ΧΙΛΙΑΔΕΣ επιχειρηματίες και έμποροι σε ολόκληρη τη χώρα πλήττονται από την πρωτοφανή κοινωνική αναστάτωση που επικρατεί στα μεγάλα αστικά κέντρα. Η αγορά βρίσκεται σε μια επικίνδυνη ατραπό που για πολλούς ενδέχεται να οδηγήσει σε λουκέτα και προσωπικά αδιέξοδα. Τα χτυπήματα έρχονται να καταδικάσουν ολόκληρες εμπορικές περιοχές σε αναδουλειά και αβεβαιότητα. Τα κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ήδη «λαβωμένα» από τον ανταγωνισμό των αναδυομένων εμπορικών κέντρων που λειτουργούν μακριά από την «ψυχή» της πόλης, δοκιμάζονται ακόμη μια φορά. Λίγα χρόνια πριν, τα Χριστούγεννα ήταν στην καλύτερη περίπτωση περίοδος κερδοφορίας και στη χειρότερη ανάσα στις οικονομικές υποχρεώσεις. Σήμερα το στοίχημα των εορτών είναι για τους περισσοτέρους ζήτημα επιβίωσης τόσο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους όσο και για τους εργαζομένους τους. Και προφανώς δεν χρειάζεται να αναφερθεί καν τι θα φέρει ο μαύρος χειμώνας του 2009.

O τζίρος έχει μειωθεί δραματικά, το μέλλον είναι επισφαλές και, αν δεν αλλάξει κάτι και συνεχιστεί η ίδια κατάσταση, κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο εκατοντάδες άνθρωποι να βρεθούν έξω από τα γραφεία του ΟΑΕΔ, σε αναζήτηση επιδόματος ανεργίας. Την ίδια στιγμή για τους μικρούς της αγοράς η κατάσταση είναι δραματική, αφού οι αναταραχές έρχονται ως ταφόπλακα σε έναν κυκεώνα δανείων, χρεών και λοιπών υποχρεώσεων.

Μόνο στη Θεσσαλονίκη περισσότερες από 100 επιχειρήσεις αντιμετώπισαν μικρά ή μεγάλα προβλήματα από τα πρόσφατα επεισόδια, ενώ δεκάδες ακόμη καταστήματα επλήγησαν στην επαρχία.

Οι συνολικές ζημιές, εκτός Αθηνών, προσεγγίζουν τα 50 εκατ. ευρώ. Ακόμη, πέρα από τους εμπρησμούς και τις καταστροφές, το κερασάκι στην περιπέτεια των εμπόρων ήταν οι λεηλασίες που σημειώθηκαν τις πρώτες ημέρες των κινητοποιήσεων.

▅ Το δράμα των Αθηνών
Στην Αθήνα σχεδόν 500 επιχειρήσεις υπέστησαν μεγαλύτερες ή μικρότερες ζημιές από τα επεισόδια των τελευταίων δύο εβδομάδων. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΒΕΑ κ. Κ.Μίχαλο, ο τζίρος των επιχειρήσεων του κέντρου έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 70% σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ οι οικονομικές ζημιές ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ.

«Πήγες προχθές στο Μall να δεις τι γίνεται;» αναρωτιόταν προ ημερών ένας οδηγός ταξί. Το κέντρο της Αθήνας έχει καταστεί αφιλόξενο και η εμπορική δραστηριότητά του έχει υποστεί καθίζηση. Μάλιστα η μετακίνηση των καταναλωτών προς τα εμπορικά κέντρα των προαστίων πλήττει και τους επιχειρηματίες που διαθέτουν μεν καταστήματα στο κέντρο, βρίσκονται όμως μακριά από την «εμπόλεμη ζώνη».

Μέχρι στιγμής έχουν ληφθεί κάποια μέτρα υπέρ των πληγέντων. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο απάλλαξε από την καταβολή της συνδρομής του 2009 όσα μέλη του υπέστησαν καταστροφές. Την ίδια στιγμή το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας ψήφισε υπέρ της απαλλαγής από τις διαδικασίες αδειοδότησης για τις εργασίες αποκατάστασης των πληγέντων, καθώς και από τα τέλη κατάληψης πεζοδρομίων. «Πάμε Αθήνα» έλεγε ο κ. Κακλαμάνης προ ημερών, έπειτα από συνάντησή του με εκπροσώπους φορέων της πόλης. Ωστόσο οι έμποροι «κάνουν κάθε ημέρα τον σταυρό τους να μη γίνουν και άλλα επεισόδια», όπως λένε και οι ίδιοι, και περιμένουν καρτερικά μήπως και εξομαλυνθεί η κατάσταση και καταφέρουν να βγάλουν τις γιορτές.

Ωστόσο, από την άλλη, η αγορά διαθέτει σπάνια αντανακλαστικά και ευελιξία. Εκατοντάδες έμποροι και επιχειρηματίες, ήδη πριν από τις γιορτές, είχαν προχωρήσει σε σημαντικές εκπτώσεις και προσφορές, κάτι που αποτέλεσε μονόδρομο αφού και τα πολυκαταστήματα είχαν αναλάβει τέτοιες πρωτοβουλίες. Οι έμποροι, διαισθανόμενοι ότι μετά τον Ιανουάριο τα «κεφάλια» θα μπουν μέσα, παρά τις εκπτώσεις, ακύρωσαν ντε φάκτο τις συνήθεις πρακτικές. Μάλιστα σε πολλές περιοχές της χώρας, σε αγαστή συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση, η αγορά επιστρατεύει από τη φαρέτρα της κάθε πιθανό «όπλο» που θα βοηθήσει στο να βγουν, τα Χριστούγεννα, και να πληρωθούν τα «σπασμένα» της χρονιάς.

▅ Μέτρα σε Θεσσαλονίκη
Η αγορά της συμπρωτεύουσας, που πλήττεται και αυτή από σημαντικά επεισόδια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιχειρηματική κίνηση στο κέντρο της πόλης, πίεσε και πέτυχε την εφαρμογή μέτρων. Ο εμπορικός σύλλογος «έχοντας πλήρη συνείδηση της σοβαρότητας του όλου θέματοςανέλαβε την πρωτοβουλία έκδοσης δωροεπιταγών, ονομαστικής αξίας 10, 20 και 50 ευρώ», οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τις επιχειρήσεις για παροχή δώρων σε υπαλλήλους ή πελάτες. Σήμερα, σε μια προσπάθεια να κατέβει ο κόσμος στο κέντρο, ο σύλλογος διοργανώνει «Γιορτή Αγοράς» στην πλατεία Αριστοτέλους με κλόουν, ζογκλέρ, ταχυδακτυλουργούς και συγκροτήματα. Παράλληλα η διοίκηση της ΔΕΘ ΑΕ ανακοίνωσε ότι παραχωρεί το πάρκινγκ της δωρεάν ολόκληρο το 24ωρο σε όσους κάνουν αγορές άνω των 50 ευρώ, ενώ για τέσσερις ώρες την ημέρα δωρεάν παραχωρείται το πάρκινγκ και του λιμανιού της πόλης.

Παράλληλα και ο κεντρικός δήμος ανακοίνωσε μέτρα για τη στήριξη της αγοράς και των πληγεισών επιχειρήσεων. Τα μέτρα περιλαμβάνουν την απαλλαγή των πληγέντων από τα δημοτικά τέλη, την απαλλαγή των εργαζομένων στις εν λόγω επιχειρήσεις από τα τροφεία σε παιδικούς σταθμούς και από τα δίδακτρα σε δημοτικά ωδεία, την παράταση της είσπραξης των τελών για κατάληψη δημοσίου χώρου, τη μείωση κατά 50% των δημοτικών τελών για τις επιχειρήσεις που πλήττονται από τα έργα του μετρό, επιστροφή πινακίδων άνευ προστίμου και ελεύθερο πάρκινγκ στο κέντρο και στη νέα παραλία. Ωστόσο τα συγκεκριμένα μέτρα κρίθηκαν από τον επικεφαλής της Πρωτοβουλίας για τη Θεσσαλονίκη κ. Γ. Μπουτάρη «γελοία, αφού μοναδικό τους κριτήριο είναι η διευκόλυνση των αυτοκινήτων και όχι των πολιτών».

Πειραιάς
Εκστρατεία των εμπορικών συλλόγων

Στην αγορά των δήμων του Πειραιά, η Νομαρχία και οι εμπορικοί σύλλογοι ξεκίνησαν καμπάνια με σύνθημα «Αγοράζω από την πόλη μου,στηρίζω την οικονομία του τόπου μου», με ενημερωτικά φυλλάδια, ραδιοφωνικά σποτ και άλλες δράσεις. Ολα αυτά για ευνοήτους λόγους, αφού όπως παραδέχεται και η ίδια η Νομαρχία «οι έμποροι φοβούνται ότι η κάθετη πτώση που έχει σημειώσει ο τζίρος τους την εφετινή χρονιάθα συνεχιστεί και τις γιορτινές ημέρες». Αν, λίγα χρόνια πριν, μια τέτοια «ανοιχτή» υποστήριξη ξένιζε κάποιους, τέτοιες ημέρες μόνο επιτακτική μπορεί να θεωρείται. Ο λόγος; Στον Πειραιά από την αρχή της χρονιάς «η ευρύτερη περιοχή προσμετρά μείον 2.985 επιχειρήσεις,οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν υπολογίζονται σε περισσότερες από 8.500 και το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται γύρω στο 15%». Στο μεγάλο λιμάνι ο ίδιος ο εμπορικός σύλλογος ζήτησε από τα μέλη του «να παγώσουν τις τιμές των ειδών τους σε χαμηλά επίπεδα,δημιουργώντας μια εορταστική αγοράελκυστική και φτηνή». Οι πειραιώτες έμποροι είχαν προχωρήσει σε εκτεταμένες προσφορές πριν από τις γιορτές και φαίνεται ότι στόχος τους είναι να κρατηθούν οι τιμές χαμηλά. «Η περίοδος που διανύουμε όχι μόνο δεν επιτρέπει να επιδιώξει κανείς αύξηση κερδών,αλλά ούτε καν να διατηρήσει τις τιμές στα επίπεδα της προ Σεπτεμβρίου περιόδου» ανέφερε πριν από λίγες ημέρες η ανακοίνωση του Εμπορικού Συλλόγου.