Σε γολγοθά για την κυβέρνηση εξελίσσεται η διαδικασία για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων, με το υπουργείο Εργασίας να έχει ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο επαφών με τους κοινωνικούς εταίρους, χωρίς να έχει διασφαλίσει την πολυπόθητη συμφωνία για το νέο καθεστώς. Η ατζέντα των θεμάτων που τέθηκαν στον πρώτο κύκλο των συζητήσεων δεν ήταν πλήρης –απουσίαζε το θέμα της επαναφοράς της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης, επί του οποίου εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις από την πλευρά του ΣΕΒ, ενώ αδιευκρίνιστη παραμένει η θέση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Η νομοθετική διάταξη

Ωστόσο, η κυβέρνηση, παρότι δεν συμπεριέλαβε το θέμα αυτό, επιμένει ότι η ισχύς της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης –από τον Αύγουστο του 2018 –είναι διασφαλισμένη, με τη νομοθετική διάταξη που ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2017. Στην απουσία του θέματος αυτού από τον διάλογο αναφερόταν το δημοσίευμα του «Βήματος της Κυριακής» (11.03.2018), καθώς η «αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης» σε περιπτώσεις συρροής συμβάσεων είναι η μία εκ των δύο βασικών αρχών που η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι θα επανέλθουν σε ισχύ με τη λήξη του προγράμματος.

Η επεκτασιμότητα

Το γεγονός ότι στο κοινωνικό διάλογο δεν γίνεται καμία αναφορά στην αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, παρότι η επαναφορά της συναντά σοβαρές αντιρρήσεις, τόσο από τους δανειστές όσο και από ορισμένους εκ των κοινωνικών εταίρων της χώρας, είναι αξιοσημείωτο. Πάντως το υπουργείο Εργασίας απάντησε –με ειρωνικό τόνο –στο δημοσίευμα λέγοντας ότι η επαναφορά έχει διασφαλισθεί νομοθετικά. Τι τελικά θα ισχύσει θα το δούμε τους επόμενους μήνες.
Η άλλη αρχή των συλλογικών διαπραγματεύσεων αφορά την επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων. Το θέμα αυτό ετέθη στις συνομιλίες με τους κοινωνικούς εταίρους, προκειμένου να αναζητηθεί ένας αξιόπιστος μηχανισμός για την πιστοποίηση της αντιπροσωπευτικότητας τωνοργανώσεων που θα συνάπτουν κλαδικές συμβάσεις.
Επιπλέον, το δημοσίευμα του «Βήματος» ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η κυβέρνηση ανακρούει πρύμναν σε όσα μέχρι πρότινος υποσχόταν για την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας στην προτεραία κατάσταση».
Αυτό είναι προφανές. Αλλωστε στην περίπτωση της επεκτασιμότητας ήδη αναζητείται ένας νέος τρόπος επέκτασης της ισχύος των συμβάσεων, μετά τη διαπίστωση της αντιπροσωπευτικότητας των οργανώσεων που υπέγραψαν τη σύμβαση. Αρα σε καμία περίπτωση δεν έχουμε επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος.
Παλαιότερα, η επέκταση γινόταν με απόφαση του υπουργού Εργασίας. Με τις αλλαγές του Μνημονίου που ισχύουν μέχρι και σήμερα κάθε κλαδική ή ομοιοεπαγγελματική δεσμεύει μόνο τα μέλη της εργοδοτικής οργάνωσης που εκπροσωπούνται από το σωματείο που υπογράφει. Η κυβέρνηση συζητεί όχι την πλήρη επαναφορά του προ των μνημονίων καθεστώτος αλλά την επέκταση των κλαδικών συμβάσεων στο σύνολο του κλάδου, όταν υπογράφονται από εργοδότες που καλύπτουν το 50% των εργαζομένων του κλάδου.

Στις διαπραγματεύσεις

Πάντως, όποια κι αν είναι η κατάληξη των συζητήσεων γύρω από τα θέματα που τίθενται στον συγκεκριμένο κύκλο επαφών της υπουργού με τους κοινωνικούς εταίρους, τα ζητήματα αυτά θα κριθούν κατά τις διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, από τις οποίες θα προσδιορισθεί και το μεταμνημονιακό καθεστώς της χώρας.
Οπως είναι γνωστό, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιμένουν «στη διατήρηση κατά τη μεταμνημονιακή εποχή των κρίσιμων μεταρρυθμίσεων που έγιναν και αφορούν τη φορολογική πολιτική, το συνταξιοδοτικό καθεστώς και την αγορά εργασίας». Ως εκ τούτου, είναι αμφίβολο κατά πόσο οι υποσχέσεις αυτές μπορούν να εφαρμοστούν.
Τα άλλα δύο θέματα που τέθηκαν στο διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους αφορούν τη διαιτησία και το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία.
Οπως είναι γνωστό, τοδικαίωμα της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία καταργήθηκε με τους μνημονιακούς νόμους, αλλά το ΣτΕ ανέτρεψε τη διάταξη αυτή κρίνοντας ότι είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ. Το υπουργείο βολιδοσκοπεί τους κοινωνικούς εταίρους και αναζητεί λύση στο θέμα αυτό, η οποία –λύση –θα τεθεί προς τελική έγκριση στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς.
Υπό τροποποίηση είναι και το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία. Το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται ρύθμιση που θα αλλάζει την αρχιτεκτονική του ώστε να μειώνεται στο ήμισυ (σήμερα φθάνει τα 10.500 ευρώ) για τους εργοδότες που επιλέγουννα προσλάβουντον αδήλωτο εργαζόμενό τους με σύμβαση πλήρους απασχόλησης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ