Πέντε ημέρες πριν τα Χριστούγεννα στο Παρίσι έπαυσε να υπάρχει ως ζωντανός οργανισμός και ως ενεργό πνεύμα ο Βασίλειος Κ. Γόντικας, ένας από τους πιο άξιους Ελληνες της γενιάς του.


Γεννημένος το 1918 ο Β. Γόντικας ήταν από τον φυσικό του προικισμό και από την οικογενειακή του παράδοση προορισμένος για μεγαλουργία στην επιστήμη και στην πολιτική. Με την ευμάθεια και την ευθικρισία του, με την ευρυμάθεια και την ορθοφροσύνη του και με τη δύναμη αυτοπειθαρχίας του είχε δρέψει αριστείες και πρωτεία ως μαθητής ήδη του Κολλεγίου Αθηνών. Ως φοιτητής Νομικής ύστερα και Οικονομικών Επιστημών, καθώς και ως μέλος των Φροντιστηρίων του Π. Κανελλόπουλου και του Ι. Συκουτρή, επιβεβαίωνε τη χαρισματική φύση του. Αργότερα ο αείμνηστος Γεώργιος Καρτάλης, όταν γνώρισε τους δύο φίλους μου Καστοριάδη και Γόντικα, μου είπε: «Νόμιζα ότι οι έπαινοί σου και για τους δύο ήταν υπέρμετροι. Διαπιστώνω τώρα ότι ήταν δίκαιοι». Και πρόσθεσε: «Σε δύσκολη ώρα της Ιστορίας, ο Γόντικας αξίζει να γίνει πρωθυπουργός της χώρας».


Δεν έγινε ποτέ πρωθυπουργός της χώρας ο αοίδιμος Β. Γόντικας, ούτε καν βουλευτής. Δεν δέχθηκε ποτέ να πολιτευθεί, παρά τις επίμονες προς αυτόν εκκλήσεις, ευεξήγητες καθώς συνέβαινε και να είναι ο πρεσβύτερος υιός του Κωνσταντίνου Γόντικα, έντιμου και συνετού και δημιουργικού πολιτικού, επανειλημμένα υπουργού σε κυβερνήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Είχε πολύ αυστηρή σύλληψη της πολιτικής, αλλά και έφεση της τελειότητας και ηθική αδιαλλαξία. Και πίστευε ότι δεν προσφέρονταν οι καιροί, με τις αναθυμιάσεις ακόμη του εμφυλίου πολέμου, προς άσκησιν πολιτικής επάξια της αποστολής της. Υστερα από γόνιμες σπουδές μεταπτυχιακές στην Αγγλία, διέμεινε πέντε δεκαετίες σχεδόν στη Γαλλία, όπου εργάσθηκε στον ΟΟΣΑ και διέπρεψε ως διορατικός οικονομολόγος απαράμιλλος. Υπήρξε «ο σοφός του ΟΟΣΑ», όπως μου είπε ο πρώην υπουργός Ιωάννης Μπούτος. Αλλά δεν ήταν απλώς κορυφαίος τεχνοκράτης. Είχε άγρυπνη τη συνείδηση για όσα ευρύτερα διέβλεπε να συμβαίνουν στην Ελλάδα και στην Οικουμένη, καθώς και για όποιες σημαντικές επιτεύξεις επιστήμης είτε φιλοσοφίας. Αφοσιωμένος στην οικογένειά του και περιβλημένος από εκλεκτούς φίλους, έζησε μέχρι τέλους με την υψηλοφροσύνη και την πνευματική διαύγεια και την εγκαρτέρηση φιλοσόφου.


Ο κ. Κ. Ι. Δεσποτόπουλος είναι ακαδημαϊκός.