά προσφέρει στην οικονομική ανάπτυξι). Σημειωτέον πως η οικοδομή είναι ο κλάδος, που περισσότερο από οιονδήποτε άλλον επλήγη από την κρίσι, με μείωσι της άμεσης απασχολήσεως στον κατασκευαστικό κλάδο κατά 32,1% μεταξύ 2009 και 2013. Η ανωτέρω θετική επίδραση θα σημειωθεί διά της άμεσης και έμμεσης πολλαπλασιαστικής συνεισφοράς του κλάδου στην όλη οικονομία. Επιπλέον ειδικά αυτός ο κλάδος έχει την δυνατότητα, σχετικά γρήγορα, να επιστρέψει στο κράτος τα φορολογικά έσοδα, που προς στιγμήν θα χαθούν λόγω μειώσεως του ΕΝΦΙΑ, ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΠΕΙΔΗ είναι η ιδία η ύπαρξη των φόρων κατοχής ακινήτων (του ΕΝΦΙΑ), που στερεί απ’ το κράτος άλλα έσοδα, ίδια ή και περισσότερα, που τώρα χάνονται.

Ομως ανωτέρω ωμιλήσαμε για ένα σύνολο 825.638 συνταξιούχων, που θα (πρέπει να) υποστούν περικοπές. Βεβαίως αι περικοπές συμβαίνουν ούτως ή άλλως (συνήθως με δολίους και ανορθολογικούς τρόπους) και όσο καθυστερούν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις ανατάξεως της οικονομίας και η προσέλκυση επενδύσεων, τόσο αι περικοπές θα επιβληθούν εκ των πραγμάτων – και θα είναι πολύ μεγαλύτερες απ’ τις ανωτέρω προταθείσες.

Αν λοιπόν υπολογίσουμε ότι τον Σεπτ. 2015 οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 9.913.609, εκ των οποίων εψήφισε το 56,16%, δηλ. 5.567.483 άτομα, αυτοί οι 825.638 συνταξιούχοι αποτελούν (χωρίς τους ψηφοφόρους συγγενείς των!) το 14,8% των πιθανόν να ψηφίσουν ψηφοφόρων. Φυσικά δεν είναι όλοι αφελείς ώστε να ψηφίσουν αυτόν που θα συντηρεί τις συντάξεις των σε μη ρεαλιστικά επίπεδα με την ελπίδα ν’ αποκομίσει πολιτικά οφέλη και στον διάβολο η χώρα, μα είναι μιά υπολογίσιμη δεξαμενή για ένα κυβερνητικό κόμμα, που φυλλορροεί και, παρά τον καιροσκοπικό τακτικισμό του (και τα κρυφά εφιαλτικά σχέδιά του), κάνει συνεχώς λάθη ουσίας, που δεν καταχωνιάζονται.

Αν δε προσθέσουμε σε αυτούς τους ψηφοφόρους, το υπολογίσιμο πλήθος ανεπαρκών, ανικάνων ή υπεραρίθμων δημ. υπαλλήλων (ενδεικτικά: βάσει στοιχείων OECD, αν και έχει τελευταία μειωθή ο αριθμός των διά της «μετατροπής» των σε πρωίμους συνταξιούχους, οι απασχολούμενοι στο Δημόσιο το 2009 ήταν 22,18% του συνόλου των απασχολουμένων, έναντι, λ.χ., 15,4% στην Γερμανία, με κατά τεκμήριο και κατά Μ.Ο. αρνητική συνεισφορά στην παραγωγική ικανότητα της Ελλάδος), οι οποίοι και φοβούνται μήπως και απολυθούν αν ποτέ το Δημόσιο εκλογικευθεί και οι ίδιοι αξιολογηθούν, το μέγεθος της εικαζομένης «ασφαλούς» δυνητικής δεξαμενής ψηφοφόρων του Σύριζα μεγαλώνει κι άλλο. Ομως τότε η δημοσκοπικά παρατηρουμένη και μεγεθυνομένη φυλλορροή του Σύριζαμάλλον αποδεικνύει (αν ακριβής) το γνωμικό, που λέει ότι ΄μπορείς να ξεγελάσεις ολίγους για πολύ καιρό, ή πολλούς για ολίγο, μα ποτέ πολλούς για πολύ (εκτός ίσως για θέματα θρησκείας). Δηλ. ένα ογκούμενο τμήμα του εκλογικού σώματος (την ιδία στιγμή που, ενδεχομένως, μεγαλώνει ένα άλλο τμήμα, που εμφανίζεται να προκρίνει «δραχμή» και Grexit) δείχνει να καταλαβαίνει ότι η χώρα πρέπει επιτέλους να σοβαρευθεί και ν’ αρχίσει να απορρίπτει τόσο τον πελατειακό κρατισμό (με τον οποίον γαλουχήθηκαν γενεές και γενεές, αλλά και που μας χρεωκόπησε) όσο λαοπλάνους με εύκολες ή και άκρως επικίνδυνες, καταστροφικές«λύσεις» για μιά εξαιρετικά δύσκολη κατάστασι.