Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και στην κορύφωση της σύγκρουσης με τον ΙRΑ η Μάργκαρετ Θάτσερ είχε πει ότι «το έγκλημα δεν είναι πολιτική, το έγκλημα είναι έγκλημα». Το Σάββατο βράδυ στα Εξάρχεια διεπράχθη ένα έγκλημα. Το ερώτημα είναι αν κάποιοι επιδιώκουν να το μετατρέψουν σε πολιτική.
Ομολογώ ότι σε τέτοιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά δύσκολο να μιλάς και να γράφεις. Η κοινή γνώμη είναι συγκλονισμένη, φορτισμένη, οργισμένη… Δεν δείχνει διατεθειμένη να ακούσει το παραμικρό. Δικαίως. Τη στιγμή της οργής το ζητούμενο είναι να καταλαγιάσει η οργή, όχι απαραιτήτως να πιάσεις την κουβέντα.
Ακόμη δυσκολότερο είναι να μιλήσεις σε 16χρονα παιδιά που ζουν το δραματικό γεγονός πιο έντονα από την υπόλοιπη κοινή γνώμη. Με το πάθος, τον αυθορμητισμό, την απλοϊκότητα της ηλικίας τους. Ακόμη και με τη διάθεση να αποκτήσουν ένα βήμα και να κερδίσουν μια θέση στη φωτογραφία της «μεγάλης επικαιρότητας». Δεν είναι ώρα για λόγια, κυρίως σε ένα ακροατήριο το οποίο ούτε στο σπίτι ούτε στο σχολείο έχει πάντα εκπαιδευθεί να διαλέγεται.
Γι΄ αυτό, λοιπόν, δεν θέλω να πω τίποτε για ό,τι συνέβη. Οι μεγάλες τραγωδίες απαιτούν μια δόση σιωπής και αυτοσυγκράτησης. Θέλω όμως ως γονιός να μιλήσω στους γονιούς και ως δημοσιογράφος στους δημοσιογράφους. Θέλω να τους πω ότι εμείς (οι γονείς και οι δημοσιογράφοι) είμαστε τα φίλτρα μέσα από τα οποία τα παιδιά μας προσλαμβάνουν τον κόσμο.
Εμείς φέρουμε μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για την αντίληψη της κοινωνίας που διαμορφώνουν. Ο θυμός τους και η οργή τους, όταν ξεπερνά ένα συγκεκριμένο γεγονός, είναι ίσως δικά μας δημιουργήματα. Και θα πρέπει κάποτε να αναρωτηθούμε αν η κοινωνία που τους μοιάζει απωθητική ή απορριπτέα είναι η πραγματική κοινωνία ή απλώς η κοινωνία που βάζει στο σπίτι τους ο γονιός και ο δημοσιογράφος.
Υπογραμμίζω τις ευθύνες μας για έναν πρόσθετο λόγο: επειδή το εκπαιδευτικό σύστημα, συνολικά και παρά τις εξαιρέσεις, έχει χρεοκοπήσει. Επειδή τα σχολεία και οι δάσκαλοι δεν καταφέρνουν πλέον να διαχειριστούν τα παιδιά, να τα διαμορφώσουν θετικά και εποικοδομητικά. Και επειδή, κακά τα ψέματα, στο παιχνίδι των επιρροών που ασκούνται στο παιδί ο δάσκαλος μάλλον μετράει λιγότερο από τον «Λάκη τον γλυκούλη» ή το δελτίο των οκτώ.
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι αν έχουμε συνείδηση αυτής της ευθύνης. Αν την ασκούμε. Και κυρίως αν την ασκούμε επ΄ ωφελεία των παιδιών.
