Είμαστε μια χώρα νεόπτωχων;

Πριν από μερικά χρόνια η συνηθισμένη επωδός ήταν ότι οι αριθμοί ευημερούν και οι άνθρωποι υποφέρουν. Σήμερα φαίνεται ότι έχουμε περάσει σε μιαν αντιστροφή αυτής της εικόνας, αν θεωρήσουμε ως ακριβείς τις μελέτες επίσημων ή ανεπίσημων φορέων. Με πιο πρόσφατη αυτή του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής, η οποία υπολογίζει σε 6,3 εκατομμύρια τους έλληνες πολίτες που ζουν είτε κάτω από τα όρια είτε στα όρια της φτώχειας…

Το απίστευτο αυτό ποσοστό που παραπέμπει σε χώρα της υποσαχάριας Αφρικής μπορεί πράγματι να στηρίζεται σε στατιστικά στοιχεία, αλλά δεν αποτυπώνεται πάντως στην πραγματικότητα που βιώνει όποιος κυκλοφορεί στην Αθήνα ή σε άλλες μεγάλες πόλεις που αντικειμενικά έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες συνέπειες της κρίσης. Πράγματι η ανεργία ιδιαίτερα των νέων βρίσκεται σε δυσθεώρητα ύψη, πράγματι ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας υποφέρει, αγωνίζεται να τα βγάλει πέρα, αλλά αν πράγματι οι 6 στους 10 πολίτες βρίσκονταν κάτω ή στα όρια της φτώχειας, θα το ζούσε, θα το αντιλαμβανόταν και ο πιο ανίδεος παρατηρητής της κατάστασης. Και ευτυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Είμαστε σίγουρα μια πολύ πιο φτωχή χώρα από ό,τι στο παρελθόν. Με πολύ λιγότερα εισοδήματα, με περισσότερους φόρους, με περιορισμούς στην κατανάλωση. Δεν είμαστε όμως μια τριτοκοσμική χώρα που οι πολίτες της κυριολεκτικά φυτοζωούν, όπως θέλει η έρευνα του γραφείου της Βουλής. Ισως γιατί προσαρμόσαμε τις ανάγκες μας στη σκληρή οικονομική πραγματικότητα, ίσως γιατί υπάρχει ακόμη –αποδεδειγμένα –αρκετή παραοικονομία, ίσως γιατί υπήρχε κρυφός συσσωρευμένος πλούτος. Αλλωστε αν πάρουμε κάποιες άλλες στατιστικές, για το κατά κεφαλήν εισόδημα π.χ., θα δούμε ότι είμαστε στον μέσο όρο της Ευρώπης, αρκετά πάνω από χώρες όπως η Πορτογαλία, η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Ρωσία.

Η καλύτερη ίσως απάντηση στις στατιστικές αναλύσεις είναι η συνειδητοποίηση της νέας πραγματικότητας που ζούμε και οι προσπάθειες χιλιάδων συμπατριωτών μας να αφήσουν πίσω τα λάθη και τη νοσταλγία του παρελθόντος, επενδύοντας στις δυνάμεις, στις γνώσεις και στις ικανότητές τους. Αυτός είναι ο πλούτος μας, σε αυτόν μπορούμε να ελπίζουμε…