Μετά την πρεμιέρα της εθνικής Ισπανίας στο Euro 2016 και την αγχωτική νίκη με 1-0, οι πολίτες έμειναν στις οθόνες τους για να παρακολουθήσουν τη μία και μοναδική τηλεμαχία των τεσσάρων πολιτικών αρχηγών εν όψει της πρόωρης κάλπης της 26ης Ιουνίου.
Δεν έγιναν σοφότεροι, καθώς σχεδόν όλοι επανέλαβαν όσα εδώ και έξι μήνες -από την προηγούμενη κάλπη- είναι γνωστά.
Αυτή η επανάληψη των θέσεων δημιουργεί και μια σχετική βεβαιότητα για το πόσο δύσκολο θα είναι μετεκλογικά να βρεθεί τρόπος συνεργασίας.
Πρωταγωνιστές της τηλεμαχίας, ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός και αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ), Μαριάνο Ραχόι, ο γγ των Σοσιαλιστών (PSOE) Πέδρο Σάντσεθ, ο επικεφαλής της συμμαχίας Podemos και Ενωμένης Αριστεράς (IU) Πάμπλο Ιγκλέσιας και ο Άλμπερτ Ριβέρα των Ciudadanos.
Σημειώνεται ότι προτού διαλυθεί η Βουλή που είχε προκύψει από την κάλπη της 20ής Δεκεμβρίου 2015, ο Σάντσεθ ήταν ο μοναδικός που πήρε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Φίλιππο Στ’, απέτυχε όμως να μαζέψει τις απαραίτητες ψήφους, αφού τον στήριξε μόνο ο Ριβέρα.
Στη συνέχεια υπήρξε μια προσπάθεια προσέγγισης με τους Podemos, αλλά η επιμονή του να συμπεριλάβει και τον Ριβέρα στο σχήμα, έφερε την οριστική αποτυχία και τη διάλυση της Βουλής.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν αλλαγή συσχετισμών. Όχι ως προς την πρώτη θέση, αφού η πρωτιά του Λαϊκού Κόμματος δεν αμφισβητείται, έστω και αν τα ποσοστά δεν είναι ιδιαίτερα υψηλά.
Στη δεύτερη θέση όμως φαίνεται να έχουν ανέβει οι Podemos με την Ενωμένη Αριστερά, αφήνοντας το ιστορικό Σοσιαλιστικό Κόμμα στην τρίτη και τον Σάντσεθ να ατενίζει με απαισιοδοξία το μέλλον του. Σταθερά τέταρτος ο Ριβέρα των Ciudadanos.
Στο ντιμπέιτ ξεχώρισε η στιγμή που ο Ριβέρα συγκρούστηκε με τον Ραχόι, καλώντας τον (όπως κάνει εδώ και μήνες) να αποχωρήσει από το κόμμα του και να διευκολύνει το σχηματισμό κυβέρνησης.
Ο Ριβέρα δεν έχει κρύψει τη διάθεσή του να συνεργαστεί με τα μεγάλα κόμματα, ωστόσο, δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση να στηρίξει για πρωθυπουργό τον Μαριάνο Ραχόι.
«Πολύ ανακριτική είναι η νοοτροπία σας» του απάντησε ο Ραχόι, ιδίως όταν ο νεαρός Ριβέρα αναφέρθηκε στα οικονομικά σκάνδαλα με τα οποία συγκλονίζεται το Λαϊκό Κόμμα.
O υπηρεσιακός πρωθυπουργός έπαιξε το χαρτί της εμπειρίας. «Το να κυβερνάς είναι δύσκολο, το να υπόσχεσαι εύκολο» είπε, και δεσμεύθηκε για ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας.
Κάλεσε μάλιστα τους άλλους τρεις πολιτικούς να δηλώσουν ρητά ότι θα επιτρέψουν στο κόμμα με τις περισσότερες ψήφους να κυβερνήσει…
Ο Ραχόι δέχθηκε βέβαια τα πυρά του Σάντσεθ των Σοσιαλιστών, του παραδοσιακού πολιτικού αντιπάλου της ισπανικής κεντροδεξιάς.
Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη τους συνάντηση μετά τις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου, το κλίμα μεταξύ τους ήταν τόσο άσχημο, που ο Ραχόι δεν έδωσε καν το χέρι του στον Σάντσεθ για την τυπική χειραψία.
Αλλά και στην τηλεμαχία το κλίμα δεν ήταν καλύτερο. Ο Ραχόι επανέλαβε για μια ακόμα φορά ότι ο Σάντσεθ δεν πρέπει να γίνει πρωθυπουργός και ότι η κυβέρνηση δεν είναι χώρος πειραματισμών -σαφής αναφορά στα σενάρια «μεγάλου συνασπισμού».
Από την πλευρά του ο Ιγκλέσιας των Podemos είχε ξεκάθαρη στρατηγική. Γνωρίζει ότι ο πιθανότερος σύμμαχός του είναι οι Σοσιαλιστές, αν πρόκειται να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας.
«Μην κάνετε λάθος στην επιλογή των αντιπάλων σας, μετά τις 26 Ιουνίου θα πρέπει να διαλέξετε στρατόπεδο» είπε στον Σάντσεθ, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να του υπενθυμίσει ότι μετά την κάλπη θα πρέπει να επιλέξει αν θα κοιτάξει προς τα δεξιά του ή προς τα αριστερά του.
Ο Ιγκλέσιας προσπάθησε επίσης με κάθε τρόπο να παρουσιαστεί ως η μοναδική εναλλακτική εξουσίας απέναντι στο κόμμα του Ραχόι.
Ο γγ των Σοσιαλιστών άσκησε κριτική στους Podemos για τη στάση που τήρησαν την προηγούμενη περίοδο που τα κόμματα προσπαθούσαν (;) να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας, ενώ απουσίασε η κριτική του προς τον Ριβέρα των Ciudadanos, το μοναδικό κόμμα με το οποίο ο ίδιος είχε καταλήξει σε συμφωνία κυβερνητικής συνεργασίας.
Όλοι στο τέλος ξόρκισαν το ενδεχόμενο τρίτων εκλογών όπως βέβαια είχαν ξορκίσει και τις δεύτερες εκλογές, στις οποίες τώρα καλούνται οι Ισπανοί…
Απόστολος Ρουμπάνης