Τις ελπίδες χιλιάδων συμβασιούχων για δικαίωσή τους έχει αναπτερώσει η απόφαση της ολομέλειας του Αρείου Πάγου που παράλληλα δημιουργεί ντόμινο αντιδράσεων με πολιτική διάσταση.

Παρόλο που δεν μπορεί να υπάρξει αντικειμενική εκτίμηση για τον αριθμό των συμβασιούχων, εκτιμάται ότι οι συμβασιούχοι προ του 2001 φτάνουν τις 3000 – 4000.

Αν και περίπου 35.000 έχουν τακτοποιηθεί το 2004 με το νόμο Παυλόπουλου, υπάρχει μεγάλος αριθμός συμβασιούχων που έμεινε εκτός γιατί δεν είχαν τις αυστηρές χρονικές προϋποθέσεις ή δεν είχαν ενεργή σύμβαση το 2004.

Επίσης, μετά το 2004 υπήρξαν νέες κατηγορίες: είναι ενδεχόμενο να υπερβαίνει ο αριθμός των συμβασιούχων τις 100.000, αν προσθέσει κανείς τους συμβασιούχους που προστέθηκαν όταν θεσπιστηκε ο περιορισμός να μην μπορεί να είναι κάποιος συμβασιούχος στον ίδιο φορέα για πάνω από 24 μήνες, αλλά και τους χιλιάδες που ήταν εργαζόεμνοι για 3-4 χρόνια ανασφάλιστοι με 300 -500 ευρώ μέσω stage και συμβάσεων έργου σε δήμους.

Πάντως, όπως επισημαίνει στο «Βήμα» ο δικηγόρος-εργατολόγος κ. Δημήτρης Περπατάρης «είναι ιδιαίτερα θετικό το αποτέλεσμα της Διάσκεψης (η υπό δημοσίευση Απόφαση) της Πλήρους Ολομελείας του ΑΠ, το πλήρες σκεπτικό της οποίας θα γνωρίζουμε όταν καθαρογραφεί και δημοσιευθεί.

Ιδιαίτερα μάλιστα όταν κινείται σε ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από τις δυο εισηγήσεις τόσο του Εισηγητή αρεοπαγίτη όσο και του Εισαγγελέα του ΑΠ. Επιπλέον, εκδίδεται σε μια βεβαρυμένη κοινωνικά και οικονομικά περίοδο που έχει επίκεντρο τις ελαστικές μορφές εργασίας αποτελώντας ένα σαφέστατο μήνυμα προς τις πολιτικές ηγεσίες».

Εξηγεί ότι η Απόφαση εκδόθηκε σε μια συγκεκριμένη υπόθεση επί της αγωγής 20 καθαριστριών με σύμβαση μιας ημέρας της ΟΠΑΠ Α.Ε. που είχαν 20ετή προϋπηρεσία με αλληλοδιαδοχικές συμβάσεις μίας ημέρας. Ο Άρειος Πάγος ξεπέρασε το θέμα «της δήθεν Συνταγματικής απαγόρευσης», όπως λέει, με το δεδομένο ότι οι συγκεκριμένοι συμβασιούχοι είχαν προϋπηρεσία πριν από το 2001.

«Το μεγάλο νομικό στοίχημα της αμέσως επόμενης περιόδου είναι αν από τα πρωτοδικεία που ασχολούνται με αγωγές συμβασιούχων θα επεκταθεί η προστασία στις νεότερες γενιές συμβασιούχων, δηλαδή όσους απασχολούνται μετά το 2001 ιδιαίτερα αυτούς που δεν τακτοποιήθηκαν με το Προεδρικό Διάταγμα Παυλόπουλου, σε όσους εργάζονται με νέες νομικές και πραγματικές μορφές εκμετάλλευσης, όπως είναι οι συμβάσεις δήθεν «έργου» και οι συμβάσεις μέσω προγραμμάτων Stage», σημειώνει.

Κατά την άποψη του εργατολόγου, από τη στιγμή που ο Άρειος Πάγος θεωρεί ότι υπάρχει δικαίωμα δικαστικής προστασίας για συμβασιούχους που καλύπτουν πάγιες διαρκείς ανάγκες «είναι αναμφισβήτητα θετικό πρόκριμα και για τις άλλες κατηγορίες συμβασιούχων, η δικαστική προστασία τους θα επεκταθεί και θα ακολουθήσουν και θετικές δικαστικές αποφάσεις των Πρωτοδικείων που στο αμέσως επόμενο διάστημα κρίνου αγωγές και αιτήσεις Ασφαλιστικών Μέτρων».

Οι εξελίξεις της επόμενης μέρας είναι κρίσιμες με επίκεντρο πλέον τα δικαστήρια όπου προφεύγουν οι συμβασιούχοι ζητώντας τη μονιμοποίησή τους.

Οπως παρατηρεί ο κ. Περπατάρης «οι επόμενες μάχες θα έχουν να κάνουν με την νομολογιακή ερμηνεία της απόφασης του Αρείου Πάγου από τους δικαστές των πολιτικών δικαστηρίων, δηλαδή αν θα κρίνουν ότι η απόφαση διασφαλίζει το δικαίωμα της Δικαστικής εξουσίας να ελέγχει την αληθινή σχέση εργασίας με κριτήριο την κάλυψη παγίων και διαρκών αναγκών ή αν θα αποτελέσει αποφασιστικό κριτήριο η δήθεν απαγόρευση του άρθρου 103 του Συντάγματος που ορίζει όμως ότι απαγορεύονται οι με νόμο μετατροπές των σχέσεων εργασίας σε αορίστου».

Αυτή η νομοθετική απαγόρευση δεν περιλαμβάνει όμως, όπως εξηγεί, και τη δικαστική προστασία, η οποία μπορεί να αναγνωρίσει ότι υπάρχει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου.

«Είναι δηλαδή αναμφισβήτητα ένα θετικό πρόκριμα από το Ανώτατο Πολιτικό Δικαστήριο της χώρας για να ελέγξουν τα δικαστήρια τις σχέσεις εργασίας και όχι να απορρίψουν συλλήβδην τις σχετικές αγωγές υπό το πρόσχημα της Συνταγματικής απαγόρευσης. Είναι ένα ανοικτό στοίχημα που μένει στην πράξη να κερδηθεί», παρατηρεί ο κ. Περπατάρης.

Πάντως, ήδη η απόφαση έχει και πολιτικό αντίκτυπο και σαν βροχή «πέφτουν» τα σχόλια και οι κρίσεις.

«Συμβασιούχοι προσοχή στα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα! Η απόφαση του Αρείου Πάγου δικαιώνει μόνο ελάχιστους εργαζόμενους και αυτούς πριν το 2001», αναφέρει το ΚΚΕ σχολιάζοντας την απόφαση του Αρείου Πάγου.

Το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία είναι πρώτα απ’ όλα ταξικό πολιτικό ζήτημα και όχι νομικό. Ταξική ενότητα, αλληλεγγύη και αντεπίθεση, με πείσμα και αντοχή κατά της πολιτικής της κυβέρνησης, ΝΔ, ΕΕ και των δημοτικών αρχών που την υπηρετούν, που οδηγούν τους συμβασιούχους στην ομηρία και στην ανεργία».

Από την άλλη, ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλ. Τσίπρας μιλά για δικαίωση των συμβασιούχων, η οποία αποτελεί «μια μεγάλη νίκη των εργαζομένων και της κοινωνίας». Η απόφαση «είναι κόλαφος για το μνημόνιο» επισημαίνει, συμπληρώνοντας ότι «η σύμβαση της κυβέρνησης, όμως, που καταργεί τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες του λαού, έληξε οριστικά».
Δημόσια παρέμβαση έκανε και ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο Δήμο ΑΘηναίων κ. Ν. Κακλαμάνης, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση του Αρείου πάγου σταθμό και «πρώτο πολιτικό «ράπισμα» στον ανάλγητο νόμο της Κυβέρνησης».

Επίσης, σημείωσε ότι είναι η πρώτη απάντηση «σε όσους θέλησαν να εφαρμόσουν τον συγκεκριμένο νόμο (π.χ. δήμαρχος Αθηναίων)», ενώ παράλληλα αποδεικνύει ότι «ο θεσμός της Δικαιοσύνης στέκεται όρθιος».