Καθώς η πιστωτική κρίση μετατράπηκε σε οικονομική, οι οικονομολόγοι και οι αγορές ανά τον κόσμο προσπαθούν στην ουσία να μαντέψουν το πόσο άσχημα είναι τελικά τα πράγματα. Οι δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης παγκοσμίως συνεχώς χειροτερεύουν, η αγορά εργασίας είναι πιεσμένη και η εμπειρία από προηγούμενες υφέσεις δείχνει ότι ο ρυθμός απώλειας των θέσεων εργασίας θα αυξηθεί, οι επιχειρηματικές επενδύσεις θα μειωθούν εξαιτίας και του περιορισμού των διαθέσιμων πιστώσεων, ενώ οι χρεοκοπίες θα εκτοξευθούν. Παράλληλα τα αυστηρότερα πιστωτικά κριτήρια οδηγούν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά σε συρρίκνωση των δραστηριοτήτων τους, ενώ το διεθνές εμπόριο μειώνεται. Τα δεδομένα δείχνουν λοιπόν πως ο κόσμος οδηγείται σε βαθιά ύφεση που σηματοδοτεί τη λήξη της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης, η οποία χαρακτηρί- στηκε από το ότι λίγες βιομηχανικές χώρες έπαιζαν τον ρόλο του καταναλωτή και όλες οι άλλες τον ρόλο του παραγωγού. Τώρα, σύμφωνα με την Deutsche Βank, θα πρέπει να αναζητηθεί μια νέα μηχανή ώθησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, που θα μπορούσε να είναι μακροπρόθεσμα οι ταχύτατα αναπτυσσόμενες μεσαίες τάξεις των μεγάλων αναδυομένων αγορών. Ωστόσο, αν και η κατανάλωση στις χώρες αυτές αυξάνεται, λόγω του μεγέθους της, απέχει δραματικά ακόμη από το να μπορεί να στηρίξει την παγκόσμια οικονομία.

Ολα αυτά συντείνουν στην άποψη πως το 2009 θα είναι η χειρότερη χρονιά για τις οικονομίες τα τελευταία 50 χρόνια, με την παγκόσμια ανάπτυξη να υπολογίζεται ότι θα είναι οριακά υψηλότερη από το μηδέν. Οι βιομηχανικές οικονομίες θα συρρικνωθούν (-2%),ενώ οι αναδυόμενες θα επιβραδύνουν δραματικά (στο 3,3%). Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόβλεψη του οικονομικού επιτελείου για ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2,7% θα πρέπει μάλλον να αναθεωρηθεί. Θα παραμείνουμε αναμφίβολα καλύτεροι της ευρωζώνης (-2,5%), αλλά με την ανάπτυξη στο0,8%, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Deutsche Βank για την Ελλάδα το 2009, η χώρα θα βρεθεί σε δύσκολη θέση και αυτό απαιτεί τουλάχιστον ένα νέο σχέδιο δράσης. Οπως όμως δείχνουν τα γεγονότα των ημερών, είμαστε ανίκανοι να διαχειριστούμε τις όποιες δυσκολίες, με αποτέλεσμα ο κίνδυνος να πολλαπλασιαστεί η οικονομική απραγία στη χώρα μας να θεωρείται πλέον υπαρκτός.

mantik@dolnet.gr