Εκλεισα 10 χρόνια στις φυλακές του Πούτιν

Δέκα χρόνια έχουν περάσει, ακριβώς 10 χρόνια, από την ημέρα που μπήκα στις φυλακές και στα στρατόπεδα της νέας Ρωσίας. Πολλά έχουν αλλάξει. Ο μεγαλύτερος γιος μου έχει αποκτήσει πλέον την δική του κορούλα, που δεν είναι μωρό πια – το πρώτο εγγόνι μου, που δεν το έχω δει ποτέ. Η οικογένειά μου μου λέει ότι δεν θα αναγνώριζα την Μόσχα: τα νέα κτίρια είναι πολλά και οι άνθρωποι μοιάζουν διαφορετικοί, λιγότερο Σοβιετικοί.

Αλλά ο δικός μου κόσμος είναι ακίνητος: μικρή διαφορά υπάρχει ανάμεσα στους στρατώνες στα κινεζικά σύνορα, όπου πέρασα το πρώτο μέρος της ποινής μου, και στην σημερινή φυλακή μου στα φινλανδικά σύνορα.

Ιδιοι είναι και οι άνθρωποι εδώ: ο καθένας έχει τις δικές του σκέψεις και την δική του δυστυχισμένη μοίρα. Αλλά παρ’ όλα τα χρόνια που έχουν περάσει, δεν έγινα ποτέ μέρος αυτού του κλειστού συστήματος, και συνεχίζω να ζω παρέα με τα γεγονότα που γίνονται στην Ρωσία και στον κόσμο. Τα μαθαίνω από τις εφημερίδες, από τα ατελείωτα γράμματα, και από τις ιστορίες που λένε οι άνθρωποι που έρχονται συνεχώς «απ’ έξω».

Εχω παρακολουθήσει την χώρα μου να ευημερεί από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Και τα εισοδήματα των ανθρώπων έχουν αυξηθεί σημαντικά. Αλλά οι τιμές των αγαθών και των κατοικιών έχουν εκτοξευθεί κι αυτές στα ύψη. Η ζωή σε πολλές ρωσικές πόλεις είναι πλέον πιο ακριβή από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στην Ευρώπη.

Οι λόγοι είναι γνωστοί: το μονοπώλιο του κράτους, η διαφθορά και η αναποτελεσματική διοίκηση, συνέπειες της αδιαλλαξίας της εξουσίας και της υπερβολικής συγκέντρωσής της στα χέρια ενός ανθρώπου.

Πολλοί ταλαντούχοι άνθρωποι εγκαταλείπουν την χώρα. Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Ρώσοι έχουν φύγει σε μόλις 10 χρόνια. Η φυγή κεφαλαίων που άρχισε το 2008 ανέρχεται σήμερα σε 350 δισ. δολάρια. Τρία εκατομμύρια επιχειρηματίες έχουν υποστεί ποινικές διώξεις, και μερικοί από αυτούς έχουν πεθάνει στη φυλακή.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον υπάρχει τόσο λίγη καινοτομία στη Ρωσία, και για τον οποίον η εξάρτηση από τις τιμές των πρώτων υλών αυξάνεται, ενώ επιβραδύνεται η ανάπτυξη.

Η ποιότητα της εκπαίδευσης μειώνεται, ενώ η βιομηχανία μας είναι τεχνολογικά πιο πίσω από την Δύση, τώρα πιο πίσω και από την Κίνα.

Η θέση της Ρωσίας στον κόσμο έχει επίσης αλλάξει. Η χώρα μας, πλουσιότερη χάρη στην αύξηση των τιμών των πρώτων υλών, έχει αρχίσει να παίζει έναν πιο ενεργό ρόλο στην παγκόσμια σκηνή: θυμηθείτε τις πρόσφατες διπλωματικές επιτυχίες της στη Μέση Ανατολή, και το πλήθος των πρόσφατων και μελλοντικών παγκόσμιων πολιτικών φόρουμ, οικονομικών συναντήσεων και αθλητικών διοργανώσεων που πραγματοποιούνται εδώ.

Δυστυχώς, το κύρος που χαρίζει μια τέτοια επιτυχία έχει διαγραφεί από γεγονότα, όπως η φυλάκιση των μελών του γυναικείου συγκροτήματος Pussy Riot, η πρόσφατη ανάρμοστη σύλληψη οικολόγων της Greenpeace και η απαγόρευση των υιοθεσιών από Αμερικανούς.

Ο λόγος για το καθένα από αυτά τα γεγονότα είναι ο ίδιος: μια αμετακίνητη και ανεξέλεγκτη κεντρική εξουσία που χάνει την ικανότητα προσαρμογής σε έναν όλο και πιο μεταβαλλόμενο κόσμο. Που είναι ανίκανη να προσφέρει ένα ελκυστικό όραμα για το μέλλον, ένα παράδειγμα που θα μπορούσε να εμπνεύσει τους ανθρώπους να την ακολουθήσουν.

Αυτός είναι ο λόγος που όλα τα χρήματα, όλες οι προσπάθειες για την παγκόσμια προβολή, όλα τα τεχνικά επιτεύγματα δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Μια παγωμένη και άκαμπτη κοινωνία δεν προσφέρει ελπίδα για τους νέους.

Σήμερα το σύστημα με το οποίο λειτουργεί η χώρα ονομάζεται «Βλαντίμιρ Β. Πούτιν». Μπορεί να αλλάξει; Δεν θέλω να δώσω μια κατηγορηματική απάντηση: Ενα ανθρώπινο ον είναι πολύ περίπλοκο πλάσμα. Αλλά οι πιθανότητες είναι ελάχιστες, όπως και οι πιθανότητες ότι ο εσωτερικός κύκλος του Πούτιν θα του επιτρέψει να παραχωρήσει τις προεδρικές του εξουσίες, έστω και προσωρινά, για δεύτερη φορά. Ο Πούτιν δεν θα ελέγχει ό,τι θα τον ακολουθήσει.