Στην χρηματοοικονομική ασφυξία της Ελλάδας, τις κλειστές τράπεζες, το επικείμενο δημοψήφισμα, αλλά και την άρνηση των εταίρων στο αίτημα του Αλέξη Τσίπρα για ολιγοήμερη παράταση του ελληνικού προγράμματος επικεντρώνει σήμερα Δευτέρα η διεθνής ειδησεογραφία.
«Η Ελλάδα κλείνει τις τράπεζες και βάζει όριο αναλήψεων» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος του πρακτορείου Bloomberg. Προκειμένου να αποτραπεί η κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της, η Ελλάδα κλείνει τις τράπεζες επιβάλλοντας ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων από σήμερα Δευτέρα, ένα μέτρο το οποίο θα εμβαθύνει την ύφεση και ρισκάροντας την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Είναι μια μαύρη ημέρα για την Ελλάδα, αναφέρει στο πρακτορείο ο Νικολας Οικονομίδης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Stern School of Business. «Η ελληνική οικονομία που είναι ήδη σε ύφεση οδεύει προς της βαθιά… κατάψυξη, αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Την ίδια ώρα το δημοσίευμα κάνει λόγο για τις ισχυρές πιέσεις που δέχεται το ευρώ, αλλά και την μεγάλη πτώση που σημειώνουν τα χρηματιστήρια σε Χονγκ Κονγκ και Τόκιο.
Οι Financial Times κυκλοφορούν σήμερα με πρωτοσέλιδο την Ελλάδα. «Η Ελλάδα κλείνει τις τράπεζες για να αποφύγει το χάος ενώ οι συζητήσεις για διάσωση της χώρας καταρρέουν» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος της βρετανικής εφημερίδας το οποίο συνοδεύει μια εικόνα με μια τεράστια ουρά έξω από ελληνική τράπεζα. Η Ελλάδα είναι πιο κοντά σε μία «ενδεχόμενη έξοδο από την ευρωζώνη» σημειώνει το δημοσίευμα, ενώ αναφέρεται και στην μεγάλη πτώση του ευρωπαϊκού νομίσματος.
Με τίτλο «Η ταπείνωση της Ελλάδας θα πρέπει να μας ανησυχεί όλους» η βρετανική εφημερίδα The Telegraph αναφέρεται στις τελευταίες εξελίξεις στην Ελλάδα και φιλοξενεί φωτογραφία από τις ουρές που σχηματίζονται τις τελευταίες ημέρες μπροστά από τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης (ΑΤΜ).
«Ακόμη και σε αυτό το προχωρημένο στάδιο είναι πιθανό να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ, παρότι μετά τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου αυτό είναι όλο και πιο προβληματικό», ξεκινάει το άρθρο της εφημερίδας. Το άρθρο της Telegraph εκτιμά ότι είναι πολύ δύσκολο να γίνει αξιόπιστη πρόβλεψη για το τι μέλλει γενέσθαι καθώς στο παρελθόν έγιναν πολλές προβλέψεις που αποδείχτηκαν όλες εσφαλμένες. Αναφερόμενο στην επικείμενη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, το άρθρο-άποψη της εφημερίδας εκτιμά ότι «επί της ουσίας, αυτό που ελέχθη στους Έλληνες είναι να συμφωνήσουν με τους όρους (της συμφωνίας) ή να αντιμετωπίσουν το χάος, μία συνηθισμένη ευρωπαϊκή απειλή».
«Αυτό είναι το μεγάλο ιδεώδες πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε η ΕΕ;», αναρωτιέται η εφημερίδα.
Σε σχέση με το τι τους συνέβη την τελευταία τετραετία ή πενταετία, θα αποτελούσε έκπληξη, γράφει η εφημερίδα, αν οι Έλληνες επέλεγαν να παραμείνουν δεμένοι σε αυτό που τους προκάλεσε τα σημερινά δεινά.«Οι συντάκτες του άρθρου γράφουν ότι οι εξελίξεις στην Ελλάδα μπορεί να έχουν περιφερειακού τύπου ενδιαφέρον για το Ηνωμένο Βασίλειο καθώς η χώρα δεν ανήκει στην ευρωζώνη. Αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις μίας ελληνικής χρεοκοπίας, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα επηρεάσουν δυσμενώς τη χώρα μας –κι αν μη τι άλλο– το City του Λονδίνου. Αλλά έχει ένας ευρύτερο μήνυμα επίσης».
Το άρθρο επισημαίνει ότι ως θεσμός, η ΕΕ υπόσχεται ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία στις χώρες μέλη με αντάλλαγμα το μοίρασμα των εξουσιών της λήψης αποφάσεων μεταξύ των κρατών. «Ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας έκανε το αντίθετο. Όλοι γνωρίζουν ότι η χώρα δεν θα έπρεπε να έχει εξαρχής μπει στην ευρωζώνη και αφότου μπήκε δεν θα έπρεπε να έχει καταφύγει σε μία δανειστική φρενίτιδα». «Αλλά η ταπείνωση, η οποία συσσωρεύεται επί μίας περήφανης και αρχαίας χώρας αποτελεί ένα ωφέλιμο μάθημα για όλες τις χώρες μέλη–ότι, δηλαδή, χωρίς την εξουσία να λαμβάνουν οι ίδιες τις αποφάσεις τους, θα είναι μονίμως στο έλεος των μη εκλεγμένων γραφειοκρατών και τραπεζιτών που διοικούν τους θεσμούς. Η δημοκρατία που γεννήθηκε στην Ελλάδα πριν από τουλάχιστον δύο χιλιετίες δεν ισχύει πλέον όταν ο έλεγχος επί του νομίσματος και της οικονομικής πολιτικής παραδίδεται σε ένα υπερεθνικό σώμα. Το ερώτημα αν αξίζει ακόμη το τίμημα δεν πρέπει να απαντηθεί μονάχα από τους Έλληνες», καταλήγει το κύριο άρθρο της εφημερίδας.
Η γαλλική Liberation από την πλευρά της κυκλοφορεί και αυτή με πρωτοσέλιδο το ελληνικό ζήτημα σχολιάζοντας: «Ο Αλέξης Τσίπρας ανοίγει την πόρτα στο Grexit, ανακοινώνοντας δημοψήφισμα σχετικά με τις προτάσεις των δανειστών».
Επίσης, σε διαδικτυακό της άρθρο η Liberation αναφέρεται στις κλειστές τράπεζες μέχρι τις 6 Ιουλίου και το όριο των αναλήψεων έως 60 ευρώ.
Βουτιά στις παγκόσμιες αγορές καθώς η κρίση στην Ελλάδα βαθαίνει, αναφέρει σε δημοσίευμα του ο βρετανικός Guardian. Με βίντεο και εκτενή ρεπορτάζ σε διαρκή ενημέρωση η βρετανική εφημερίδα περιγράφει τις τεράστιες ουρές στα ATMs, την πτώση των χρηματιστηριακών δεικτών σε Τόκυο και Χονγκ Κονγκ, ενώ αναφέρεται και στο χθεσινό διάγγελμα του ελληνα πρωθυπουργού που έριξε την ευθύνη στους δανειστές της χώρας.
Οι πιστωτές πρέπει να ξανασκεφτούν μία αποτυχημένη πολιτική λιτότητας και τον πολιτικό κίνδυνο να εμφανιστούν ως εχθροί του ελληνικού λαού, είναι η άποψη του Guardian για τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Τελεσίγραφα έχουν «πάει και έρθει» στο παρελθόν, όμως το δημοψήφισμα Τσίπρα «αναγκάζει επιτέλους να υπάρξει μία λύση του δράματος» αναφέρει η εφημερίδα σε κύριο άρθρο της με τίτλο «Η άποψη του Guardian για την Ελλάδα και το ευρώ: δεν έχουν μείνει χρήματα».
Ο Guardian αναφέρεται στη περίοδο των έξι ετών κατά την οποία οι δουλειές χάθηκαν, οι ελπίδες εξανεμίστηκαν και ακυρώθηκε μία γενιά προόδου όσον αφορά το βιοτικό επίπεδο.
«Οι αυτοκτονίες εκτινάχθηκαν μεταξύ των ανθρώπων που επλήγησαν και η συλλογική αίσθηση της εθνικής κυριαρχίας συρρικνώθηκε. Το έθνος σταυρώθηκε στον σταυρό ενός νομίσματος, στο οποίο δεν θα έπρεπε να του έχει επιτραπεί ποτέ να μπει» επισημαίνει.
Η εφημερίδα αναφέρεται στον Έλληνα πρωθυπουργό, σχολάζιοντας ότι λάβρος και έπειρος, ο Αλέξης Τσίπρας παραβίασε όλους τους διπλωματικούς κανόνες χωρίς να προειδοποίησε τους εταίρους του για το δημοψήφισμά του προτού το εξαγγείλει, στερώντας ίσως τον εαυτό του από ένα τελευταίο κομμάτι μόχλευσης στη διαπραγμάτευση για τους όρους ενός προγράμματος διάσωσης.
Επίσης γράφει ότι δεν έχει νόημα το ερώτημα που θα τεθεί στους ψηφοφόρους -αν αποδέχονται τους όρους των πιστωτών για την επέκταση ενός σχεδίου διάσωσης, το οποίο έχει οριστεί τώρα ότι τελειώνει πέντε ημέρες πριν από το δημοψήφισμα της Κυριακής.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός, επισημαίνει, πως η αρχική απάντηση της συνόδου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στις Βρυξέλλες ήταν να επιμείνουν ότι το πρόγραμμα διάσωσης τελειώνει πράγματι την Τρίτη, καθώς είχε αρχίσει να υπάρχει μια διάθεση «ας αφήσουμε την Ελλάδα να φύγει».
Ωστόσο ήδη από χθες το βράδυ υπάρχουν ενδείξεις δεύτερων σκέψεων, σημειώνει ο Guardian, καθώς η ΕΚΤ αποσαφήνισε ότι η προϋπάρχουσα βοήθεια δεν σταματάει. Επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την προηγούμενη πρόταση τελεσίγραφο των πιστωτών, «αλλά επιμένοντας τώρα ότι το σχέδιο ήταν πάντα το πάντρεμα αυτού του αυστηρού βραχυπρόθεσμου σχεδίου με ελάφρυνση του χρέους στην πορεία. Σύντομα η Κριστίν Λαγκάρντ του ΔΝΤ εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία συνηγορούσε επίσης υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους και περαιτέρω συνομιλιών».
Μπορεί η δεύτερη σκέψη των πιστωτών «να είναι ένα τρικ για την αποσταθεροποίηση του κ. Τσίπρα» εν όψει του δημοψηφίσματος, επισημαίνει επίσης η εφημερίδα -αλλά «ας ελπίσουμε ότι αυτή είναι ειλικρινής», σχολιάζει.
Οι πιστωτές πρέπει να ξανασκεφτούν μια αποτυχημένη πολιτική λιτότητας και το πολιτικό ρίσκο να παρουσιαστούν ως οι εχθροί του ελληνικού λαού, υπογραμμίζει.
Αν οι αγορές δουν μια γωνιά της ευρωζώνης να διασπάται, θα υπάρχει διαρκής και δαπανηρή κερδοσκοπία όσον αφορά το που θα γίνει η επόμενη ρωγμή, σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα. «Οι πιστωτές πρέπει να έχουν την ταπεινότητα να αναγνωρίσουν ότι το πρόγραμμά τους της λιτότητας έχει αποτύχει. Καμία από τις στερήσεις δεν κατέστησε το ελληνικό χρέος περισσότερο βιώσιμο και όμως συνεχίζουν να ζητούν περισσότερα» προσθέτει.
Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα αναφέρει συγκριτικά την απώλεια περίπου 5% του εθνικού εισοδήματος της Βρετανίας το 2008, το οποίο αντιμετωπίστηκε με μία δημοσιονομική ένεση 1% του ΑΕΠ, ενώ από την Ελλάδα, στην οποία έχει εξαφανιστεί το 25% της οικονομίας, ζητείται αντιθέτως να προσφέρει «μια δημοσιονομική δωρεά αίματος, ο άμεσος αντίκτυπος της οποίας είναι μια απώλεια 1% της ζήτησης».
Το θεμελιώδες ζήτημα είναι, σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα, ότι η ΕΕ, τα δημοκρατικά διαπιστευτήρια της οποίας δέχονται μια λαϊκίστικη επίθεση από την Βρετανία ως την Βουδαπέστη, χρειάζεται να αποφύγει μια επιζήμια διακωμώδηση. Συνέβαλε στο τέλος της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου αφού πρότεινε ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα για τους όρους διάσωσης το 2011.
«Ο εξαναγκασμός μιας δεύτερης κυβέρνησης να εγκαταλείψει την προσπάθειά της να συμβουλευτεί έναν πληθυσμό που υποφέρει θα μπορούσε να φανεί επικίνδυνα ως μια αλαζονική περιφρόνηση. Ένα κλαμπ δημοκρατιών δεν μπορεί να αντέξει να σταθεί απέναντι ούτε καν σε μία δημοκρατία» καταλήγει.
Στις κλειστές τράπεζες για μία εβδομάδα επικεντρώνει και το BBC το οποίο αναφέρεται στο όριο ανάληψης των 60 ευρώ. Σε ανάλυσή του με τίτλο «Η κολασμένη αργία των τραπεζών στην Ελλάδα» ο Ρόμπερτ Πέστον αναφέρει ότι ήταν λίγο πολύ αδύνατο για τις ελληνικές τράπεζες να ανοίξουν την Δευτέρα, από τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε πως διατηρεί χωρίς αύξηση στην έκτακτη χρηματοδότηση. Γιατί με την απουσία αύξησης στον ELA, οι τράπεζες δεν είχαν τρόπο να παρέχουν μετρητά στους Έλληνες καταθέτες που με αγωνία σήκωναν τις αποταμιεύσεις τους, εξηγεί. Παράλληλα ο οικονομικός αναλυτής του βρετανικού δικτύου εκτιμά ότι «η έξοδος από το ευρώ δεν είναι αναπόφευκτη, όπως δείχνει και η υπόθεση της Κύπρου: η κυπριακή κυβέρνηση εισήγαγε περιορισμούς στις αναλήψεις μετρητών το 2013 και έκτοτε έκανε βήματα για να διορθώσει τα οικονομικά της παραμένοντας στην ευρωζώνη. Το προσωρινό κλείσιμο των τραπεζών στην Ελλάδα και η ανακοίνωση capital controls είναι ωστόσο πολύ κακά νέα για την Ελλάδα: Οι Έλληνες θα έχουν λιγότερα χρήματα για να ξοδέψουν και οι επιχειρήσεις λιγότερα να επενδύσουν, κι έτσι η ήδη αδύναμη οικονομία θα βυθιστεί σε βαθιά ύφεση».
«Και τώρα, κυρία καγκελάριε;», διερωτάται σε άλλο δημοσίευμα το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel σχετικά με τη στάση της Άγγελας Μέρκελ απέναντι στην ελληνική κρίση. Η Ελλάδα βρίσκεται προ της χρεοκοπίας, η ευρωζώνη κινδυνεύει με διάσπαση, όμως από την Άγγελα Μέρκελ δεν έχουμε ακούσει μέχρι στιγμής καμία λέξη, σχολιάζει το Spiegel. Μήπως έχει εγκαταλείψει τους Έλληνες, αναρωτιέται.
Σήμερα το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) γιορτάζει τα 70 χρόνια από την ίδρυσή του. Στη διάρκεια των εορτασμών σίγουρα θα γίνει λόγος για τα οφέλη της ευρωπαϊκής ενότητας. Όμως, επισημαίνει το γερμανικό περιοδικό, αυτή η ενότητα βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Το ευρώ, το σημαντικότερο σύμβολο της ενσωμάτωσης, απειλείται με διάσπαση. Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στη χρεοκοπία.
Η Γερμανίδα καγκελάριος δεν έχει άλλη επιλογή από το να αναφερθεί στην ομιλία της στο ελληνικό δράμα. Όμως δεν αναμένεται να δώσει απαντήσεις στα επείγοντα ερωτήματα που εκκρεμούν: Έχει εγκαταλείψει τους Έλληνες; Θεωρεί ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει πιθανότητες παραμονής στην ευρωζώνη; Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Η Μέρκελ αναμένεται να αναφερθεί στα ζητήματα αυτά μετά τους σημερινούς εορτασμούς, εκτιμά το Spiegel. Αργότερα σήμερα θα συναντηθεί με τους αρχηγούς των κομμάτων και τους προέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και της Αριστεράς για να συζητήσουν το θέμα της Ελλάδας. Την υπόλοιπη ημέρα η καγκελάριος αναμένεται να την αφιερώσει σε τηλεφωνικές συνδιαλέξεις με άλλους ηγέτες της Ευρώπης, ίσως και με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Πάντως, επισημαίνει το Spiegel, η Μέρκελ εξακολουθεί να τηρεί μια συγκρατημένη στάση, όπως και τις προηγούμενες ημέρες. Θέλει να εμπλακεί όσο το δυνατόν λιγότερο σε συζητήσεις με την Ελλάδα. Η Γερμανίδα καγκελάριος κρατά τις αποστάσεις της. Στην περίπτωση που τελικά η Ελλάδα όντως εγκαταλείψει την ευρωζώνη, δεν θα ήθελε η Μέρκελ να εμφανιστεί ως αυτή που έδωσε τη χαριστική βολή.
Διότι, σημειώνει το περιοδικό, η Γερμανίδα καγκελάριος γνωρίζει ότι η διάσπαση της ευρωζώνης θα ρίξει βαριά σκιά στην ηγεσία της. Η πολιτική διάσωσης που ακολουθεί θα έχει καταρρεύσει με μιας. Γι’ αυτό η Μέρκελ εξακολουθεί να δίνει κάποια σημάδια ότι επιθυμεί να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Όμως δεν θέλει να εκτεθεί πολύ.
Το ερώτημα αν η Γερμανίδα καγκελάριος εξακολουθεί να τάσσεται υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη, παρέμεινε αναπάντητο χθες από τον εκπρόσωπό της. Με μια δημόσια δήλωση η Μέρκελ θα έθετε τον εαυτό της στον κίνδυνο μιας προσωπικής ήττας.
Εξάλλου η καγκελάριος δέχεται πολλές πιέσεις και από το εσωτερικό του κόμματός της. Πολλοί βουλευτές της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης έχουν χάσει εδώ και καιρό την υπομονή τους, εκτιμά το Spiegel, και θεωρούν ένα Grexit αναπόφευκτο.
Από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εμφανίστηκε χθες Κυριακή, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του περιοδικού, ανοικτός σε νέες διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα, είτε μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος την Τρίτη, είτε μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και αφού οι Έλληνες πουν «ναι» σε μια νέα συμφωνία με τους πιστωτές. Η Ελλάδα εξακολουθεί να ανήκει στο ευρώ, υπενθύμισε ο Σόιμπλε.
Η Frankfurter Allgemeine από την πλευρά της εκτιμά σε σημερινό της άρθρο ότι η Μέρκελ είναι διατεθειμένη να συνεχίσει να μάχεται για όσο διάστημα υπάρχει και η παραμικρή ελπίδα παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Επιθυμία της τελικά είναι να αντιμετωπίσει μια σοβαρή ευρωπαϊκή κρίση. Αφορά τη φήμη της, την παρακαταθήκη της.
Σε ένα φυλλάδιο που τυπώθηκε για τα 70 χρόνια από την ίδρυση του CDU, η Γερμανίδα καγκελάριος υπενθυμίζει τη μάχη που έδωσαν οι προκάτοχοί της Κόνραντ Αντενάουερ και Χέλμουτ Κολ για μια ενωμένη Ευρώπη.
Σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί, σημειώνει η FAZ, να την θυμούνται επειδή στη διάρκεια της θητείας της διασπάστηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση.