«Η Ικαρία είναι το νησί καταγωγής του πατέρα της πρώην γυναίκας μου, του παππού του γιου μου· ένα νησί με το οποίο τα τελευταία χρόνια έχω αποκτήσει ιδιαίτερη επαφή. Πέρυσι γνώρισα την Ικαρία με διαφορετικό τρόπο και αυτό εν μέρει οφείλεται στον δικό μου πατέρα. Και στον γιο μου. Εξηγούμαι: Μικρός με τον πατέρα μου είχαμε ένα σκαφάκι 7,5 μέτρα, ένα οικογενειακό σουηδέζικο σκαφάκι το οποίο δεν πήγαινε και πολύ γρήγορα αλλά στα μάτια μου φάνταζε πολύ μεγάλο και κυρίως μού ικανοποιούσε μια βαθιά χαρά. Θυμάμαι δηλαδή να “δένουμε” σε φυσικά λιμανάκια νησιών του Αργοσαρωνικού τα βράδια, λιμανάκια που τώρα πια είναι προσπελάσιμα.
»Αναπολώ τις στιγμές που έπεφτα για κολύμπι στις 9 το βράδυ, την ώρα που έδυε ο ήλιος, ή όταν πήγαινα βόλτα με το φουσκωτό κάνοντας κουπί αλλά και όταν ήμουνα πάνω στο κατάστρωμα παρέα με τον ξάδερφό μου. Εκείνη την εποχή ήμουν ερωτευμένος με την ξανθιά των Αbba, ενώ ο ξάδερφός μου προτιμούσε τη μελαχρινή.
»Τρώγαμε απλά πράγματα, καμιά μακαρονάδα ή ψάρι με ντομάτα. Και ως παιδάκι όποτε ήθελα βούταγα, έβγαινα, καθόμουνα, διάβαζα το βιβλίο μου. Μάλιστα, επειδή το σκάφος δεν πήγαινε γρήγορα, αυτό που κάναμε συνήθως ήταν να μπαίνουμε από το βράδυ, να κοιμόμαστε μέσα πριν από την αναχώρηση και να ξυπνάμε το πρωί στις 5 με το πού άρχισε να χαράζει. Εγώ κοιμόμουν ως τις 12 ή τη 1, και όταν ξυπνούσα και κοιτούσα από το παραθυράκι της καμπίνας είχαμε φύγει από το λιμάνι και ήμουν ήδη στον προορισμό, οπότε το μόνο που είχα να κάνω ήταν να βγω και να βουτήξω! Πολύ ωραία αίσθηση. Αυτό λοιπόν έμεινε μέσα μου.
Στα ίχνη του πατέρα
»Από πέρυσι και χωρίς να το έχω προσχεδιάσει αποφάσισα να κάνω κάτι παρόμοιο. Αγόρασα και εγώ ένα σκαφάκι με σκοπό να αρμενίσω στο Αιγαίο. Και βέβαια μιλάμε για ένα σκάφος με τα δεδομένα εκείνης της εποχής. Το διευκρινίζω γιατί ακούγεται σαν μεγάλη πολυτέλεια σε εποχές κρί σης. Είναι ένα προσιτό σκαφάκι, μήκους 7,5 μέτρων, δεν μιλάμε για εξαλλοσύνες. Δεν θέλω να βρεθώ στο μάτι του ΔΝΤ… Εψαξα πολύ για κάτι ανάλογο του βαλαντίου μου και το πήρα. Τελικά το χρησιμοποίησα μόνο 10 μέρες- ως σήμερα…
Αργότερα συνειδητοποίησα ότι επί της ουσίας ακολουθούσα ασυνείδητα τα βήματα του πατέρα μου. Οταν βρήκα θέση στον Ναυτικό Ομιλο Καλαμακίου στον Αλιμο συνειδητοποίησα ότι ήξερα τον γραμματέα, ήξερα το εστιατόριο το οποίο κάποτε ήταν της κυρίας Ντίνας, όπου όταν ήμουνα παιδί έφτιαχναν τρομερούς κεφτέδες… Είδα ακριβώς τα ίδια μέρη που γνώρισα μικρός, ασχολούμενος δε με τα ίδια πράγματα: να δένω και να λύνω σχοινιά, να φτιάχνω τα ρεμέντζα, να πηγαίνω να δω αν ο μηχανικός έκανε τις μουράβιες καλά- μουράβιες είναι όταν βγάζουν έξω τα σκάφη και τα βάφουν από κάτω. Θεωρώ ότι το να έχεις πλεούμενο, που μπορεί να αράζει σε διαφορετικά σημεία, σε φυσικούς κολπίσκους, μπορεί να σου προσφέρει πολύ μεγάλες χαρές, μια μεγάλη αίσθηση ή ψευδαίσθηση ηρεμίας και γαλήνης. Εχω ένα όνειρο με τον γιο μου και τη φίλη μου, ή με τη φίλη μου μόνο, να κάνουμε το λεγόμενο island-hopping, να περνάω ένα διάστημα από νησάκι σε νησάκι της Ελλάδας. Θα ήθελα επίσης να κάνω ένα ταξίδι εν πλω μέσα από τα Δαρδανέλια προς τη Μαύρη Θάλασσα. Πρέπει όμως να το κάνεις χειμώνα, αλλά χρειάζονται άλλου είδους προετοιμασία, άλλου τύπου σκάφος και άλλου τύπου χρόνος.
»Πέρυσι κινήσαμε για Ικαρία. Αλλά ήταν και ο Αργοσαρωνικός στα σχέδιά μας, γιατί ξυπνούσαν μέσα μου οι αναμνήσεις των ταξιδιών με τον πατέρα μου. Στην ουσία ήταν η ιδέα που επαναλάμβανα. Θυμήθηκα αυτούς τους βράχους, που λέγονται Πετροκάραβο, μετά την Αίγινα, όπως πηγαίνεις από την Αττική προς τον Πόρο· κάτι μεγάλοι βράχοι στη μέση της θάλασσας, όπου με το δικό μου σκάφος έφτασα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Στα παιδικά μου μάτια φάνταζαν σαν τεράστιο φουγάρο πλοίου καταμεσής της θάλασσας. Στο Πετροκάραβο όταν ήμουν μικρός έφτανες έπειτα από πολύωρο ταξίδι, πολύ αργά. Αλλά στην πραγματικότητα το Πετροκάραβο είναι πάρα πολύ κοντά. Το καλό είναι ότι πλέον διαθέτεις ναυτικούς χάρτες στο κινητό σου. Τότε βγάζαμε κάτι μεγάλους εγγλέζικους χάρτες που ήταν πλαστικοποιημένοι. Σήμερα κάνουμε τα πάντα με το ωραίο GΡS. Περάσαμε το φημισμένο για τις τρικυμίες του Ικάριο Πέλαγος σε νηνεμία. Παρ΄ ότι ταξιδεύαμε με ένα μόλις μποφόρ ήμασταν πολύ περήφανοι.
Ενα μακρύ βουνό στο Αιγαίο…
»Ο γιος μου που είναι πέντε χρόνων ήταν ήδη στην Ικαρία με τη μητέρα του και τον άντρα της όταν έφτασα με τη φίλη μου και τον βρήκα. Χάρηκε πολύ. Με το σκάφος είχα τη δυνατότητα να εξερευνήσω καλύτερα το νησί με το οποίο, θυμίζω, πριν από το 2002 δεν είχα επαφή. Οταν πρωτοπήγα δεν είχε τουρισμό, το κάτω μέρος μάλιστα δεν είχε καν την υποδομή. Μετά έγινε και αυτό της μόδας. Είναι ένα μεγάλο, ορεινό νησί, με πλούσιο φυσικό περιβάλλον. Στην ουσία μιλάμε για ένα μεγάλο, πολύ μακρύ βουνό μέσα στη θάλασσα. Υπάρχουν σημεία όπου νομίζεις ότι είσαι στο Πήλιο. Πολύ ενδιαφέρον. Κι ύστερα είναι και όλη αυτή η ιστορία με τις Ράχες, τα ορεινά χωριά, το διαφορετικό ωράριο (που είναι τόσο κοντά στο δικό μου). Κοιμούνται αργά. Το μεσημέρι δεν βρίσκεις κανέναν. Επικρατεί απόλυτη χαλαρότητα. Αλλη μια ομορφιά της Ικαρίας είναι ότι σου δίνει μια αίσθηση ραθυμίας που σε κάνει να πιστεύεις ξανά στις παιδικές διακοπές. Δεν είναι ένα νησί που ξεχωρίζει για την οικιστική ομορφιά του, ούτε είναι αυτό που θα λέγαμε φιλόξενο νησί. Αλλά είναι ένα νησί σκληρό, ένα νησί εξορίας, με φοβερή ιστορία πίσω του.
»Μην ξεχνάμε όμως πόσο παραξενευτήκαμε όλοι όταν ακούσαμε ότι η Ικαρία είναι και το νησί των Ξηρών. Να πώς συνδυάζεται η ιδιοσυγκρασία του αρχετυπικού Ικαριώτη με τα χαρακτηριστικά του αρχετυπικού τρομοκράτη! Το νησί ήταν πάντα προοδευτικών και αριστερών πεποιθήσεων, ένα νησί εξορίας. Ο πρώην πεθερός μου έχει ιδρύσει την “Εταιρεία Ικαριακών Μελετών”- μια εταιρεία που μεταξύ άλλων, όπως οι εκδόσεις, εξερευνά ευρήματα αρχαιολογικής ση
μασίας, με πολύ σημαντική ομάδα επιστημόνων. Η Ικαρία είναι σπουδαίο νησί από πλευράς ευρημάτων αρχαιολογικής αξίας. Ενα νησί βαθιά ριζωμένο στην ιστορία της χώρας. Και σε όλες τις περιόδους της. Σου δίνει μιαν αίσθηση καθαρότητας. Δεν είναι φτιαγμένο για τουρίστες, αν και, όπως προανέφερα, άλλαξε λίγο, στο βόρειο όμως μέρος, με το οποίο δεν έχω τόση επαφή. Υπάρχει ένας χιουμοριστικός, και μη, διαχωρισμός ανάμεσα στο βόρειο και στο νότιο μέρος του νησιού. Δύο χωριά διεκδικούν την κυριότητα της πρωτεύουσας, ο Αγιος Κήρυκος στο νότιο τμήμα και ο Εύδηλος στο βόρειο. Ο Αγιος είναι η πρωτεύουσα, αλλά η κίνηση σημειώνεται κυρίως στο βόρειο τμήμα.
«Μπλάζοντας» με τον Γιώργο-Ικαρο
»Η Ικαρία έχει επίσης μερικά πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Και δικές της λέξεις. Υπάρχει ας πούμε το ρήμα “μπλάζω” που σημαίνει “αφήνομαι”. Ακριβώς αυτό νιώθεις στο νησί. Υπήρχε μια ντίσκο που δεν θυμάμαι το όνομά της. Αναφερόμασταν σε αυτήν ως “η ντίσκο”. Ηταν ένας ανοιχτός χώρος όπου πηγαίναμε στις 5 το πρωί – τότε άνοιγε. Φαντάσου, 5 το πρωί! Ακριβώς, λόγω της τραχύτητας του νησιού, της ιστορίας του, των κατοίκων του και της παραγκωνισμένης αισθητικής, όποτε βρίσκομαι στην Ικαρία αισθάνομαι όπως όταν αισθανόμουνα στις διακοπές όταν ήμουνα παιδί.
»Οταν είσαι παιδί η αισθητική πλευρά των πραγμάτων έχει ελάχιστη σημασία, δεν σε αφορά καθόλου και το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να φοράς ένα ρούχο όλη μέρα και να είσαι παρέα με τα φιλαράκια σου. Ειδικά στην περιοχή του Φάρου, που βρίσκεται πάνω στη θάλασσα, στο νησί, εκεί χαίρονται και οι μεγάλοι αλλά και πάρα πολύ τα παιδιά, τα οποία ξεχύνονται και παίζουν όλη μέρα και δεν υπάρχει κανένας φόβος.
»Και φυσικά επαναλαμβάνω ότι η σύνδεσή μου με το νησί έγινε λόγω του γιου μου, ο οποίος μάλιστα έχει δύο ονόματα Γιώργος-Ικαρος. Γιώργος από τον πατέρα μου και Ικαρος από την Ικαρία. Με έναν συγκεκριμένο σκοπό, το πρώτο είναι απλό, καθαρό, πεζό και σε φέρνει σε επαφή με το τώρα, και το άλλο είναι υψιπετές. Οπότε μέσα από το διπλό όνομά του τού δίνεται η ευκαιρία να έχει ταυτόχρονα τα πόδια του στη γη και τα μάτια του στον ουρανό».
Η έμπνευση του Εμπειρίκου
«Το σκάφος μου λέγεται “Αltra Riva”, από τη φράση “La gioia e΄sempre in Αltra Riva”, στο ποίημα του Εμπειρίκου “Πυρσός λαμπρός του υπερτάτου φαροδείκτου”. Το ποίημα μιλά για μια παρέα ναυτικών οι οποίοι σχεδιάζουν ένα ταξίδι και περνούν όλο το βράδυ κανονίζοντας την πορεία τους και προσπαθώντας να την προκαθορίσουν στον απόλυτο βαθμό.Οταν όμως φτάνει το πρωί,κάποιος λέει “ανοίξτε το παράθυρο να αναπνεύσουμε λιγάκι” και φαίνεται απέναντι να ανατέλλει ο ήλιος με μεγαλείο και δόξα.Τρελαίνεται και αρχίζει να φωνάζει “la gioia e΄sempre in Αltra Riva”, ότι “η χαρά βρίσκεται μόνο στην άλλη όχθη”. Πετάγεται τότε ο ίδιος ο ποιητής και λέει ότι δεν βρίσκεται η χαρά μόνο στην άλλη όχθη αλλά είναι και εδώ μέσα στις ψυχές μας.Και μετά λέει “παρατήσαμε εξάντες, χάρτες και ναυτικά βοηθήματα και οτιδήποτε άλλο θα μας βοηθούσε να προκαθορίσουμε, αν είναι δυνατόν,εκ των προτέρων τον προορισμό μας. Μπήκαμε στο πλοίο μας,το λένε Αγιος Σώζων,και κινήσαμε… ”».
Η αγαπημένη Πάτμος
«Η Πάτμος είναι συνδυασμένη με τις εφηβικές διακοπές μου,όπου πέντε- έξι φίλοι,αγόρια συμμαθητές,καλεσμένοι στη Χώρα,επισκεπτόμαστε το σπίτι των γονιών του παραγωγού και παιδικού φίλου μουΓιώργου Λυκιαρδόπουλου. Πηγαίναμε μέσα Ιουλίου και έτσι γιόρταζα τα γενέθλιά μου εκεί (24 Ιουλίου) με ένα πάρτι-έκπληξη,όπου έρχονταν όλες οι ωραίες κοπέλες, συνήθως ξένες του νησιού.Τότε στην Πάτμο πήγαιναν ελάχιστοι Ελληνες.Ο τουρισμός της αποτελούνταν από Δυτικοευρωπαίους που είχαν αγοράσει σπίτια στη χώρα ή νοίκιαζαν.Ηταν η εποχή της σύναψης των στενών δεσμών ανάμεσα στους φίλους και συμμαθητές,το male bonding που λέμε.Περνούσαμε παραδεισένια,με ξενύχτια και μπάνια και με όλες τις σαχλαμάρες των 15χρονων.Κάποια στιγμή αρκετά μεγαλύτεροι γύρω στα 30,το επαναλάβαμε αυτό,ξαναβρεθήκαμε σχεδόν όλοι μαζί.Κάτι σαν reunion.Τότε διαπίστωσα την πολύ ωραία αίσθηση των παιδικών φίλων.
Και είναι άμεσα εξαργυρώσιμες οι επιταγές της ευτυχίας από τους παιδικούς φίλους.Συναντιέστε όσα χρόνια και αν έχουν περάσει και επιστρέφεις στην ίδια κατάσταση ευδαιμονίας,βαθιά ριζωμένη στο πετσί σου».
