Πριν από ένα χρόνο οι ρωσοτουρκικές σχέσεις βρίσκονταν στο ναδίρ εξαιτίας της κατάρριψης ρωσικού αεροσκάφους. Τώρα επιχειρείται μια νέα αρχή κυρίως λόγω οικονομικών συμφερόντων.
Ο Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι, αρχηγός των Ελεύθερων Δημοκρατών της Ρωσίας, δεν μασάει τα λόγια του. Πέρυσι, όταν η τουρκική αεροπορία κατέρριψε ρωσικό πολεμικό αεροσκάφος στα συροτουρκικά σύνορα, δήλωσε πως η Τουρκία είναι ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός της Ρωσίας και ωρυόταν λέγοντας πως η «η Τουρκία μισούσε πάντα τη Ρωσία». Απείλησε μάλιστα την Κωνσταντινούπολη με ατομική βόμβα.
Η κατάσταση δεν έφθασε βέβαια στα άκρα, ωστόσο η Μόσχα ήταν οργισμένη με τη στάση της Άγκυρας και σε διπλωματικό επίπεδο το κλίμα ήταν κάτι παραπάνω από ψυχρό. Από το περασμένο καλοκαίρι όμως ξεκίνησε μια αποκλιμάκωση της έντασης με αφορμή μια τυπική συγγνώμη που ζήτησε και έλαβε ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν. Ο σημερινός Πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ επισκέφθηκε χθες την Μόσχα σε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης.
Ο Κρίστιαν Μπράκελ είναι στην Κωνσταντινούπολη επικεφαλής του πολιτικού Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ που πρόσκειται στο κόμμα των Πρασίνων. Κατά την άποψή του, η εξομάλυνση των σχέσεων των δυο χωρών είναι πολύ σημαντική για την Τουρκία κυρίως για οικονομικούς λόγους. Μιλώντας στην Deutsche Welle ανέφερε ότι «η ανθούσα τουρκική οικονομία που ήταν το στήριγμα του κυβερνώντος κόμματος AKP ταλαντεύεται πολύ το τελευταίο διάστημα».
Το περασμένο φθινόπωρο ο Οίκος Moody´s κατέταξε την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας στην κατώτατη βαθμίδα ενώ η τουρκική λίρα βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση. Σε σχέση με τον περασμένο χρόνο έχασε το 20% της αξίας της.
Οικονομικά και πολιτικά μηνύματα στη Δύση
Μια από τις κρυφές επιθυμίες του Μπιναλί Γιλντιρίμ ήταν να κλείσει εμπορικές συμφωνίες με την Ρωσία σε τουρκικό νόμισμα. Στη θεωρία πρόκειται για μια πολύ καλή ιδέα αλλά όπως υποστηρίζουν οικονομολόγοι όπως ο Ντενίζ Τσιτσέκ, ο οποίος εργάζεται στην QN Finansbank με έδρα την Κωνσταντινούπολη: «Φυσικά και θα ήταν ιδανικό να κλείνονται συμφωνίες σε εθνικά νομίσματα. Πρέπει όμως να γνωρίζει κανείς ότι οι μέχρι σήμερα συμφωνίες κλείστηκαν σε ξένο νόμισμα διότι η εμπιστοσύνη απέναντι στη λίρα είναι πολύ χαμηλή. Υπό τις σημερινές συνθήκες θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν επενδυτές που να κλείσουν συμφωνίες σε τουρκική λίρα».
Πέρα όμως από το οικονομικό επίπεδο, οι δυο χώρες θέλουν να στείλουν και ένα πολιτικό μήνυμα στη Δύση, ότι δηλαδή υπάρχουν και άλλοι εταίροι για συνεργασία εκτός από την ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Για το λόγο αυτό δεν είναι καθόλου περίεργο που χθες στη συνέντευξη Τύπου ο Τούρκος Πρωθυπουργός φάνηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένος. Ικανοποιημένη φάνηκε όμως και η ρωσική πλευρά. Οι σχέσεις των δύο χωρών φαίνεται να περνάνε σε μια νέα εποχή. Ο Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι δήλωσε μάλιστα πρόσφατα πως οι τουρκικές ακτές θα γεμίσουν με Ρώσους τουρίστες.
Ντάνιελ Χάινριχ / Μαρία Ρηγούτσου