Στις 21 Μαΐου το ΣυμβούλιοΙστορικής Εκπαίδευσης της Πολιτείας του Τέξας αποφάσισε να αναθεωρήσει τα λεγόμενα standards των κοινωνικών σπουδών, έναν κατάλογο γνώσεων και δεξιοτήτων που οι μαθητές πρέπει να έχουν αποκτήσει όταν αποφοιτήσουν, έπειτα από 13 χρόνια σπουδών (ένα είδος αναλυτικού προγράμματος). Η μεταρρύθμιση αυτή αποτέλεσε αντικείμενο οξείας δημόσιας αντιπαράθεσης επί πολλούς μήνες, γιατί πολιτικοποίησε ζητήματα διδασκαλίας της Ιστορίας, με επιπτώσεις σε ολόκληρη την αμερικανική κοινωνία. Με 4,7 εκατομμύρια μαθητές το Τέξας είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά σχολικών εγχειριδίων στις ΗΠΑ. Τα βιβλία λοιπόν που θα εκδοθούν με βάση τα νέα standards θα γίνουν best sellers ακόμη και αν κυκλοφορήσουν μόνο στο Τέξας. Στην πραγματικότητα, όμως, οι εκδότες μπορούν να πουλήσουν τα ίδια βιβλία και σε άλλες Πολιτείες, σε περίπτωση κατά την οποία δεν υπάρχουν εκεί διαφορετικοί περιορισμοί ως προς το περιεχόμενο που οφείλουν να έχουν τα βιβλία. Συνεπώς, χάρη στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, οι ιδεολογικές επιλογές του Συμβουλίου Ιστορικής Εκπαίδευσης του Τέξας μπορούν να καθορίσουν το περιεχόμενο της αμερικανικής σχολικής ιστορίας σε πολύ μεγάλη κλίμακα.
Το Συμβούλιο αυτό αποτελείται από 15 μέλη, από τα οποία οι 10 είναι Ρεπουμπλικανοί και οι πέντε Δημοκρατικοί. Κυριάρχησαν λοιπόν οι απόψεις των Ρεπουμπλικανών, σύμφωνα με τις οποίες τα σχολικά βιβλία Ιστορίας είχαν «μολυνθεί» από υπερβολικά φιλελεύθερες και δημοκρατικές απόψεις. Στις συζητήσεις που έγιναν σχετικά με την αναθεώρηση των standards διατυπώθηκε η άποψη ότι δεν εκπροσωπούνται επαρκώς οι συντηρητικοί στο πάνθεον των ιστορικών προσωπικοτήτων που περιλαμβάνονται στα σχολικά βιβλία αλλά ούτε και στην ερμηνευτική προσέγγιση γεγονότων της αμερικανικής ιστορίας. Για παράδειγμα, θεώρησαν ότι θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στον ρόλο του χριστιανισμού στην οικοδόμηση του αμερικανικού έθνους, να πάψει η αποκλειστικά αρνητική παρουσίαση του Μακ Κάρθι, δείχνοντας ότι υπήρχε πράγματι κομμουνιστική διείσδυση στην Αμερική, να μειωθεί επίσης η σημαντική θέση που κατέχουν ο Αβραάμ Λίνκολν και ο Τόμας Τζέφερσον ως ιδρυτές του αμερικανικού έθνους. Ως αντίβαρο προτάθηκε- και εν τέλει εισήχθη- η διδασκαλία του Λόγου του Τζέφερσον Ντέιβις, προέδρου των Νότιων Πολιτειών (Ομοσπονδιακές Πολιτείες της Αμερικής) κατά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Κάποιες αλλαγές που προτάθηκαν ήταν σχεδόν φαιδρές: κάποιος πρότεινε να αντικατασταθεί ο όρος «καπιταλισμός» με τη φράση «σύστημα ελεύθερης οικονομίας», επειδή, κατά την άποψή του, ο «καπιταλισμός» έχει αρνητική χροιά. Στο σύνολό τους, πάντως, οι προτάσεις μελών του Συμβουλίου εξέφραζαν την ακραία νεοσυντηρητική τάση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
Βεβαίως, δεν είναι η πρώτη φορά που ένας πόλεμος για την Ιστορία ξεσπά στις ΗΠΑ. Στις δεκαετίες του 1980 και 1990 ήταν έντονη η κινδυνολογία για την «ηθική παρακμή» και την υπονόμευση της εθνικής ταυτότητας λόγω της υποβάθμισης του μαθήματος της Ιστορίας στα σχολεία. Μάλιστα η εν λόγω κινδυνολογία για την αμερικανική εθνική ταυτότητα θεωρούνταν ότι έθετε σε κίνδυνο και την αμερικανική ηγεμονία στον υπόλοιπο κόσμο.
Σήμερα, παρά τη νίκη των Δημοκρατικών και την εκλογή του Ομπάμα, οι νεοσυντηρητικές απόψεις έχουν μεγάλη διάδοση στην αμερικανική κοινωνία και εκδηλώνονται τόσο μέσα από τα ΜΜΕ όσο και μέσα από κινήματα διαμαρτυρίας εναντίον της διακυβέρνησης των Δημοκρατικών. Το πιο πρόσφατο είναι το «Κόμμα του Τσαγιού» (Τea Ρarty movement), που προβάλλει αιτήματα τα οποία συνδέονται με «λιγότερο κράτος» και «λιγότερα έξοδα» και το οποίο αντιτάχθηκε σθεναρά στη μεταρρύθμιση του συστήματος Υγείας που πέρασε ο Ομπάμα. Σύμφωνα με έρευνα των «Νew Υork Τimes», 18% των Αμερικανών αυτοπροσδιορίζεται ως υποστηρικτικό του κινήματος. Πρόκειται για εκφραστές της χριστιανικής Δεξιάς, πολέμιους του Διαφωτισμού, των αμβλώσεων και της ομοφυλοφιλίας, κήρυκες των «αξιών της οικογένειας», φορείς φοβικών συνδρόμων και διεκδικητές της «πραγματικής Αμερικής».
Οι ίδιες αυτές υπερσυντηρητικές ιδεολογικές επιλογές φαίνεται ότι συμβαδίζουν με τις αλλαγές που πρότεινε και επέβαλε το Συμβούλιο Ιστορικής Εκπαίδευσης του Τέξας. Με πρόσχημα την «ιδεολογική ουδετερότητα» το Συμβούλιο πρότεινε την εξισορρόπηση διαφορετικών προοπτικών για την αμερικανική ιστορία. Στην πραγματικότητα, όμως, επιδίωκε να δημιουργήσει ένα συντηρητικό αντίβαρο σε αυτό που, κατά τη γνώμη τους, ήταν υπερβολικά «προοδευτικό» και φιλελεύθερο. Απέναντι στους φιλελεύθερους πολιτικούς που θεμελίωσαν τη δημοκρατική Αμερική των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που κατάργησαν τη δουλεία και εισήγαγαν τον χωρισμό Εκκλησίας και κράτους, οι Ρεπουμπλικανοί του Τέξας τοποθέτησαν, ως ισοδύναμους ήρωες της Ιστορίας, αξιωματικούς του στρατού των δουλεμπορικών Νότιων Πολιτειών, που εξέφρασαν την «άλλη» Αμερική, του χριστιανικού φονταμενταλισμού και των κοινωνικών και φυλετικών διακρίσεων. Το ξαναγράψιμο της Ιστορίας δίνει πλέον θέση στη Νέα Δεξιά, παρά τις διαμαρτυρίες των ιστορικών ότι η αναθεώρηση του αναλυτικού προγράμματος θα έπρεπε «να είναι επαγγελματική και να αποφύγει να πολιτικοποιηθεί». Στο Τέξας η Ιστορία ήδη φλερτάρει με το «Κόμμα του Τσαγιού».
Η κυρία Χριστίνα Κουλούρη είναι καθηγήτρια Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
