Νίκος Παναγιωτόπουλος: Γελάω με τις κωλοτούμπες των πολιτικών

Το βιβλίο της Πάουελ στις Εκδόσεις Κέδρος – μόλις είχε πάρει το βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού «Διαβάζω». Είχε κάτι σκοτεινό και απροσδιόριστο που με τράβηξε αμέσως. Επίσης με ενδιέφερε η γυναικεία ματιά που έριχνε η συγγραφέας στην ηρωίδα της. Μια γυναίκα της διπλανής πόρτας και όμως τόσο μακρινή και απροσπέλαστη, σαν την πιο εξωτική κάτοικο του πλανήτη. Τελικά τα μεγαλύτερα μυστήρια ζουν δίπλα μας, αν όχι μέσα μας. Ο τίτλος «Δεσμά αίματος» ήταν άλλο ένα ερέθισμα. Οι δεσμοί αίματος γίνονται δεσμά, γιατί το DNA είναι χειροπέδες. Σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να γυρίσει κανείς ένα ερωτικό ψυχολογικό θρίλερ και αν το έκανε ένας σκηνοθέτης σαν εμένα, δηλαδή όχι ένας κανονικός σκηνοθέτης (με την έννοια των κανόνων), ίσως να προέκυπτε μια ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση και ανασφάλεια.

Μια απέραντη συγκίνηση που προερχόταν από την πολύ μεγάλη ψυχρότητα που ανέδιδε το κείμενο. Θα μπορούσα να κάνω μια ταινία που να έδειχνε πώς ζούμε τη ζωή μας σαν να πρόκειται για τη ζωή ενός άλλου. Ισως να μπορούσα να μεταφέρω τη συγκίνησή μου στους θεατές. Να δείξω πόσο μόνοι είναι οι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων. Πόσο μοναχική μπορεί να είναι μια γυναίκα που ταξιδεύει καθημερινά από τη γη στον ουρανό και πάλι πίσω. Πόσο η πατρική αγάπη μπορεί να γίνεται συναισθηματικός εκβιασμός και ο έρωτας μια ολέθρια σχέση, όπως ορίζεται από τους νόμους της μοίρας και του πεπρωμένου.

Τη Μαρκέλλα Γιαννάτου και τον Γιάννη Στάνκογλου όπως κάνω πάντα: με το ένστικτο. Για άλλη μία φορά δικαιώθηκα. Χαίρομαι που κάνω μια δουλειά όπου χρησιμοποιώ πιο πολύ απ’ οτιδήποτε άλλο τη διαίσθησή μου. Κάπου διάβασα ότι και οι ερευνητές επιστήμονες, ακόμη και των πιο θετικών επιστημών, όπως τα Μαθηματικά, όταν φτάνουν στις γκρίζες ζώνες της επιστήμης τους δεν έχουν άλλο μέσο για να προχωρήσουν από τη διαίσθησή τους.

Για να ξεγελάω τον χρόνο. Είμαι εναντίον των διαχωρισμών. Από ‘δώ η ζωή, από ‘κεί ο κινηματογράφος. Με ενδιαφέρει μονάχα ό,τι εκφράζεται στην καθημερινή ζωή. Η σκηνοθεσία είναι ένας τρόπος να ζω τη ζωή μου. Μου αρέσει πιο πολύ να γυρίζω ταινίες από το να βλέπω ταινίες. Δεν είναι κάτι που το παίρνω πολύ στα σοβαρά. Εχω μια απέχθεια προς την υστεροφημία. Και μόνο να τη σκέφτεται κανείς, μου φαίνεται μακάβριο, σχεδόν νεκροφιλικό.

Να ασχολούμαι με πράγματα που δεν ξέρω. Πάντοτε αναρωτιέμαι πώς οι υπουργοί αναλαμβάνουν υπουργεία που δεν άπτονται των γνώσεών τους. Ισως το μόνο πράγμα που ξέρω να κάνω – αν και είναι πάρα πολλοί εκείνοι που μου το αμφισβητούν – είναι να γυρίζω ταινίες. Θέλω να πω, έχω μια ιδέα, δεν είμαι άσχετος. Προσπαθώ να μάθω τη δουλειά μου όσο πιο καλά γίνεται και αυτό παίρνει χρόνο. Πολλές φορές μια ζωή δεν φτάνει. Παρ’ όλο που είμαι ανυπόμονος, ωριμάζω πολύ αργά και μαθαίνω δύσκολα.

Να μυηθώ στη σύγχρονη τεχνολογία. Στο αυτοκίνητό μου έχω έξι μήνες τη σωστή ώρα και έξι μήνες τη λάθος, επειδή δεν ξέρω να την αλλάζω. Αρνούμαι να μελετήσω τα ογκώδη εγχειρίδια που σου δίνουν πλέον μαζί με κάθε ηλεκτρονική συσκευή και είναι τυπωμένα με πάρα πολύ μικρά μαύρα γραμματάκια. Στη θέση τους προτιμώ να διαβάσω ένα βιβλίο που μου αρέσει. Το κομπιούτερ μου το χρησιμοποιώ σαν να είναι γραφομηχανή – σαν την παλιά μου Ρέμινγκτον. Στο Internet δεν διαθέτω καν ιστοσελίδα. Eνας φίλος μου με πλοήγησε σε ιστοσελίδες γνωστών ελλήνων καλλιτεχνών και διανοουμένων. Αποκόμισα το συναίσθημα ότι τα μαυσωλεία και οι πυραμίδες των Φαραώ ωχριούν μπροστά στη ματαιοδοξία των Νεοελλήνων όπως αυτή διατυπώνεται με τόσο ναρκισσισμό και μεγαλομανία. Ισως το ζητούμενο είναι να πιστέψουν και οι ίδιοι αυτά που γράφουν για τον εαυτό τους.

Τον θάνατο, τις αρρώστιες, το κακό μάτι και τη βία. Φοβάμαι όμως και τη βλακεία. Κανείς δεν είναι ασφαλής όταν μερικοί βλάκες αναλαμβάνουν δράση ή όταν επιμένουν να διατυπώνουν τη γνώμη τους δημοσίως.

Τα «Δεσμά αίματος» να τα δουν αρκετοί θεατές και να τα απολαύσουν. Να μπουν μέσα στο ταξίδι που τους προτείνω, να γοητευτούν και να ανακαλύψουν όλες τις πτυχές που με επιμέλεια προσπάθησα να παραθέσω – σαν το παιχνίδι του κρυμμένου θησαυρού – και ίσως να βρουν κάτι που αφορά και τη δική τους ζωή. Επίσης, ελπίζω αυτή η εποχή των κρίσεων να αποδειχθεί η αφετηρία μιας νέας εποχής, όπου το χρήμα θα πάψει να είναι η απόλυτη αξία και η εξύψωση του ανθρώπου, ο ευγενικός πόνος, η εσωτερική καλλιέργεια θα γίνουν τα πολιτικά αιτήματα του μέλλοντος.

Αυτόν τον καιρό τις «Ιστορίες της Κολίμα». Και σκέφτομαι ότι μέσα από την πιο μεγάλη φρίκη υπάρχει ελπίδα να γεννηθεί ένα λεπτό, ανθρώπινο συναίσθημα. Είμαι μανιώδης αναγνώστης βιβλίων αλλά και εφημερίδων. Φυσικά στην έντυπη μορφή τους. Η χειρονομία του διαβάσματος είναι δύσκολο να αντικατασταθεί για μένα από την ηλεκτρονική εκδοχή της. Είναι σαν το τσιγάρο. Φανταστείτε έναν καπνιστή να μην κάνει τις γνώριμες χειρονομίες του καπνίσματος.

Με τις κωλοτούμπες των πολιτικών, που προσπαθούν να ψαρέψουν ψηφοφόρους βαφτίζοντας το μαύρο άσπρο, παίζοντας με τις αντοχές και των πιο καλοπροαίρετων οπαδών τους. Επίσης γελώ με τους ειδικούς των τηλεοπτικών παραθύρων που, για όποιο θέμα προκύψει, είναι έτοιμοι να βγάλουν από την κωλότσεπή τους τη λύση. Αλλά και με τις αυθεντίες που παρουσιάζονται κατά καιρούς από τηλεοράσεως και κάνουν αυτάρεσκα τις αλάνθαστες διαγνώσεις τους και από το ύψος της ανωτερότητάς τους πετούν στους αποβλακωμένους τηλεθεατές, ως ελεημοσύνη, το δέον γενέσθαι.