Δακρυγόνα και νερό χρησιμοποίησε η τουρκική αστυνομία εναντίον διαδηλωτών στην Κωνσταντινούπολη το Σάββατο, για δεύτερη συνεχόμενη μέρα, ενώ στην Αγκυρα εμπόδισε εκατοντάδες άτομα που ήθελαν να πραγματοποιήσουν πορεία προς την Βουλή.
Οι διαδηλώσεις, που ξεκίνησαν ως οικολογικές εναντίον της καταστροφής ενός πάρκου στην κεντρική Πλατεία Τακσίμ της Κωνσταντινούπολης, μετατράπηκαν σύντομα σε πολιτική διαμαρτυρία εναντίον του αυταρχισμού της κυβέρνησης Ερντογάν.
Οι διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται ειρηνικά στο Πάρκο Γκεζί τη Δευτέρα. Όμως την Παρασκευή τα ξημερώματα, η αστυνομία εισέβαλε στο πάρκο για να τους διαλύσει βιαίως. Η οργή που εξέφρασαν οι διαδηλωτές για τις μεθόδους της αστυνομίας, την οποία κατηγορούν για χρήση υπέρμετρης βίας στην πάταξη των διαδηλώσεων _ όπως στις πορείες της φετινής Πρωτομαγιάς _, στράφηκαν σύντομα και εναντίον της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Από την Κωνσταντινούπολη εξαπλώθηκαν και σε άλλες τουρκικές πόλεις.
Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών φανερώνουν την συσσωρευμένη απέχθεια πολλών φιλελεύθερων Τούρκων προς την συντηρητική (κυρίως στα κοινωνικά ζητήματα) πολιτική της ισλαμικής κυβέρνησης και προς τον ίδιο τον πρωθυπουργό τον οποίο θεωρούν όλο και πιο αυταρχικό και λιγότερο πρόθυμο να λάβει υπόψη του διαφορετικές απόψεις. Για παράδειγμα την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνηση πέρασε με συνοπτικές μεθόδους νόμο που περιορίζει την πώληση και διαφήμιση αλκοολούχων ποτών προκαλώντας ανησυχία στους κοσμικούς. Πολλοί αισθάνθηκαν προσβεβλημένοι όταν ο Ερντογάν χαρακτήρισε «αλκοολικούς» όσους πίνουν ποτά.
Ένα κίνημα στα πρότυπα του «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» και των ευρωπαϊκών «Αγανακτισμένων», σχηματίζεται στην Κωνσταντινούπολη. Αφορμή ήταν η απόφαση της κυβέρνησης να χτίσει στη θέση του Πάρκου Γκεζί ένα ομοίωμα των οθωμανικών Στρατώνων Τοπσού ως μέρος του σχεδίου πεζοδρόμησης και αναζωογόνησης της Πλατείας Τακσίμ. Οι Στρατώνες Τοπσού ήταν ένα κτίριο 35.000 τετρ. μέτρων το οποίο γκρέμισαν οι αρχές της Κωνσταντινούπολης το 1940. Σύμφωνα με τα σχέδια του Ερντογάν, οι νέοι στρατώνες που θα χτιστούν στο Πάρκο Γκεζί, ακριβώς στο σημείο όπου βρίσκονταν επί οθωμανικής εποχής, θα μετατραπούν σε εμπορικό κέντρο.
Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν ακολουθεί μια συντηρητική λαϊκιστική πολιτική. Η εκλογική του βάση είναι οι συντηρητικοί μουσουλμάνοι της μεσαίας και μικρομεσαίας τάξης των πόλεων. Από το 2002 που βρίσκεται στην κυβέρνηση, το ΑΚΡ κατάφερε να νοικοκυρέψει τα οικονομικά της Τουρκίας, η οποία φέτος αποπλήρωσε τα τελευταία δάνειά της από το ΔΝΤ και εμφανίζει ανάπτυξη κοντά στο 5%.
Εν τω μεταξύ το ΑΚΡ, που στις τελευταίες εκλογές του 2012 επανεξελέγη αυξάνοντας το ποσοστό του σε 49,9% (από 34,2% το 2002 και 46,5% το 2007), εδραίωσε σιγά-σιγά την θέση του εντός της κρατικής μηχανής εκτοπίζοντας τον στρατό. Αν και η απομάκρυνση των «πασάδων» από την πολιτική θα έπρεπε κανονικά να ενισχύσει τη δημοκρατία, τα μέσα ενημέρωσης και άλλοι παραπονιούνται για ανελευθερία.
«Υπό το ΑΚΡ, η Τουρκία αυτονομήθηκε από τους παραδοσιακούς υποστηριχτές της στον Λευκό Οίκο και το Τελ Αβίβ», συνάπτοντας στενότερες σχέσεις με άλλες χώρες της περιοχής. «Αυτό ερμηνεύεται υστερικά σαν «νέο-οθωμανισμός». Όμως πρόκειται απλώς για επιβεβαίωση της νέας δύναμης της Τουρκίας», γράφει ο «Guardian».
«Ενισχυμένη, η κυβέρνηση περνά στην αντεπίθεση. Ποτέ της δεν χρειάστηκε τους αριστερούς αλλά σήμερα πλέον δεν χρειάζεται ούτε τους φιλελεύθερους, όπως δείχνει ο περιορισμός στα δικαιώματα των γυναικών και στο αλκοόλ», συνεχίζει η βρετανική εφημερίδα. «Σε αυτό το πλαίσιο, ο αγώνας για ένα μικρό πάρκο στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης αποτελεί τη βάση για μια πιθανή «Τουρκική Ανοιξη»».
