Υπερδιπλασιάστηκαν τα περιστατικά μείζονος κατάθλιψης στην Ελλάδα την περίοδο 2008 -2011, δηλαδή αμέσως μετά την έναρξη της οικονομικής ύφεσης. Την ίδια περίοδο παρατηρείται αύξησης της κατανάλωσης καπνού, οινοπνεύματος και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών. Οι Έλληνες νιώθουν ότι η κατάσταση της υγείας τους «ολισθαίνει», ενώ πολλοί φοιτητές δηλώνουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στις απαιτήσεις του Πανεπιστημίου.
Τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν από σειρά δειγματοληπτικών ερευνών του Πανεπιστημίου Αθηνών για τον βαθμό στον οποίο επηρεάζει η οικονομική ύφεση τη ζωή και την υγεία των Ελλήνων. Παρουσιάστηκαν σήμερα, Τετάρτη, με αφορμή τη διοργάνωση του 39ου Ετησίου Συνεδρίου της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών (22 – 25 Μαΐου).
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Πολιτικής της Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκο Σουλιώτη, «το 2011 σχεδόν όλες οι ομάδες του πληθυσμού εμφανίζονται ευάλωτες στην εκδήλωση μείζονος κατάθλιψης, ενώ τα υψηλά επίπεδα οικονομικής δυσχέρειας έχουν βρεθεί να αποτελούν παράγοντα επικινδυνότητας για την εμφάνιση κατάθλιψης και αυτοκτονικότητας».
Από έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έγινε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 6.000 ατόμων, προέκυψε ότι η κατάσταση υγείας του ελληνικού πληθυσμού επιδεινώθηκε μέσα στην περίοδο της κρίσης κατά 10 περίπου ποσοστιαίες μονάδες της κλίμακας του «υγειόμετρου». Αυτό σημαίνει ότι πριν από τη οικονομική ύφεση οι πολίτες αξιολογούσαν την υγεία τους στο 86,06 αυτής της κλίμακας, ενώ μετά τη κρίση η αξιολόγηση ανέρχεται στο 76,7.
«Πρόθεσή μας ως Ιατρική Επιστημονική Εταιρεία, είναι να αποκτήσουν όλοι οι Έλληνες την αναγκαία γνώση προκειμένου να διέλθουν την κρίση με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις επί της σωματικής και της ψυχικής τους υγείας» δήλωσε ο πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών καθηγητής Παθολογίας κ. Αθανάσιος Σκουτέλης.
Στην ίδια έρευνα, ένα μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων (77,4%) δηλώνει ότι η οικονομική τους κατάσταση έχει επιδεινωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια λόγω της ύφεσης. Παράλληλα οι Έλληνες δεν ικανοποιούνται από το εργασιακό τους περιβάλλον και δεν βλέπουν να υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες απασχόλησης. Σε ό,τι αφορά τους φοιτητές, ο ένας στους δύο (ποσοστό 46%) που ερωτήθηκε δηλώνει ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σημαντικά την απόδοσή του στα μαθήματα.
«Οι φοιτητές μας δεν ενδιαφέρονται τόσο να προσφέρουν στην πατρίδα μετά την αποφοίτησή τους, όσο να βγουν εκτός συνόρων, κι αυτό είναι τραγικό» σχολίασε ο κ. Σκουτέλης. Ο κ. Σουλιώτης πρόσθεσε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη απαισιοδοξία των ελλήνων φοιτητών. «Πολλοί σκέφτονται να φύγουν έξω και κάποιοι ακόμη και να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους».
Δυσκολεύονται να αγοράσουν τα φάρμακά τους
Επτά στους δέκα Έλληνες (75%) δηλώνουν αδυναμία να αγοράσουν τα φάρμακά τους, ακόμη και να καταβάλουν μέρος του ποσού (συμμετοχή). Μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι άνεργοι και οι ηλικιωμένοι.
Ο κ. Σουλιώτης ανέφερε επιπλέον στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ο ένας στους τέσσερις ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα ζητεί από τον γιατρό του να του γράψει θεραπεία που μπορεί να αγοράσει.
Μόνο μία μικρή μπίρα την ημέρα οι γυναίκες
«Οι γυναίκες επιτρέπεται να καταναλώνουν ημερησίως έως 10 γραμμ. αιθυλικής αλκοόλης, που αντιστοιχούν σε μία μικρή μπίρα. Οι δε άνδρες μπορούν να καταναλώνουν τη διπλάσια ποσότητα. Οτιδήποτε περισσότερο είναι κατάχρηση» δήλωσε ο παθολόγος – ηπατολόγος, καθηγητής κ. Σπύρος Ντουράκης, διευκρινίζοντας ότι η κατάχρηση δεν σημαίνει εξάρτηση. Πρόσθεσε ωστόσο ότι δεν πρέπει να επηρεάζεται κανείς από φίλους του σε σχέση με την ποσότητα αλκοόλ που μπορεί να καταναλώνουν, καθώς «το αν θα μας πειράξει το οινόπνευμα είναι γενετικά καθορισμένο».
Στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο κ. Ντουράκης δείχνουν ότι:
∗Το 20% των ανδρών στη χώρα μας πίνει περισσότερα από 3 αλκοολούχα ποτά την ημέρα.
∗Το 3% των γυναικών στη χώρα μας πίνει περισσότερα από 2 ποτά την ημέρα.
∗Σε κατάσταση μέθης έχει βρεθεί, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ένα στα τρία αγόρια και το 20% των κοριτσιών που βρίσκονται στην εφηβεία.
∗Υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών (περισσότερα από 5 ποτά τη φορά), για τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, αναφέρουν ότι έχουν κάνει το 43% των αγοριών και το 30% των κοριτσιών.
∗Από το ποτό απέχουν μόλις το 8% των ανδρών και το 30% των γυναικών.
Πότες και 15χρονοι μαθητές
Για το ίδιο θέμα παρουσιάστηκαν στοιχεία που δείχνουν σημαντική αύξηση του ποσοστού των δεκαπεντάχρονων μαθητών που καταναλώνουν οινοπνευματώδη σε εβδομαδιαία βάση. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη (2010) Πανελλήνια Έρευνα HBSC του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ελλάδα:
∗Ένας στους τρεις 15χρονους καταναλώνει κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
∗Ένα στα τέσσερα αγόρια και ένα στα πέντε κορίτσια ηλικίας 15 ετών πίνουν σε κάθε «έξοδό» τους τουλάχιστον 3 ποτά.
∗Το 5,7% και το 2,3% των 15χρονων αγοριών και κοριτσιών, αντίστοιχα, αναφέρουν τουλάχιστον 3 περιστατικά μέθης τις τελευταίες 30 ημέρες.
∗Τα αγόρια πίνουν περισσότερο από τα κορίτσια.
∗Οι δύο στους πέντε εφήβους, ηλικίας 15 ετών, έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
Κλινικές μελέτες
Ο κ. Διονύσιος Φιλιώτης, πρόεδρος EPhForT, μίλησε για τις κλινικές μελέτες «οι οποίες όχι μόνο δεν κοστίζουν στο νοσοκομείο, αλλά έχει και όφελος». Παράλληλα, πρόσθεσε ότι μεγάλος αριθμός ασθενών που συμμετέχει σε κλινική μελέτη μπορεί να παίρνει δια βίου το φάρμακό του με έξοδα των εταιρειών.
Όπως είπε, από τον Ιούνιο του 2010 έως τον Απρίλιο του 2013 μόνο 488 αρχικές κλινικές μελέτες και 1.507 τροποποιήσεις κλινικών μελετών αξιολογήθηκαν και έλαβαν γνωμάτευση. «Υπάρχουν νοοτροπίες, αρρυθμίες, αναστολές και καθυστερήσεις στην εκτέλεση των κλινικών μελετών στην Ελλάδα, κατά τρόπο που, όταν αρχίζουμε στη χώρα μας μία κλινική μελέτη, οι άλλες χώρες να έχουν τελειώσει. Συνέπεια τούτου, είναι τα συμπεράσματα της Ελλάδας να είναι άχρηστα και αχρησιμοποίητα» είπε.
Για την αντιμετώπιση αυτών των καθυστερήσεων και αρρυθμιών, σημείωσε ο κ. Φιλιώτης, ελήφθησαν συγκεκριμένα μέτρα ειδικότερα στην κατεύθυνση διαμόρφωσης μίας Υπουργικής Απόφασης στην οποία απλουστεύονται, κωδικοποιούνται και ελαχιστοποιούνται οι διαδικασίες σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Παράλληλα καθορίζονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και νομιμοποιείται για πρώτη φορά η χρηματοδότηση των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που πραγματοποιούνται οι έρευνες.
Συμπληρώματα διατροφής
Την ανάγκη διερεύνησης του ρόλου των συμπληρωμάτων διατροφής επεσήμανε η κυρία Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, «τόσο στη χρήση τους σε καθημερινή βάση, όσο και σε επίπεδο υπερκατανάλωσης η οποία ενδεχομένως να οδηγεί σε οικονομικό ή και υγειονομικό βάρος τις κοινωνίες».
Τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής εμφανίζει η Ελλάδα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, με 2% για τους άνδρες και 6,7% για τις γυναίκες. «Πρωταθλήτρια» στον τομέα αυτόν αναδεικνύεται η Δανία, με 51% για τους άνδρες και 65,8% για τις γυναίκες.
