Για τα ενδεχόμενα υπονόμευσης της συλλογικότητας και της συνοχής του ΣΥΡΙΖΑ προειδοποιεί στη συνέντευξή του προς «Το Βήμα της Κυριακής» ο αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Ι. Δραγασάκης. Εν όψει των διαδικασιών δημιουργίας του νέου κόμματος, ο επικεφαλής των οικονομολόγων της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπογραμμίζει ότι πρέπει να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος που κόστισαν στον Συνασπισμό και σημειώνει πως τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμα σε σχέση με την ευρωπαϊκή κρίση και τη θέση της χώρας στο ευρώ.

Κύριε Δραγασάκη, στο βιβλίο σας που εκδόθηκε προσφάτως και στην ομιλία σας στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη αναφερθήκατε στην αναγκαιότητα «βίαιης ωρίμανσης» του ΣΥΡΙΖΑ. Τι σημαίνει αυτό και πόσο συμβαδίζει με την αξίωση του Αριστερού Ρεύματος για περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση;

«Ονόμασα «βίαιη ωρίμανση» τη διαδικασία μετεξέλιξης ενός μικρού κόμματος της Αριστεράς σ’ έναν ενιαίο πολιτικό φορέα, ικανό να αναμετρηθεί με προκλήσεις και ευθύνες ιστορικών διαστάσεων. Από την άποψη αυτή, αριστερό και ριζοσπαστικό στις μέρες μας είναι ό,τι ενώνει, εμπνέει και κινητοποιεί για την επίτευξη ακριβώς αυτού του στόχου. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ έφτασε ως εδώ συνθέτοντας και υπερβαίνοντας τις «αξιώσεις», όπως λέτε, των επιμέρους τάσεων και συνιστωσών. Αυτός ο συλλογικός ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε και όχι οι ιδιαίτερες απόψεις της μιας ή της άλλης επιμέρους συνιστώσας. Αυτή τη συλλογικότητα καλείται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύσει και να θεσμοθετήσει».
Πώς κρίνετε την τακτική του Αριστερού Ρεύματος και του κ. Π. Λαφαζάνη να κατεβάσει ξεχωριστή λίστα υποψηφίων στις εσωκομματικές διαδικασίες της προηγούμενης Κυριακής; Τι δείχνει αυτό για το μέλλον;
«Σύνηθες φαινόμενο, με βάση τις παραδόσεις που κυριαρχούσαν ως τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο αυτό όσο και άλλα γεγονότα υποδηλώνουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διανύει μία μεταβατική φάση ανάμεσα στο παλιό και στο καινούργιο, δηλαδή ανάμεσα στις ισχυρές παραδόσεις των ομαδοποιήσεων, των «στοιχίσεων», των προσωπικών στρατηγικών, και στα νέα επίπεδα συλλογικότητας, ενότητας, δημοκρατίας και ισονομίας των μελών που πρέπει να κατακτήσει».

Υπό αυτές τις συνθήκες, με ένα 25% του κόμματός σας να αμφισβητεί κεντρικές επιλογές, είστε έτοιμοι για τις εκλογές τις οποίες ζητάτε; Μια τέτοια διχογνωμία σε προεκλογική περίοδο δεν θα ήταν ό,τι καλύτερο…
«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ έκανε ήδη ένα μεγάλο βήμα προς την ενοποίησή του. Ο Αλέξης Τσίπρας υπερψηφίστηκε με μεγάλα ποσοστά από συνέδρους όλων των τάσεων και προελεύσεων. Η «διακήρυξη», που αποτυπώνει την ταυτότητα, τους μεγάλους προσανατολισμούς και τους άμεσους στόχους του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, ψηφίστηκε σχεδόν ομόφωνα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ θα παραμείνει βέβαια ένας ζωντανός χώρος διαλόγου. Μάλιστα έχω προτείνει να θεσμοθετήσουμε μόνιμες δομές και «εργαστήρια» προγραμματικών επεξεργασιών, θεωρητικών αναζητήσεων και διαλόγου.
Εκείνο που πρέπει να αποφύγουμε είναι η δημιουργία κομμάτων εντός του κόμματος, διότι αυτό, όπως έδειξε και η εμπειρία του Συνασπισμού, θα υπονομεύει τη συλλογικότητα και τη δημοκρατία των μελών».

Πώς κρίνετε τη σύμπτωση απόψεων του κ. Αλ. Αλαβάνου και του κ. Π. Λαφαζάνη για το θέμα του εθνικού νομίσματος;
«Η ανοδική και ενωτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ ενοχλεί τα υπολείμματα του χρεοκοπημένου δικομματισμού. Θα ήθελαν έναν ΣΥΡΙΖΑ διαφορετικό, δογματικό, δέσμιο του παρελθόντος, γι’ αυτό με τρόπο γκεμπελικό καλλιεργούν τη σύγχυση ως προς τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι προς τιμήν του Αλ. Αλαβάνου το γεγονός ότι διευκρινίζει πως δεν ανήκει –άρα δεν εκπροσωπεί –στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και του Π. Λαφαζάνη που διαχωρίζει πάντα τις προσωπικές του απόψεις από εκείνες του ΣΥΡΙΖΑ. Ας μην περιμένει βοήθεια λοιπόν ο κ. Σαμαράς. Κανένα στέλεχος της Αριστεράς, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες απόψεις του, δεν θα συμμαχήσει μαζί του για να πλήξει τον ΣΥΡΙΖΑ, το μόνο παράθυρο ελπίδας που διαθέτει σήμερα ο λαός μας».
Το πρόγραμμά σας σε ποιο βαθμό εξακολουθεί να είναι επίκαιρο και σε τι έκταση χρειάζεται ανανέωση; Ο κ. Τσίπρας στην παρουσίαση του βιβλίου σας είπε ότι «χρειάζεται ένα πειστικό σχέδιο». Εφόσον αυτό δεν υπάρχει ακόμα, πώς είστε έτοιμοι για τη διακυβέρνηση;
«Επιτρέψτε μου μία ιστορική αναφορά. Πρωταγωνιστής της εξόδου από την κρίση του ’29 ήταν το κράτος. Πρωταγωνιστής της εξόδου από την κρίση του ’70 ήταν οι αγορές. Πρωταγωνιστής της εξόδου από τη σημερινή κρίση θα είναι οι κοινωνίες, με αιχμή τον κόσμο της εργασίας, της γνώσης και του πολιτισμού. Για να βγούμε από την κρίση πρέπει να κάνουμε ριζικές αλλαγές στο κράτος, στο πολιτικό σύστημα, στην οικονομία. Τίποτε από αυτά δεν θα καταφέρουμε χωρίς τους εργαζόμενους, χωρίς την κοινωνία. Γι’ αυτό μιλάμε για ένα σχέδιο το οποίο δεν διεκδικεί μόνο μεγάλα εκλογικά ποσοστά, αλλά θέλουμε να πείθει, να εμπνέει, να κερδίζει την εμπιστοσύνη και να θέτει σε κίνηση τη μεγάλη πλειονότητα της κοινωνίας. Η προσπάθεια αυτή είναι διαρκής. Είναι περιεχόμενο της δικής μας πολιτικής και τρόπος άσκησής της».

Πιστεύετε ότι το θέμα της παραμονής της χώρας στο ευρώ έχει λήξει οριστικά; Υπό αυτή την έννοια, αισθάνεστε δικαιωμένος από την ευρωκεντρική σας επιλογή;
«Πράγματι έχει πλέον γίνει κοινός τόπος: το ελληνικό πρόβλημα, εκτός από τις ενδογενείς του αιτίες, ήταν μέρος μιας κρίσης ευρωπαϊκής που απαιτούσε και απαιτεί κοινές ευρωπαϊκές απαντήσεις. Η επιλογή μου όμως δεν είναι ευρωκεντρική, αλλά «κοσμοκεντρική». Στηρίζεται στη διαπίστωση ότι δεν ζούμε ένα άθροισμα αυτόνομων κρίσεων, αλλά ένα σύνολο αλληλεξαρτώμενων κρίσεων, μια κρίση συστημική της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ και της ευρωπαϊκής ενοποίησης υπό τη γερμανική ηγεμονία. Η έξοδος από την κρίση θα κριθεί λοιπόν σε κλίμακα εθνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια. Γι’ αυτό και υποστήριξα από την αρχή της κρίσης την ανάγκη για ένα εθνικό σχέδιο (ανασυγκρότησης) ενταγμένο σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια στρατηγική. Κατά τα άλλα, τίποτε δεν έχει λήξει. Οπως αναγνώρισε πρόσφατα και η κυρία Μέρκελ, οι πιο κρίσιμες φάσεις της κρίσης, οι πιο μεγάλοι κίνδυνοι, δεν είναι πίσω μας, αλλά μπροστά μας, και για μας, και για την Ευρώπη, και για τον κόσμο».
Τις τελευταίες εβδομάδες έχει παρατηρηθεί μία σημαντική στροφή του ΣΥΡΙΖΑ και αναφέρομαι στην εγκατάλειψη της μονομερούς καταγγελίας του μνημονίου και στη μετάβαση στη συναινετική αναθεώρηση. Καταλαβαίνει κανείς ότι εν τέλει θέλετε να συνομιλείτε με την Ευρώπη.
«Οπως είχα τονίσει σε μία συνέντευξη στην εφημερίδα σας πριν από τις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες παρά μόνο αν προκληθεί. Δεν επρόκειτο για προσωπική άποψη, αλλά για προγραμματική θέση. Αγωνιζόμαστε για ένα πρόγραμμα ριζικών αλλαγών στο κράτος, στο πολιτικό σύστημα και στην οικονομία, το οποίο για να υλοποιηθεί πρέπει να σταματήσουμε τη λιτότητα και στη θέση των μνημονίων να μπει ένα σχέδιο ανόρθωσης και ανασυγκρότησης της χώρας.
»Η δεύτερη προϋπόθεση είναι η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης με στόχο να καταστεί το χρέος βιώσιμο όχι μόνο για τις αγορές αλλά και για την κοινωνία, γεγονός που απαιτεί τη διαγραφή σημαντικού μέρους του χρέους και την εξυπηρέτηση του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης. Δεν υπάρχει λοιπόν αλλαγή, αλλά ομογενοποίηση των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ με βάση το εκλογικό μας πρόγραμμα».

Γιατί θεωρείτε ότι η γερμανική κυβέρνηση ή οι Βρυξέλλες θα αποδεχθούν τη δική σας λογική για το χρέος, τη φορολογία, την ανάπτυξη;
«Δεν επενδύουμε στην καλοσύνη της γερμανικής κυβέρνησης, αλλά στη δύναμη και στην απήχηση των επιχειρημάτων μας, στη δυναμική των συσχετισμών, στην αποφασιστικότητα του λαού μας. Το ελληνικό πρόβλημα έχει διεθνοποιηθεί. Γίναμε μέρος της «μεγάλης εικόνας» και των παγκόσμιων αντιθέσεων, πράγμα που περικλείει κινδύνους, αλλά και δυνατότητες. Δεν είμαστε μόνοι ούτε είμαστε εντελώς άοπλοι. Οι γερμανοί ιθύνοντες έκαναν σε βάρος μας τραγικά λάθη, που αρχίζουν να αναγνωρίζονται στην ίδια τη Γερμανία. Ο λαός μας δείχνει ολοένα πιο αποφασισμένος να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια και το μέλλον του. Τέλος, η σημερινή πολιτική συσσωρεύει σ’ εμάς καταστροφές και ζημιές, σε όλους. Μια νέα προοπτική είναι αναγκαία όχι μόνο για εμάς, αλλά για όλους τους λαούς της Νότιας Ευρώπης, για όλη την Ευρώπη. Δεν υποσχόμαστε λοιπόν εύκολες λύσεις, αλλά μια στρατηγική για την αλλαγή υποδείγματος και πολιτικής σε Ελλάδα και Ευρώπη».

Και αν κάτι πάει στραβά με το όλο εγχείρημα του ενιαίου νομίσματος; Τότε μήπως θα χρειάζεται το περίφημο «plan B»;
«Οχι τότε, από τώρα το σχέδιό μας, το «plan Α», για να χρησιμοποιήσω την ορολογία σας, πρέπει να είναι ανοιχτό σε όλα τα ενδεχόμενα. Το θέμα όμως δεν είναι «τι θα συμβεί αν…». Το θέμα είναι τι θέλουμε να συμβεί και πώς, με ποια στρατηγική και με ποιες συμμαχίες θα το πετύχουμε. Η κρίση που ζούμε, ακριβώς επειδή ρευστοποιεί ό,τι ως χθες ήταν σταθερό, ακριβώς επειδή διαλύει ό,τι ως χθες εθεωρείτο αιώνιο, μας ζητεί θετικούς στόχους, σταθερές επιλογές, πρωτόβουλη δράση και όχι παθητική αναμονή ή στοιχήματα για το μέλλον».
Πιστεύετε εν τέλει ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ έχουν όλοι επαρκή αντίληψη των πτυχών και των διαστάσεων της ευρωπαϊκής κρίσης;
«Γιατί θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό; Ο κόσμος κινείται άνισα, οι συνειδήσεις διαμορφώνονται άνισα. Προσωπικά, δεν θα ήθελα ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ένας γραφειοκρατικός οργανισμός με καταθλιπτική ομοιομορφία και τελετουργική ομοφωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι ένας φορέας ζωντανός, νεανικός, ανοιχτός στην κοινωνία, καινοτόμος, ριζοσπαστικός, ευρηματικός και πολύχρωμος, ικανός όμως να κάνει συλλογικά σχέδια και να αγωνίζεται δεσμευτικά και συνειδητά γι’ αυτά».

«Από κέντρα και παράκεντρα»
«Τέχνασμα» η απλή αναλογική

Θα αποδεχόσασταν μία πρόταση για θέσπιση της απλής αναλογικής; Με ποιους θα συνεργαζόσασταν αν προέκυπτε τέτοια συνθήκη;

«Η απλή αναλογική συζητείται από ορισμένα κέντρα και παράκεντρα όχι από δημοκρατική ευαισθησία αλλά ως ένα τέχνασμα για να ανακοπεί η ορμή του λαού και η εκλογική αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Εμείς θα μείνουμε σταθεροί στη θέση μας και θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε όχι μόνο για την καθιέρωση της απλής αναλογικής, αλλά και για τη συνταγματική της κατοχύρωση ως μιας σταθεράς για την ανασύσταση του πολιτικού μας συστήματος. Αλλά εκείνοι που μηχανεύονται τα σχέδια αυτά θα χάσουν τον ύπνο τους. Διότι η απλή αναλογική θα απελευθερώσει δυνάμεις, θα επιταχύνει την ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού και θα μας επιτρέψει, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, να δημιουργήσουμε έναν συνασπισμό ευρείας λαϊκής ενότητας για την αποτροπή της καταστροφής και την ανασυγκρότηση της χώρας».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ