«Κάθε κρίση κρύβει και μια ευκαιρία αναγέννησης» πιστεύει ο σκηνοθέτης Νίκος Κατσαούνης. «Αυτό που επιδιώξαμε με το ντοκυμαντέρ «Krisis» ήταν να ρίξουμε τον προβολέα πάνω σε άτομα που, παρά τις δυσκολίες, μπορούν να αντιμετωπίσουν θετικά την κρίση. Για μας ακόμη και η ίδια η δημιουργία του ντοκυμαντέρ ήταν εν μέρει ένα πείραμα ώστε να δούμε αν σε καιρό κρίσης μπορούμε να συσπειρωθούμε, να καινοτομήσουμε».
Το «Krisis», που ο Κατσαούνης συν-σκηνοθέτησε με τη δημοσιογράφο Νίνα-Μαρία Πασχαλίδου, παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ «Εικόνες του 21ου αιώνα» που αυτές τις ημέρες πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη. Με την ασπρόμαυρη αυτή ταινία αποπειράται μια εξερεύνηση των πολυδιάστατων όψεων ενός πληγωμένου έθνους, του ελληνικού, μέσα από μια πολυφωνία χαρακτήρων: αριστερές επαναστατικές ομάδες νέων, νέοι επιχειρηματίες, ένα νεαρό ζευγάρι που εγκατέλειψε την πόλη για την απλότητα της ζωής σε ένα νησί, το ταραγμένο ταξίδι των μεταναστών καθώς προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη. Ποιοι είναι οι «ήρωες» που αναδύονται μέσα από τα συντρίμμια και τη σκόνη;
«Πήγαμε σε διαφορετικά μέρη, όπου καθένας φωτορεπόρτερ είχε τη δική του οπτική» είπε η κυρία Πασχαλίδου, η οποία με αυτή την ταινία ντεμπουτάρει στη σκηνοθεσία. «Νομίζω ότι η επαρχία έχει ήδη βιώσει τη δική της κρίση. Μπορεί μεν η Αθήνα να αποτελεί το επίκεντρο, αν όμως π.χ. αφήσεις κατά μέρος τα επεισόδια στην πλατεία Συντάγματος – ένα μέρος με έντονο συμβολικό χαρακτήρα – μπορεί να πας δύο γειτονιές παρακάτω και να βρεις ανθρώπους να πίνουν καφέ».
Η έννοια της κρίσης όμως βρίσκεται και στον πυρήνα της «Ολιγαρχίας», τελευταίου ντοκυμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου, το οποίο ξεκινά από το πραξικόπημα του Αουγκούστο Πινοτσέτ στη Χιλή, περνά στη Βολιβία, στις Ηνωμένες Πολιτείες και εν τέλει φτάνει στην Ελλάδα.
Το φιλμ μιλάει για έναν ακήρυχτο πόλεμο που πρέπει να παραμείνει μυστικός, αν και έχει ξεσπάσει σε όλον τον πλανήτη. Είναι ο πόλεμος που διεξάγεται από μια χούφτα τραπεζίτες και πολιτικούς που κυβερνούν τον κόσμο περιφρονώντας τη δημοκρατία. Τα τελευταία χρόνια το επίκεντρο των συγκρούσεων έχει μεταφερθεί στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να παίζει τον ρόλο του πεδίου δοκιμών.
«Ολιγαρχία είναι μια μικρή ομάδα τραπεζιτών και πολιτικών που κυβερνούν τον κόσμο» είπε ο κ. Κούλογλου. «Στην Ευρώπη τον ρόλο αυτόν παίζει η ομάδα της Φραγκφούρτης, η οποία αποφασίζει για όλα, ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις βλέπουμε την οικονομική εξουσία να αναλαμβάνει ανοικτά και την πολιτική τοποθετώντας μη εκλεγμένους τραπεζίτες».
Στην ταινία, μεταξύ άλλων, αναφέρεται και μια ρήση του Χένρι Φορντ: «Δεν πρέπει να γίνει κατανοητό το τραπεζικό σύστημα γιατί κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε επανάσταση». Ορμώμενος από εκεί ο κ. Κούλογλου παρατήρησε ότι η μεταστροφή της οργής της κοινής γνώμης από τους κυβερνώντες στους τραπεζίτες καταδεικνύει ότι ο κόσμος αρχίζει να αντιλαμβάνεται σταδιακά την πηγή των προβλημάτων του.
Αναφέρθηκε επίσης στη λογοκριτική αντιμετώπιση που είχε από τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης. «Τελευταία μου ζήτησαν συνέντευξη από τη γερμανική τηλεόραση» είπε. «Παρ’ ότι εκεί έθεσα ως προϋπόθεση να μην κοπεί το σημείο όπου θα έλεγα πως οι Ελληνες δεν είναι τεμπέληδες, τελικά η συνέντευξη παίχτηκε χωρίς αυτό το σημείο».
Αν όμως το «Krisis» και η «Ολιγαρχία» μιλούν για το ελληνικό (αν όχι και το παγκόσμιο) σήμερα, ένα άλλο ντοκυμαντέρ, το «Εκτός Ιστορίας», μιλάει για το ελληνικό χθες καταγράφοντας την ιστορία της εβραϊκής κοινότητας Θεσσαλονίκης και Κατερίνης. Οι δύο κοινότητες βρέθηκαν στο στόχαστρο των διωγμών, για τους οποίους μιλούν στην ταινία τόσο επιζώντες όσο και ειδικοί διαφόρων επιστημονικών πεδίων.
Σύμφωνα με τη σκηνοθέτρια Φωφώ Τερζίδου, το γεγονός ότι ο παραγωγός της Περικλής Κορτσάρης κατάγεται από την Κατερίνη έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για την πραγματοποίηση της έρευνας μέσα από την οποία προέκυψε το ζήτημα της εξόντωσης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, που άγγιζε το 96% του συνολικού πληθυσμού της κοινότητας, δηλαδή 4% περισσότερο από ό,τι στο Βερολίνο. «Ως Κατερινιώτης τυχαία έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο με την ιστορία της πόλης μου» είπε ο κ. Κορτσάρης. «Εκεί βρήκα μια μικρή σχετική παραπομπή. Οχι μόνο εγώ αλλά λίγο-πολύ κανείς δεν ξέρει στην πραγματικότητα τι είχε συμβεί. Η επίσημη ιστορία παρουσιάστηκε στρογγυλεμένη και με ελλείψεις. Αυτό ήταν το κίνητρο και η επιθυμία που μας δημιούργησε να δούμε τι πραγματικά συνέβη».
