Στην περίοδο της μεγάλης ανάπτυξης, μεταξύ των ετών 1998 και 2004, στην ευρύτερη ζώνη του νησιωτικού τουρισμού, των αερομεταφορών και της ακτοπλοΐας πήγε να διαμορφωθεί μια ισχυρή και διασυνδεδεμένη επιχειρηματική ζώνη, που θα ενοποιούσε συγγενείς μεταξύ τους δραστηριότητες. Η ιδέα ήταν απλή. Ισχυρές ακτοπλοϊκές εταιρείες και μοντέρνες αεροπορικές θα διασυνδέονταν με μεγάλες ξενοδοχειακές των νησιών μας και διεθνείς τουρ οπερέιτορ και θα διαμόρφωναν συνδεδεμένα επιχειρηματικά σύνολα, ικανά να προσφέρουν συνολικά καλύτερες υπηρεσίες στο πλήθος των επισκεπτών. Στη βάση αυτή εκείνη την περίοδο συγκροτήθηκαν ισχυρές και ανταγωνιστικές μεταξύ τους ακτοπλοϊκές εταιρείες, οι οποίες έφεραν καινούργια και πιο γρήγορα πλοία, η αντίπαλη της κρατικής Ολυμπιακής αεροπορική εταιρεία άρχισε να επενδύει, το Αιγαίο πλούτισε σε δρομολόγια, οι γραμμές της Αδριατικής κατελήφθησαν από σύγχρονα ελληνικά πλοία, οι ισχυρές ξενοδοχειακές μονάδες μεγεθύνθηκαν μια καινούργια κατάσταση, εντόνως αναπτυξιακή, πήγε να διαμορφωθεί στην ζώνη του Αιγαίου πελάγους.

Μοντέρνα επιχειρηματικά σύνολα έτειναν να διαμορφωθούν σε όλο το διασυνδεδεμένο κύκλωμα του τουρισμού και μεταφορών, δυναμικοί εφοπλιστές με πλούσιες εμπειρίες από την ποντοπόρο ναυτιλία εισήλθαν στο παιχνίδι, εκτοπίζοντας σιγά σιγά τα σαπιοκάραβα των «πειρατών» της ακτοπλοΐας. Δυστυχώς, εκείνη η πορεία ανεκόπη βιαίως με το πολύνεκρο ναυάγιο του «Σαμίνα». Ολα όσα ακολούθησαν κλόνισαν σχήματα και σχέδια. Οι μεγάλες εταιρείες κατακερματίστηκαν, άλλες εκάμφθησαν και έτσι οι «πειρατές» επανήλθαν δριμύτεροι, να διεκδικούν χαμένα μερίδια και πρακτικές που δεν ταίριαζαν με την προηγούμενη προσπάθεια. Το 2003 έγινε μια απόπειρα μέσω ενός νέου μηχανισμού επιδότησης των δρομολογίων της άγονης γραμμής να επανακτηθεί το ενδιαφέρον αξιόπιστων ναυτιλιακών εταιρειών. Ο νέος μηχανισμός που είχε προταθεί στο υπουργείο Αιγαίου συνέδεε τις ενισχύσεις των πλοίων με την αναβάθμιση των υπηρεσιών, την αύξηση των επιβατών και την ανάδειξη των απομακρυσμένων προορισμών. Εβλήθη τότε το υπουργείο Αιγαίου ότι στηρίζει τους «μεγάλους» και αποκλείει τους μικρούς. Καθυστέρησε έτσι η υιοθέτησή του, ήλθαν οι εκλογές και μετά την ευθύνη ανέλαβε ο κ. Παυλίδης. Αυτομάτως χωρίς δεύτερη σκέψη απέρριψε εκείνο το σχέδιο και επέλεξε το δικό του, το ανεπανάληπτο, όπως τώρα αποδεικνύεται. Σταδιακά, επί των νεοδημοκρατικών ημερών κυριάρχησαν και πάλι οι «πειρατές» στην ακτοπλοΐα. Οι μεγάλες ναυτιλιακές σχεδόν απεσύρθησαν, τα πλοία υποβαθμίστηκαν, ακόμη και τα γρήγορα καινούργια πλοία δουλεύουν σήμερα με λιγότερες μηχανές, ο χρόνος μεταφοράς στα νησιά μας αυξήθηκε και πάλι, η ποιότητα των υπηρεσιών έπεσε και τα εισιτήρια βεβαίως ανήλθαν στα ύψη. Αυτή είναι και η σοβαρότερη συνέπεια του σκανδάλου Παυλίδη.

Το σχέδιο της συνδυασμένης ανάπτυξης του νησιωτικού συμπλέγματος εχάθη οριστικά και το χειρότερο είναι ότι αντικαταστάθηκε από εκείνο των «πειρατών», που επιδιώκουν την επιδότηση με κάθε μέσο και δεν νοιάζονται ούτε για τους επιβάτες ούτε για τον προορισμό. Είναι αυτό το τίμημα της καθυστέρησης που έφερε στη ζώνη της ακτοπλοΐας η πολιτική αλλαγή του 2004. Και δυστυχώς υπάρχουν κι άλλες πολλές τέτοιες επιστροφές σε καθυστερημένα καθεστώτα μετά το 2004.

akarakousis@dolnet.gr