Στον «πάγο» η οικονομία περιμένοντας την αξιολόγηση

Αν και η επιδείνωση των συνθηκών ρευστότητας και η πορεία της ανάπτυξης προβληματίζουν καθώς η αύξηση της αβεβαιότητας εξαιτίας των καθυστερήσεων στην επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές διατηρεί την ελληνική οικονομία στον «πάγο», εν τούτοις αρκετοί είναι οι αναλυτές που θεωρούν πως είναι δύσκολο να επαναληφθεί ένα «νέο ελληνικό δράμα» και πως η συμφωνία θα κλείσει τελικά πριν από τις μεγάλες αποπληρωμές χρέους του Ιουλίου.

Οσο όμως η αβεβαιότητα παραμένει, το κόστος για τη χώρα θα μεγαλώνει.

«Ημασταν έτοιμοι να κλείσουμε δύο επιχειρηματικές συμφωνίες οι οποίες όμως πάγωσαν καθώς το οικονομικό κλίμα επιβαρύνεται εξαιτίας των καθυστερήσεων με την αξιολόγηση» αναφέρει π.χ. κορυφαίο στέλεχος διεθνούς εταιρείας με γνώση των δεδομένων στην Ελλάδα.

Την ίδια ώρα, η οικονομία το πρώτο τρίμηνο του 2017 και ίσως το πρώτο εξάμηνο οδηγείται σε ύφεση και αυτό σημαίνει πως αν και μπορεί η χρονιά να «σωθεί» από τον τουρισμό στο β’ εξάμηνο, ο στόχος για ανάπτυξη 2,7% εφέτος αποτελεί μάλλον παρελθόν. Ηδη οι οικονομολόγοι της Citigroup και της Capital Economics μείωσαν τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη στο ισχνό 0,5% το 2017, αν και η πλειοψηφία βλέπει ακόμη ανάπτυξη στο 1,5%, με την Deutsche Bank να κινείται κοντά στον μέσο όρο του 1,4%.

Το αδιέξοδο

Για τη Citigroup, η τάση που οδήγησε σε ύφεση 1,2% την οικονομία το τέταρτο τρίμηνο του 2016 θα συνεχιστεί σε όλο το πρώτο εξάμηνο του 2017, όπως δείχνουν εξάλλου και τα στοιχεία του πρώτου διμήνου, κάτι που μπορεί να έχει αντίκτυπο στους στόχους του προγράμματος διάσωσης. Η αμερικανική τράπεζα εκτιμά ωστόσο πως παρά τις καθυστερήσεις η αξιολόγηση θα κλείσει πριν από τις μεγάλες αποπληρωμές χρεών του καλοκαιριού ενώ αποκλείει το σημερινό αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις να οδηγήσει σε ελληνική χρεοκοπία.

Αναφέρει ότι οι κίνδυνοι για πρόωρες εκλογές μπορεί να αυξηθούν αλλά η προσφυγή στις κάλπες παραμένει ένα απίθανο σενάριο αυτή τη στιγμή, αλλά και εκλογές να διεξαχθούν είναι απίθανο να οδηγηθούμε σε ακραία σενάρια, όπως το Grexit.

Η Barclays επίσης προβλέπει ανάπτυξη 0,4% εφέτος, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση, αν και θεωρεί πως τελικά η ελληνική κυβέρνηση θα περάσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στο μέτωπο των εργασιακών, του συνταξιοδοτικού και του φορολογικού, για να ξεκλειδώσει την επόμενη δόση, με αποτέλεσμα «ένα νέο ελληνικό δράμα να μη δείχνει πιθανό».

Οι αναλυτές αναμένουν ακόμη πως η αξιολόγηση θα μπορούσε να ολοκληρωθεί τον Μάιο ή τον Ιούνιο προτού λήξουν χρέη ύψους 7,4 δισ. ευρώ στα μέσα Ιουλίου τα οποία η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσει χωρίς εξωτερική χρηματοδότηση, ενώ μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff-level agreement) μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον η Βουλή ψηφίσει τα μέτρα.

Ετσι η ΕΚΤ θα μπορούσε να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης το β’ εξάμηνο, γεγονός που θα μπορούσε να βελτιώσει το κλίμα αλλά η καθυστέρηση θα αποτυπωνόταν στις προοπτικές της οικονομίας. Επίσης η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα θα εντείνει τη διάβρωση των καταθέσεων και της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών.

Προβληματίζουν τα οικονομικά στοιχεία

Η αβεβαιότητα αυξάνει το κόστος για την οικονομία. Ηδη, η φυγή καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες τους πρώτους μήνες του 2017 έχουν φθάσει στα 3,6 δισ. ευρώ και συνεχίζονται λόγω των φόβων ότι ένα αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις θα «επαναφέρει» το καλοκαίρι του 2015.

Η EKT αύξησε επίσης το όριο παροχής έκτακτης ρευστότητας μέσω του ELA προς τις ελληνικές τράπεζες κατά 400 εκατ. ευρώ, στα 46,6 δισ. ευρώ, για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο του 2015. Η αβεβαιότητα έχει φέρει στα όρια της επιβίωσης και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Είναι ενδεικτικό ότι δύο στις πέντε μικρομεσαίες επιχειρήσεις δηλώνουν ότι κινδυνεύουν να κλείσουν, με την ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ να προβλέπει λουκέτο σε 18.700 επιχειρήσεις εντός του πρώτου εξαμήνου του 2017, «με κίνδυνο να χαθούν περίπου 34.000 θέσεις εργασίας».

Την ίδια στιγμή, οι επτά στις δέκα επιχειρήσεις μιλούν για συνθήκες ασφυξίας, ενώ η ύφεση στο λιανεμπόριο τροφίμων συνεχίζεται, με την αγορά να αναμένει νέα πτώση στις πωλήσεις.

Στα χρόνια της κρίσης εξάλλου πήραμε επιπλέον μέτρα 45 δισ. ευρώ για να πετύχουμε δημοσιονομικό αποτέλεσμα 31 δισ. ευρώ, το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 66 δισ. ευρώ, ο πλούτος των νοικοκυριών υποχώρησε κατά 41%, τα «κόκκινα» δάνεια ξεπέρασαν τα 107 δισ. ευρώ, ενώ οι μισές καταθέσεις εξανεμίστηκαν.