Oταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο κουκλοπαίχτης και σημερινός πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κουκλοθεάτρου (UΝΙΜΑ) Στάθης Μαρκόπουλος ξεκίνησε να εξασκεί το επάγγελμά του, σε όλη την Ελλάδα δεν υπήρχαν περισσότεροι από 15-20 θίασοι, οι οποίοι μάλιστα, στην πλειονότητά τους, αριθμούσαν ελάχιστα άτομα. Είκοσι χρόνια μετά το τοπίο έχει αλλάξει ριζικά.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου, σήμερα η χώρα διαθέτει επισήμως τουλάχιστον 40 θιάσους, ενώ διαρκώς ξεπηδούν νέοι, μέσα από το Διαδίκτυο ή αλλού. Τι είναι αυτό που έχει συμβάλει σε αυτή την αλλαγή; «Η ραγδαία ανάπτυξη του κουκλοθέατρου στην Ελλάδα,τόσο ποιοτικά όσο και αριθμητικά, οφείλεται σε έναν μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι πολλά νέα παιδιά δείχνουν διάθεση να ασχοληθούν με τον χώρο. Και δεν αναφέρομαι τόσο στους νηπιαγωγούς και δασκάλους που έπαιζαν παλιότερα κουκλοθέατρο περιστασιακά,κυρίως σε σχολικούς χώρους.Μιλώ για παιδιά που προέρχονται από τον θεατρικό,τον εικαστικό,τον μουσικό και τον χορευτικό χώρο,τα οποία επιθυμούν να καταπιαστούν με αυτό το επάγγελμα ως πλήρη απασχόληση μεταφέροντας τις εμπειρίες και τη γνώση που έχουν ήδη κατακτήσει. Παιδιά που έχουν επηρεαστεί από το ευρωπαϊκό κουκλοθέατρο και από την πληροφόρηση μέσω Διαδικτύου,με αποτέλεσμα να εξελίσσουν την τέχνη τους».

Αυτό το Σαββατοκύριακο, η τέχνη του κουκλοθεάτρου έχει την τιμητική της. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου (Κυριακή 21 Μαρτίου) το Ελληνικό Κέντρο Κουκλοθεάτρου με την υποστήριξη του ΕΚΕΘΕΧ και του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη διοργανώνει σειρά εκδηλώσεων οι οποίες θα κορυφωθούν με μια ανοικτή γιορτή κουκλοθεάτρου στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αεροπαγίτου.

Ο κ. Μαρκόπουλος αναφέρει ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει σχολή κουκλοθεάτρου. Υπάρχουν ωστόσο ιδιωτικά εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία παρακολουθούν ετησίως ολοένα περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Ελλείψεις δεν παρατηρούνται μόνο στην εκπαί δευση. Τα θέατρα για κουκλοθέατρο είναι λίγα και μικρά, με αποτέλεσμα οι έλληνες κουκλοπαίχτες να παίζουν είτε σε ιδιόκτητους είτε σε ενοικιαζόμενους χώρους, ενώ πολλοί μεταφέρουν τη δουλειά τους στον δρόμο. «Εχω παίξει στον δρόμο για πολλά χρόνια.Και είναι η μεγάλη μου αδυναμία» μας λέει ο ίδιος. «Είναι ένα μέρος όπου όλα μπορούν να συμβούν. Υπάρχει μια “ευθεία” σχέση με την ανθρώπινη πραγματικότητα όπου όλα είναι πιο φυσικά».

Π οια είναι η σχέση του κουκλοθεάτρου με το θέατρο σκιών; Ο κ. Μαρκόπουλος φροντίζει να ξεκαθαρίσει ότι το κουκλοθέατρο είναι η πιο σύγχρονη εκδοχή της ίδιας τέχνης. Υπάρχουν πολλοί νέοι, σημειώνει, που συνεχίζουν επιτυχώς τη λαϊκή παράδοση του Καραγκιόζη. Για την απώλεια του Ευγένιου Σπαθάρη, λέει ότι ο μεγάλος «μάστορας» του θεάτρου σκιών δεν άφησε «βοηθό», αλλά η τέχνη του αποτελεί ένα σταθερό κεφάλαιο. Καταλήγοντας, μας πληροφορεί ότι Ελληνικό Κέντρο Κουκλοθεάτρου εδράζεται στους Αγίους Αναργύρους και αποτελεί ένα στέκι για τους λάτρεις του είδους με πλούσιο αρχειακό υλικό, δανειστική βιβλιοθήκη, βιντεοθήκη και μεγάλη συλλογή από κούκλες.

Δρόμος, η αδυναμία του κουκλοπαίχτη

Στην Ελλάδα δεν υπάρχει σχολή κουκλοθεάτρου, μας πληροφορεί ο Στάθης Μαρκόπουλος. Υπάρχουν όμως ιδιωτικά εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία παρακολουθούν ετησίως ολοένα περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Ελλείψεις δεν παρατηρούνται μόνο στην εκπαίδευση. Τα θέατρα για κουκλοθέατρο είναι λίγα και μικρά, με αποτέλεσμα οι έλληνες κουκλοπαίχτες να παίζουν είτε σε ιδιόκτητους είτε σε ενοικιαζόμενους χώρους, ενώ πολλοί μεταφέρουν τη δουλειά τους στον δρόμο. «Εχω παίξει στον δρόμο για πολλά χρόνια. Και είναι η μεγάλη μου αδυναμία» μας λέει ο ίδιος. «Είναι ένα μέρος όπου όλα μπορούν να συμβούν. Υπάρχει μια “ευθεία” σχέση με την ανθρώπινη πραγματικότητα όπου όλα είναι πιο φυσικά».

ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ
η Ως τη Δευτέρα 22 Μαρτίου, στο Ιδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη (Πειραιώς 206) φιλοξενούνται οι εκθέσεις «Θεατρικές κούκλες από το εργαστήρι θεατρικής κούκλας Ιωνικού Συνδέσμου» και «Θεατρικές κούκλες κατασκευασμένες από τον γλύπτη Ντέιβιντ Κένεντι».

η Στο πλαίσιο της Ανοιχτής Γιορτής Κουκλοθεάτρου στη Διονυσίου Αεροπαγίτου, για αύριο έχουν προγραμματιστεί κατασκευή κούκλας για παιδιά (15.00-17.00) και παραστάσεις κουκλοθεάτρου στον δρόμο (μετά τις 17.00).

η Περισσότερες πληροφορίες: www.unimahellas.org