Τα ολυμπιακά ακροβατικά του Πούτιν

Την επόμενη Παρασκευή οι Ρώσοι θα είναι μεταξύ των αθλητών που θα παρελάσουν πίσω από την εθνική τους σημαία στην τελετή έναρξης των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Στάδιο Μαρακανά του Ρίο ντε Τζανέιρο. Κάτι που παραλίγο να μη συμβεί. Στον απόηχο των αποκαλύψεων από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντι-ντόπινγκ για μεγάλης κλίμακας ντόπινγκ αθλητών στη Ρωσία, η χώρα απέφυγε μια ολοκληρωτική απαγόρευση κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.

Η απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής να μην απαγορεύσει όλες τις ρωσικές συμμετοχές και να επιτρέψει στις ομοσπονδίες των αθλημάτων να επανεξετάσουν τις επιδόσεις του κάθε αθλητή και να αποφασίσουν ποιος μπορεί να αγωνιστεί έχει προκαλέσει απογοήτευση σε μερικούς και ανακούφιση σε άλλους. Για τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα έμπειρος στο να μετατρέπει ακόμη και τη χειρότερη διεθνή ταπείνωση σε μια νίκη προπαγάνδας για το Κρεμλίνο, κανένα αποτέλεσμα δεν θα ήταν ιδιαίτερα καταστροφικό.

Ο Πούτιν θεωρεί βεβαίως ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες –και συγκεκριμένα τα μετάλλια –είναι κάτι πολύ σημαντικό. Οπως οι παλαιοί σοβιετικοί προκάτοχοί του, συγχέει την αθλητική με τη στρατιωτική δόξα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πίεσε για να φιλοξενήσει η Ρωσία τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 στο Σότσι. Τα άνευ προηγουμένου έξοδα των 50 δισ. δολαρίων άξιζαν τον κόπο, δεδομένου ότι η Ρωσία κέρδισε τα περισσότερα μετάλλια.

Κριμαία: «χρυσό» στη γεωστρατηγική

Αυτό δεν σημαίνει ότι η αθλητική δόξα είναι υποκατάστατο της στρατιωτικής. Κατά τη διάρκεια των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Πεκίνο το 2008 (στους οποίους η Ρωσία τερμάτισε τρίτη στα μετάλλια, μετά την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες) η Ρωσία τράβηξε την προσοχή του κόσμου με τον σύντομο πόλεμο με τη Γεωργία. Μετά το Σότσι ο Πούτιν, έξω φρενών με την ανατροπή του φιλορώσου ουκρανού προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, πήρε το χρυσό στη γεωστρατηγική προσαρτώντας την Κριμαία και εγκαθιστώντας φιλορώσους αυτονομιστές στην Ανατολική Ουκρανία.

Τι θα γίνει μετά το Ρίο; Η Μολδαβία, η οποία έχει κάνει άλματα για να ευθυγραμμιστεί με τη Δύση, φημολογείται ότι θα είναι η επόμενη στη λίστα του Πούτιν. Η κατάληψη της Υπερδνειστερίας, ενός φιλορωσικού μολδαβικού θύλακα που γειτονεύει με την Ουκρανία, θα είναι οικονομικά δύσκολη για μια Ρωσία που εξακολουθεί να παραπαίει από τις δυτικές κυρώσεις που επιβάλλονται για την Κριμαία. Αλλά θα είναι επίσης μια μεγάλη δήλωση και ο Πούτιν αρέσκεται σε μεγαλόστομες δηλώσεις.

Η Λευκορωσία είναι ένα άλλο πιθανό θύμα της ρεβανσιστικής εκστρατείας του Πούτιν. Υπό την ηγεσία του αυταρχικού Αλεξάντρ Λουκασένκο, ο οποίος έχει καταλάβει την προεδρία από το 1994, η χώρα υποτίθεται ότι είναι ήδη του χεριού του Κρεμλίνου.

Προσθέστε την πρόσφατη απόφαση του ΝΑΤΟ να στείλει μικρές στρατιωτικές μονάδες προς τα ανατολικά προκειμένου να καθησυχάσει την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής και η Ρωσία μπορεί να αποφασίσει ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να δημιουργήσει ένα μεγαλύτερο ανάχωμα μεταξύ της ίδιας και της Δύσης.

Δεν θα ζητήσει συγγνώμη για το ντόπινγκ

Σαφώς ο Πούτιν, πρώην πράκτορας της KGB, δεν θα ζητήσει συγγνώμη για το σκάνδαλο του ντόπινγκ. Οπως θα σας πει κάθε κατάσκοπος, τα ψέματα και η εξαπάτηση στην υπηρεσία της χώρας του δεν είναι μόνο αποδεκτά, είναι ο ίδιος ο σκοπός των μυστικών υπηρεσιών.

Οπως οι κατάσκοποι, οι αυταρχικοί ηγέτες δεν έχουν σε μεγάλη εκτίμηση το ευ αγωνίζεσθαι –και ο Πούτιν είναι και τα δύο. Καμία μηχανή προπαγάνδας δεν μπορεί να λειτουργήσει σε μια χώρα όπου η πολιτική είναι ελεύθερη, δίκαιη, ειλικρινής και διαφανής. Και η προπαγάνδα είναι κρίσιμη για να επιτρέψει σε έναν ηγέτη να εδραιώσει την εξουσία του στον βαθμό που το έχει κάνει ο Πούτιν.

Ετσι, για τον Πούτιν η αποκάλυψη της απάτης του είναι ένα λάθος αλλά όχι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεται. Και το ότι τιμωρείται για την εξαπάτηση απλώς εκθέτει την υποκρισία εκείνων που επιβάλλουν την τιμωρία. Με αυτή την έννοια, η απόλυτη απαγόρευση των ρώσων ολυμπιονικών θα μπορούσε να ήταν ακόμα καλύτερη για την εγχώρια θέση του Πούτιν –και ακόμη χειρότερη για τις χώρες που έχει βάλει στο στόχαστρό του.