Το σκεπτικισμό της Δύσης για τη συμφωνία ανταλλαγής ουρανίου Τουρκίας-Ιράν-Βραζιλίας επιχειρεί να «αποκρούσει» ο Ταγίπ Ερντογάν, καλώντας τον Μπαράκ Ομπάμα να μην απορρίψει την πρωτοβουλία με τη οποία η Αγκυρα επιδιώκει να απομακρύνει την απειλή των κυρώσεων και να διαδραματίσει ρόλο της στη διεθνή διπλωματική σκακιέρα.
Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Ερντογάν παραδέχεται ότι η συμφωνία δεν λύνει το ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, «όμως αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία να διευθετηθεί το πρόβλημα με διπλωματικά μέσα», όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε το πρωθυπουργικό γραφείο στην Αγκυρα.
Η συμφωνία άνοιξε το δρόμο για «διπλωματική λύση», αναφέρει ο Ταγίπ Ερντογάν.
Είχει προηγηθεί την Τετάρτη τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου με τον Τούρκο πρωθυπουργό κατά την οποία ο Μπαράκ Ομπάμα υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν την πίεση για νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, τονίζοντας ότι οι κινήσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας προκαλούν δυσπιστία.
Με τη συμφωνία που υπεγράφη σε πανηγυρικούς τόνους τη Δευτέρα στην Τεχεράνη από τον Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, η Τεχεράνη επεδίωκε να απομακρύνει το τέταρτο πακέτο κυρώσεων για την άρνησή της να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Έπειτα από παλινωδίες ενάμισι έτους το καθεστώς Αχμαντινετζάντ αποδέχθηκε να στείλει στο εξωτερικό ελαφρώς εμπλουτισμένο ουράνιο για να λάβει πίσω υψηλά εμπλουτισμένο πυρηνικό καύσιμο για χρήση σε ερευνητικό πυρηνικό αντιδραστήρα. Βάσει της συμφωνίας η επεξεργασία του ουρανίου θα γίνει στην Τουρκία και όχι στη Γαλλία ή τη Ρωσία όπως προέβλεπε η αρχική πρόταση της ΙΑΕΑ.
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας ο Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αποσύρει την απειλή των κυρώσεων. Ωστόσο, το ίδιο το Ιράν ήγειρε νέα εμπόδια ανακοινώνοντας αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας ότι θα συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε υψηλά επίπεδα.
Η διεθνής κοινότητα αντιμετώπισε με επιφύλαξη τη συμφωνία ανταλλαγής πυρηνικών καυσίμων· μίλησε για ένα «θετικό βήμα», τονίζοντας όμως πως οι ανησυχίες παραμένουν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, η Ισλαμική Δημοκρατία οφείλει να δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα και να συμμορφωθεί με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ που επιτάσσουν αναστολή του εμπλουτισμού ουρανίου
Και ακριβώς την επόμενη ημέρα από τη συμφωνία Ιράν-Τουρκίας-Βραζιλίας οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι η Ομάδα των Έξι -τα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας με δικαίωμα βέτο (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα και Ρωσία) καθώς και η Γερμανία- συμφώνησαν σε προσχέδιο κυρώσεων κατά του Ιράν, το οποίο έχει αποσταλεί στην Ολομέλεια του ΣΑ.
Η ανακοίνωση των ΗΠΑ ήλθε σαν δημόσιο «χαστούκι» στο πρόσωπο του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κοντράρεται με την κυβέρνηση Ομπάμα στο θέμα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.
Την Τρίτη το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εξέτασε το προσχέδιο κυρώσεων με την Τουρκία και τη Βραζιλία (που είναι αυτή την περίοδο μη μόνιμα μέλη του ΣΑ) να ζητούν από τα υπόλοιπα μέλη να μην το εγκρίνουν.
