Την ώρα που η Ελλάδα φλερτάρει και πάλι με την ύφεση (η οποία ορίζεται ως τρία συνεχόμενα τρίμηνα με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης), η Πορτογαλία εμφάνισε το πρώτο τρίμηνο του 2017 τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της τελευταίας δεκαετίας, χάρη στις ισχυρές εξαγωγές και στην ανάκαμψη των επενδύσεων. Συγκεκριμένα, η πορτογαλική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,8% σε ετήσια βάση.
Ομως όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατάφεραν το πρώτο τρίμηνο του έτους να αυξήσουν το ΑΕΠ τους, εκτός από την Ελλάδα, η οικονομία της οποίας συρρικνώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο. Ωστόσο η Πορτογαλία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς είναι μια χώρα που συγκρίνεται με την Ελλάδα. Εκτός από τα μεγέθη και τις επιδόσεις, οι δύο χώρες έχουν ακόμη ένα κοινό χαρακτηριστικό: ότι μπήκαν σε Μνημόνιο, με τη διαφορά ότι η Πορτογαλία κατάφερε και βγήκε και σήμερα απολαμβάνει βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης που για μας είναι το ζητούμενο. Υπό αυτήν την έννοια, το παράδειγμά της έχει ιδιαίτερη αξία.
Η Πορτογαλία μπήκε σε αναπτυξιακή τροχιά από τα μέσα του 2013 όταν ακόμα βρισκόταν σε πρόγραμμα. Εκτοτε ακολουθεί πορεία συνεχούς ανάπτυξης, ο ρυθμός της οποίας τα τελευταία τρίμηνα επιταχύνθηκε. Η πορτογαλική στατιστική υπηρεσία αποδίδει την εξέλιξη αυτή στην αύξηση των εξαγωγών και στην ενίσχυση των επενδύσεων. Αντιθέτως, η ιδιωτική κατανάλωση επιβραδύνθηκε, στοιχείο που καθιστά περισσότερο βιώσιμη την ανάπτυξη το 2017.
Δηλαδή, η πορτογαλική οικονομία ακολουθεί διαφορετική πορεία από την ελληνική. Και τούτο διότι στη χώρα μας οι εξαγωγές παραμένουν καθηλωμένες ή κινούνται οριακά ανοδικά, ενώ οι επενδύσεις το πρώτο τρίμηνο του έτους έπεσαν κατακόρυφα εξαιτίας της αβεβαιότητας που συνδέεται με το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Ωστόσο, δημοσιονομικά η Ελλάδα εμφανίζει καλύτερες επιδόσεις από την Πορτογαλία. Συγκεκριμένα το 2016 πέτυχε πλεόνασμα 0,7% (όχι πρωτογενές αλλά συνολικό, περιλαμβανομένων και των δαπανών για τόκους) ενώ η Πορτογαλία είχε έλλειμμα 2%. Ομως, ενώ εμείς παλεύουμε να βελτιώσουμε τις επιδόσεις μας αυξάνοντας τους φόρους και μειώνοντας τις δαπάνες, οι Πορτογάλοι το κάνουν από τον παρονομαστή του κλάσματος, δηλαδή την άνοδο του ΑΕΠ. Εφόσον η ανοδική πορεία της οικονομίας συνεχισθεί και επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη της Κομισιόν που κάνει λόγο για ανάπτυξη 1,8% το 2017, το έργο της πορτογαλικής κυβέρνησης να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας στο 1,5% του ΑΕΠ το 2017 θα γίνει πιο εύκολο.
Βεβαίως σημαντικό ρόλο στην πορεία της Πορτογαλίας παίζει και η στάση που έχει τηρήσει το πολιτικό της σύστημα στη διάρκεια της κρίσης.
Από την αρχή, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα ανέλαβαν συλλογικά την ευθύνη της διακυβέρνησης για να βγει η χώρα από το τούνελ. Πλήρωσαν το τίμημα και σήμερα στηρίζουν την αριστερή κυβέρνηση μειοψηφίας του Αντόνιο Κόστα, η οποία ήλθε στην εξουσία στα τέλη του 2015, προχώρησε σε μερική άρση ορισμένων μέτρων λιτότητας που είχαν εφαρμοστεί τα προηγούμενα χρόνια για να ορθοποδήσει δημοσιονομικά η χώρα. Ωστόσο, στήριξε και στηρίζει τις μεταρρυθμίσεις και πρωτίστως τις επενδύσεις, την επιχειρηματικότητα και την εξωστρέφεια που αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ