«Eβελίνα. ας γελάσω! Ετσι τη λέγανε τη γιαγιά της, την μπουρτζόβλαχα; Κοίτα εδώ μαλλί, εξτένσιον και κακό. H ξανθόψειρα! Καλά, το ψεύτικο το νύχι, δεν το συζητώ! Νυχτερίδες κι αράχνες, γλυκιά μου, θα έχει πιάσει εκεί μέσα. Οχι, κοίτα, κοίτα και πες μου». Το άψογο μανικιούρ της φίλης μου γυάλιζε εκείνο το πρωινό του Σαββάτου στην καφετέρια, καθώς κράδαινε μπροστά μου το κινητό της, δείχνοντάς μου τη φωτογραφία μιας άγνωστης κοπέλας στο Facebook. Το έγκλημα αυτής; Πρώτον, την έλεγαν Εβελίνα, δεύτερον, είχε μακριά πλούσια ξανθή κόμη, και, τρίτον και κυριότερον, είχε γίνει ηλεκτρονική φίλη του Κώστα, του άλλου μισού της δικής μου – με σάρκα και οστά – φίλης Μαρίας, πριν από ένα λεπτό.
Καθώς την κοιτούσα να χώνεται όλο και πιο βαθιά στο προφίλ της υποτιθέμενης αντροχωρίστρας, σκεφτόμουν πόσο η εικονική μας ζωή έχει φέρει τα πάνω κάτω στην πραγματική. Γιατί όσο και αν δεν θέλουμε να το συνειδητοποιήσουμε το Facebook έχει ρίξει τις μάσκες και τα προσχήματα. Το αποτέλεσμα, μέχρι πρότινος υπεράνω και ανεξάρτητες γυναίκες να μεταμορφώνονται σε καρικατούρες της Ρένας Βλαχοπούλου στην ταινία «Η ζηλιάρα» και να καταναλώνουν ώρες σε αυτό που μια φίλη μου είχε ονομάσει «ανάλυση μηνύματος», δανειζόμενη την ορολογία ενός ακαδημαϊκού μαθήματος. Γιατί ο σύντροφός μας ανέβασε το τάδε τραγούδι; Τι θέλει να πει με το status του και προπαντός πού τη γνώρισε αυτή την «άχαρη» και την έκανε φίλη του; Για να είμαστε ειλικρινείς, η τελευταία ερώτηση προέκυπτε μόνο εάν αυτή η «άχαρη» τύχαινε να είναι αρκούντως νόστιμη και άρα δυνητικά επικίνδυνη.
Αν το καλοσκεφτείς, εκεί άλλωστε βασίζεται και η δύναμη του Facebook, στο ότι δηλαδή ξαφνικά μπορείς να ρίξεις μια γρήγορη ματιά στη ζωή ενός ατόμου. Ποια μπορεί λοιπόν να αντισταθεί στην εικόνα μια νόστιμης κοπέλας που εμφανίζεται από το πουθενά στο προφίλ του συντρόφου της και να μην περάσει στο παρασύνθημα, στην ανάλυση μηνύματος δηλαδή, κοιτώντας status και ενδιαφέροντα, με κύριο σκοπό να κατασκοπεύσει αν είναι single ή όχι; Οταν όμως μπεις σε αυτό το τριπάκι, είτε βγάλεις συμπέρασμα είτε όχι, ένα είναι σίγουρο: ο Φώσκολος θα ωχριά μπροστά σου.
Παραδόξως τη χειρότερη ζημιά το Facebook μπορεί να την κάνει όταν μια σχέση τελειώνει. Aν ο χωρισμός δεν ήταν φιλικός και κοινή συναινέσει – που συνήθως δεν είναι – και εσύ δεν έχεις το κουράγιο να τον βγάλεις από φίλο σου – που συνήθως δεν το έχεις –, ξεκινά ο γολγοθάς: καθημερινά τσεκαρίσματα του προφίλ του που φτάνουν και τις 100 φορές ημερησίως και σε εγκλωβίζουν σε μια εικονική σχέση με έναν άνθρωπο από τον οποίο έχεις στην πραγματικότητα χωρίσει.
Το βλέπω μπροστά μου λοιπόν: το Facebook έχει αλλάξει την ερωτική μας συμπεριφορά. Πλέον δεν μας αρκεί να μας πει ότι μας αγαπά στις ιδιωτικές μας στιγμές, θέλουμε να μας περάσει το ηλεκτρονικό δαχτυλίδι και να μας πάρει με παπά και με κουμπάρο ενώπιον των mutual, δηλώνοντας περήφανα «in a relationship». Θέλουμε επίσης να στείλει στο πυρ το εξώτερον τις πρώην του, βγάζοντάς τες από το προφίλ του, και φυσικά να εξαφανίσει οποιαδήποτε φωτογραφία. Κυρίως όμως θέλουμε αναφορά για οποιαδήποτε καινούργια φίλη αποκτά. Συχνά μάλιστα ρωτάμε δήθεν αδιάφορα «αυτή η καινούργια, αυτή, δεν θυμάμαι και το όνομά της τώρα, αυτή που έκανες φίλη στο Facebook λέω, είναι από τη δουλειά;». Επιπλέον στα μπαρ όλο και συχνότερα βλέπω ανθρώπους να μην ανταλλάσσουν τηλέφωνα, αλλά προφίλ, για να έχουν τη δυνατότητα μόλις γυρίσουν στο σπίτι να επιδοθούν μετά μανίας στην περίφημη «ανάλυση μηνύματος», χάνοντας για πάντα τη δυνατότητα να ανακαλύψουν τον άλλο από την αρχή.
Το τελειωτικό χτύπημα το δέχτηκα μερικές ημέρες μετά. Στο τηλέφωνο ήταν η Μαρία. «Θέλω να φωτογραφίσω την πλάτη σου» μου ανακοίνωσε όλο χαρά. «Θέλω να δημιουργήσω ένα ψεύτικο προφίλ μιας γυναίκας για να δοκιμάσω την πίστη του Κώστα και πρέπει να με βοηθήσεις. Θα το κάνεις, έτσι δεν είναι;». «Φυσικά. Η πλάτη μου είναι όλη δική σου, μόνο που θα σ’ τη γυρίσω κανονικότατα» της απάντησα και της έκλεισα το τηλέφωνο. Τουλάχιστον στα θέματα καρδιάς είμαι αποφασισμένη να επιμείνω παραδοσιακά. Και αν φτάσω ποτέ στο σημείο να γίνω Κατίνα, θα γίνω κανονικά, με δόξα και τιμή, και όχι πίσω από την οθόνη του υπολογιστή.
