«Εσείς στην Ευρώπη έχετε το ηθικό καθήκον να εκπαιδεύσετε ακόμη περισσότερο τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τη Μέση Ανατολή. Αν δεν ακούσουν εσάς, δεν θα ακούσουν εμάς. Θα συνεχίσουν με τα λάθη τους»
O υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Ουαλίντ Μοαλέμγέρνει προς τα εμπρός στην πολυθρόνα της Ρaris Ιntercontinental Οpera. «Ολα είναι καταχωρισμένα» λέει κοφτά. Συνήθως είναι. Οι Σύροι μπορεί να βρεθούν στο προσκήνιο όταν δεν το περιμένεις. Ο Μοαλέμ είναι ένας από τους κορυφαίους διαπραγματευτές τους, ένας άνθρωπος ο οποίος γνωρίζει τους ισραηλινούς διπλωμάτες σχεδόν όσο καλά γνωρίζουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους και κατανοεί όλες τις παγίδες της Μέσης Ανατολής.
Πείτε μου ποιος δολοφόνησε τον Ραφίκ Χαρίρι; τον ρωτώ. Εκείνος, με ένα παγερό, περιφρονητικό χαμόγελο, τεντώνεται για να φτάσει την τσέπη του σακακιού του. Το στιβαρό του χέρι ξεπροβάλλει κρατώντας σφιχτά ένα μάτσο συριακά χαρτονομίσματα των εκατό λιρών. «Δώστε μου εσείς την απάντηση και μπορείτε να πάρετε όλα μου τα χρήματα» απαντά.
Μπορεί να βλέπει την προσωποποίηση του κακού στους εχθρούς της Συρίας, όμως δεν θα μιλήσει με κακία για κανέναν, ειδικά για τους Γάλλους. «Οικοδομούμε μια κοινή εμπιστοσύνη με τους Γάλλους» λέει. Η Δαμασκός είναι έτοιμη να συνεργαστεί για την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης, ενάντια «σε αυτό που εσείς στη Δύση αποκαλείτε “τρομοκρατία”», και να ξεκινήσει μια ανεπτυγμένη οικονομική συνεργασία.
Επίσης ο κ. Μοαλέμ μπορεί να υιοθετήσει έναν μάλλον διδακτικό τόνο όσον αφορά τη διπλωματία. «Εσείς στη Δύση, στην Ευρώπη,έχετε το ηθικό καθήκον να εκπαιδεύσετε ακόμη περισσότερο τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τη Μέση Ανατολή. Αν δεν ακούσουν εσάς,δεν θα ακούσουν εμάς.Θα συνεχίσουν με τα λάθη τους» λέει. «Δεν πιστεύω ότι θα μας ακούσουν» μουρμουρίζω. Ωστόσο ο κ. Μοαλέμ δεν πτοείται. «Οταν γνωστοποιήσαμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τη θέση μας ενάντια στην εισβολή στο Ιράκ, οι Αμερικανοί υιοθέτησαν μια πολιτική απομόνωσης της Συρίας. Γνωρίζουμε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια υπερδύναμη και ότι πολλές χώρες προτιμούν να ακολουθούν τις πολιτικές της χωρίς αμφισβήτηση. Εμείς όμως λέμε: “Εμείς διαφέρουμε… ανήκουμε σε μία περιοχή όπου βρισκόμαστε στο μάτι του κυκλώνα.Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι 10.000 χιλιόμετρα μακριά από εμάς.Είμαστε άμεσα αναμεμειγμένοι και επηρεασμένοι από τα ζητήματα της περιοχής. Θεωρούμε πως ο διάλογος, παρά τις όποιες διαφορές, είναι ό,τι πιο σημαντικό στη διπλωματία”» λέει. Και τονίζει: «Το μήνυμα του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής για την ίδρυση της Ενωσης για τη Μεσόγειο,στο Παρίσι, ήταν πως οι παλιές πολιτικές είναι λανθασμένες,πως μόνο ο διάλογος μπορεί να λύσει τα δύσκολα πολιτικά ζητήματα».
Σχετικά με το άνοιγμα πρεσβείας της Συρίας στη Βηρυτό και πρεσβείας του Λιβάνου στη Δαμασκό; «Συμφωνήσαμε κατ΄ αρχήν να αποκαταστήσουμε διπλωματικές σχέσεις. Δυστυχώς, ύστερα από αυτό, οι σχέσεις μεταξύ συριακής και λιβανικής κυβέρνησης επιδεινώθηκαν. Πολλοί εκ των λιβανέζων ηγετών προσπάθησαν δημόσια να κατηγορήσουν τη Συρία για πολλά ζητήματα, για τα οποία δεν ευθύνεται η Συρία».
Μήπως όμως αυτά τα ζητήματα, ρωτώ τον κ. Μοαλέμ, ήταν ζητήματα πολιτικών δολοφονιών; «Η Συρία δεν έχει καμία σχέση!» βροντοφωνάζει. «Στο κάτω κάτω της γραφής,δεν παρέχουν καμία απόδειξη των κατηγοριών τους. Σε αρνητική ατμόσφαιρα δεν μπορείς να καθιερώσεις διπλωματικές σχέσεις. Ομως μετά τη συμφωνία της Ντόχα (σ.σ.: η οποία προβλέπει τη συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας στον Λίβανο και δικαίωμα άσκησης βέτο στις αποφάσεις του υπουργικού συμβουλίου από πλευράς της φιλοσυριακής αντιπολίτευσης) ελπίζουμε πως θα δημιουργηθεί θετική ατμόσφαιρα. Οπότε τώρα μιλάμε επί ίσοις όροις για δύο κράτη, δύο ανεξάρτητα, κυρίαρχα κράτη.Η επιθυμία τής κάθε πλευράς πρέπει να είναι σεβαστή».
Και το δικαστήριο για να βρεθούν οι δολοφόνοι του Χαρίρι; Τι είπαν ο Ασαντ και ο Νικολά Σαρκοζί για αυτό; «Δεν αναφέρθηκε ούτε μία φορά» απαντά ο κ. Μοαλέμ. «Ο γάλλος πρόεδρος ζήτησε τη βοήθεια του προέδρου Ασαντ λόγω των σχέσεών του με το Ιράν, ώστε να κατανοήσει η διεθνής κοινή γνώμη πως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι ειρηνικό.Εμείς είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στον ανταγωνισμό για πυρηνικά,βιολογικά ή χημικά όπλα στην περιοχή μας».
Οπότε ποιος ήταν ο μυστηριώδης στόχος της ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής στη Συρία; «Ηταν μια στρατιωτική περιοχή» απαντά ο κ. Μοαλέμ μετρώντας τις λέξεις του. «Σας διαβεβαιώνω ότι αν επρόκειτο για πυρηνική εγκατάσταση,θα υπήρχε ακτινοβολία μετά τον βομβαρδισμό.Πραγματικά πιστεύετε πως αν πρόθεσή μας ήταν να αναπτύξουμε πυρηνικά όπλα, θα επιτρέπαμε στον επιθεωρητή της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενεργείας να έρθει από τη Βιέννη να εξετάσει τον χώρο;».
Τα χαρτονομίσματα από την τσέπη του κ. Μοαλέμ παραμένουν σκόρπια στο τραπέζι. Ωστόσο για πόσο καιρό ακόμη;