Νόμιζα ότι είναι αδυναμία. Φοβούμαι ότι πρόκειται για επιλογή. Και ότι η μεταφορά του βάρους της κρίσης σε έναν ιδιωτικό τομέα που καταρρέει δεν προκύπτει τόσο από τη δυσκολία της κυβέρνησης να βάλει μαχαίρι στο κράτος όσο από την απροθυμία της να το κάνει. Για πολιτικούς λόγους. Πίσω από το ΠαΣοΚ υπάρχει πάντα ένα άλλο ΠαΣοΚ.
Σε δεκαοκτώ μήνες διακυβέρνησης και (σχεδόν) έναν χρόνο μνημονίου αυτό το σπάταλο, άχρηστο και πελατειακό κράτος που έχει αναρίθμητες φορές καταγγείλει ο ίδιος ο Πρωθυπουργός παραμένει ουσιαστικά αλώβητο. Μπορεί να έγινε σε πρώτη φάση μια οριζόντια (και γι΄ αυτό άδικη) μείωση μισθών αλλά ουσιαστικά τίποτε άλλο δεν έχει πειραχτεί.
Ολο απειλούμαστε με καταργήσεις και συγχωνεύσεις φορέων και οργανισμών, όλο ανακοινώνουν εκτυφλωτικές καινοτομίες και μεταρρυθμίσεις του κρατικού μηχανισμού, αλλά μια απλή βόλτα σε μια τυχαία δημόσια υπηρεσία θα πείσει και τον πιο δύσπιστο: τίποτα δεν δείχνει να έχει αλλάξει. Και είναι τόσο επιτακτικό να αλλάξει!
Διότι την ίδια στιγμή ο ιδιωτικός τομέας έχει «συνεισφέρει» στην κρίση περισσότερες από διακόσιες χιλιάδες νέους ανέργους, αναρίθμητα λουκέτα, μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, μειώσεις πραγματικών αποδοχών που ξεπερνούν ήδη το 10% και συνεχίζουν να πέφτουν, ουσιαστική αποσύνθεση των εργασιακών σχέσεων… Ως πότε θα σηκώνει μόνος του το βάρος της προσαρμογής; Και τι θα έχει μείνει όρθιο όταν περάσει (κάποια στιγμή) η μπόρα;
Διότι αυτό που συμβαίνει τώρα είναι απλό και εγκληματικό ταυτοχρόνως: αποδιαρθρώνεται η πιο υγιής και δυναμική πλευρά της παραγωγικής Ελλάδας. Για να σωθούν άχρηστοι οργανισμοί, περιττοί φορείς, απερίγραπτοι συνδικαλιστές, προνομιακά νταραβέρια…
Παρ΄ όλο που η διάγνωση είναι σαφής. Το μονότονο ερώτημα «ποιοι τα φάγανε;» έχει μια αδιαμφισβήτητη απάντηση: Τα έφαγε το κράτος! Το 2003 οι πρωτογενείς δαπάνες του Δημοσίου ήταν 30,46 δισ. ευρώ. Το 2009 έφτασαν τα 57,98 δισ.- σχεδόν διπλάσιες. Αυτό το έλλειμμα ψάχνουμε να καλύψουμε σήμερα.
Χρειαστήκαμε περισσότερα από 85 δισ. το διάστημα 2004-2009 για να χρηματοδοτήσουμε μόνο την ετήσια αύξηση των δημοσίων δαπανών. Χωρίς αυτά τα 85 δισ. δεν θα υπήρχε σήμερα ούτε κρίση χρέους ούτε αδυναμία δανεισμού. Να το, λοιπόν, το πρόβλημα. Και είναι πολιτικό, όχι οικονομικό. Δεν προκύπτει ούτε από τις αγορές ούτε από τους οίκους αξιολόγησης ούτε καν από το μνημόνιο. Προκύπτει από κάτι που μοιάζει με αδυναμία. Και το οποίο πολύ φοβούμαι ότι τελικά είναι επιλογή.
jpretenteris@dolnet.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
