Νερό ηλικίας δισεκατομμυρίων ετών, ίσως το αρχαιότερο που έχει βρεθεί ως σήμερα, αναβλύζει από τα έγκατα της γης σε ένα ορυχείο του Καναδά, σε βάθος 2,4 χιλιομέτρων. Το νερό αυτό, το οποίο είναι παγιδευμένο ανάμεσα σε πανάρχαια πετρώματα και έχει μείνει ανέπαφο για όλο αυτό το διάστημα, είναι πολύ πιθανό να περιέχει εξίσου «ηλικιωμένα» μικρόβια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες μπορεί να προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την εξέλιξη της ζωής στη Γη αλλά και για την ενδεχόμενη ύπαρξή της σε άλλους πλανήτες.

Πανάρχαια πηγή ζωής

Η ανακάλυψη έγινε σε ένα ορυχείο στο Τίμινς του Οντάριο. Το «ανθρακούχο» νερό που βγήκε από τις τρύπες που άνοιξαν οι εργάτες αναλύθηκε από ερευνητές καναδικών και βρετανικών πανεπιστημίων προκειμένου να διαπιστωθεί η σύστασή του και να χρονολογηθεί. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Nature», η ηλικία του κυμαίνεται από τα 2,64 δισ. χρόνια (ηλικία των πετρωμάτων στα οποία έχει παγιδευτεί) ως τα 1,5 δισ. χρόνια.

Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες είναι πλούσιο σε υδρογόνο και μεθάνιο – γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι μπορεί να υποστηρίξει ζωή – καθώς και σε ευγενή αέρια όπως ήλιο, νέον, αργό και ξένο. Το υδρογόνο μάλιστα βρίσκεται σε συγκεντρώσεις ανάλογες με αυτές που συναντώνται στις υδροθερμικές πηγές του ωκεάνιου βυθού, πολλές εκ των οποίων κυριολεκτικά σφύζουν από μικροβιακή ζωή.

Επειδή το αρχαίο νερό είναι παγιδευμένο σε υπόγεια αποθέματα επί δισεκατομμύρια χρόνια οι ερευνητές πιστεύουν ότι το υδρογόνο και το μεθάνιο που περιέχει (τα οποία προέρχονται από την αλληλεπίδραση του νερού με τα πετρώματα ανάμεσα στα οποία κυκλοφορεί καθώς και με ραδιενεργά στοιχεία που υπάρχουν σε αυτά) ενδέχεται να προσφέρουν την απαραίτητη ενέργεια για την ύπαρξη μικροβίων τα οποία δεν έχουν εκτεθεί ποτέ στο φως για όλο αυτό το διάστημα.

Πολύτιμα ευρήματα

Η χρονολόγηση του νερού έγινε με πρωτοποριακές τεχνικές με βάση τα ισότοπα των ευγενών αερίων που περιέχει, η ηλικία του ωστόσο δεν μπορεί να προσδιοριστεί με απόλυτη ακρίβεια – εξ ού και το εύρος των δισεκατομμυρίων ετών που αναφέρεται στη μελέτη. Οι αναλύσεις σχετικά με την ύπαρξη μικροβίων, οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη, αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αυτό γιατί, αν αποβούν θετικές, το νερό του καναδικού ορυχείου θα είναι το αρχαιότερο που έχει βρεθεί ως σήμερα να περιέχει ζωή. Επί πλέον ενδέχεται να αλλάξει τη «φιλοσοφία» μας σχετικά με την αναζήτηση ζωής στον Αρη ή σε άλλους πλανήτες, στρέφοντας το βλέμμα μας από την επιφάνεια στο εσωτερικό τους.

«Βρήκαμε βαθιά μέσα στο καναδικό κρυσταλλικό υπόβαθρο ένα συνδεδεμένο υγρό σύστημα το οποίο έχει ηλικία δισεκατομμυρίων ετών και είναι ικανό να υποστηρίξει τη ζωή. Τα ευρήματά μας είναι τεράστιου ενδιαφέροντος για τους ερευνητές που μελετούν πώς εξελίσσονται τα μικρόβια σε απομόνωση και κεντρικής σημασίας για το όλο ζήτημα της προέλευσης της ζωής, της διατήρησης της ζωής καθώς και της ζωής σε ακραία περιβάλλοντα ή σε άλλους πλανήτες» δήλωσε ο Κρις Μπαλεντάιν του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος σε σχετικό δελτίο Τύπου.

Από την πλευρά του ο Γκρεγκ Χόλαντ του Πανεπιστημίου του Λάνκαστερ, κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο «Nature», επεσήμανε: «Οι καναδοί συνάδελφοί μας προσπαθούν αυτή τη στιγμή να ανακαλύψουν αν το νερό περιέχει ζωή. Αυτό για το οποίο μπορούμε πάντως ήδη να είμαστε βέβαιοι είναι ότι εντοπίσαμε έναν τρόπο με τον οποίο οι πλανήτες μπορούν να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν ένα περιβάλλον φιλικό για τη μικροβιακή ζωή επί δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτό είναι ανεξάρτητο από το πόσο αφιλόξενη μπορεί να είναι η επιφάνειά τους, γεγονός το οποίο ανοίγει την πιθανότητα ύπαρξης ενός ανάλογου περιβάλλοντος κάτω από την επιφάνεια του Αρη».