Ενα χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου τρεις γυναίκες από την Ουκρανία περιγράφουν τα συναισθήματα που βίωσαν μετά την ρωσική εισβολή στην πατρίδα τους και από τη σκληρή απόφαση που πήραν να την εγκαταλείψουν.
ΡΟΥΣΛΑΝΑ ΠΟΓΙΟΖΙΚ
«Ο,τι χρειαζόμαστε χωρά σε δυο βαλίτσες»
Οταν εκείνο το πρωί στις 5 τούς ξύπνησε μια βόμβα μου έπεσε κοντά στο σπίτι της, η 40χρονη οδοντίατρος Ρουσλάνα πήρε τη βαλίτσα που είχε έτοιμη μετά από προτροπή του συζύγου της Ρομάν («εγώ δεν πίστευα ότι θα γινόταν επίθεση, εκείνος όμως το φοβόταν»), τον 2,5 ετών γιο τους Νικίτα και την 25χρονη κόρη του συζύγου της και εγκατέλειψαν το Κίεβο με δύο αυτοκίνητα, μέχρι τη Βίλνιτσα. Ο Ρομάν επέστρεψε στο Κίεβο ενώ η Ρουσλάνα, βλέποντας πως δεν τελειώνει ο πόλεμος, πήρε τον δρόμο για την Ελλάδα όπου ζει η μητέρα της. Για το ταξίδι μάζεψε όλες τις δυνάμεις της. «Με ρωτούσε η κόρη του άντρα μου αν κουράστηκα, και της απαντούσα πως είμαι υπεύθυνη για δύο θησαυρούς. Θα αντέξω». Ο μικρός Νικίτα το έβλεπε σαν εκδρομή αλλά η ίδια κατέρρευσε μόλις έφτασε στην Αθήνα, μετά από πέντε ημέρες οδήγηση. Σιγά-σιγά κατάφερε να σταθεί στα πόδια της. Στην αρχή δούλεψε εθελοντικά σε παιδικό σταθμό για Ουκρανούς, μετά ως βοηθός σε οδοντιατρείο και σήμερα εργάζεται ως οδοντίατρος. Βουρκώνει όταν μιλά για τη συμπαράσταση των Ελλήνων, όταν διηγείται πως άγνωστοι στον δρόμο, όταν έμαθαν ότι είχαν έρθει από την Ουκρανία, αγόρασαν παιχνίδια και γλυκά για τον Νικίτα. Θέλει να επιστρέψει αλλά δεν ξέρει πότε. «Είχαμε πολύ καλή ζωή. Τα είχαμε όλα, όμως τώρα κατάλαβα πώς ό,τι χρειαζόμαστε χωράει σε δυο βαλίτσες. Το πιο πολύτιμο είναι η οικογένειά μου».
***
ΓΙΟΥΛΙΑ ΓΕΡΟΒΙΝΚΑ
«Είναι σαν να ζω μια άλλη ζωή»
Οταν άρχισε ο πόλεμος η 7χρονη κόρη της Γιούλια, η Βαλέρια, που έχει σύνδρομο Down, κλείστηκε στον εαυτό της. Το σπίτι τους, σε μια πολυώροφη πολυκατοικία στο θαλάσσιο μέτωπο της Οδησσού, ήταν εκτεθειμένο στις ρουκέτες. Αυτοί ήταν οι δυο βασικοί λόγοι που έκαναν την 35χρονη Γιούλια, τον ναυτικό σύζυγό της Κύριλλο, τη Βαλέρια και την 3χρονη Βερόνικα να εγκαταλείψουν τη χώρα (ως πατέρας παιδιού με ειδικές ανάγκες, ο Κύριλλος μπόρεσε να φύγει). Μετά από δυο μήνες στη Ρουμανία, αποφάσισαν να έρθουν στην Ελλάδα, έδρα της εταιρείας όπου εργάζεται ο Κύριλλος. Φτάνοντας στην Αθήνα η Βαλέρια «άρχισε σιγά-σιγά να ανοίγεται, να μιλά ξανά» λέει η Γιούλια και δακρύζει. Με τη βοήθεια διεθνών οργανώσεων για παιδιά με ειδικές ανάγκες και της εταιρείας όπου εργάζεται ο Κύριλλος (τους εξασφάλισε διαμέρισμα σε ξενοδοχείο), η οικογένεια βρίσκει σιγά-σιγά τα πατήματά της. Η Γιούλια, που τρεις εβδομάδες πριν από το ξέσπασμα του πολέμου είχε επιστρέψει στη δουλειά της στην Ακαδημία Επιστημών της Ουκρανίας από γονική άδεια, σήμερα τυπικά βρίσκεται σε άδεια και η εργασία της την περιμένει. Το ίδιο και η υπόλοιπη οικογένεια. Ο πατέρας της κάθε τόσο στέλνει πράγματα στις εγγονές του – το μαξιλάρι, τις κούκλες που άφησαν πίσω όταν έφυγαν βιαστικά. «Θέλω να γυρίσω στο σπίτι, στη ζωή μου, στη δουλειά μου. Είναι σαν να ζω μια άλλη ζωή. Είναι πολύ δύσκολο ψυχολογικά».
***
ΛΙΟΥΜΠΟΒ ΦΟΜΙΤΣΙΟΒΑ
«Θα γυρίσουμε πίσω, αν όλα πάνε καλά»
Η 72χρονη Λιούμποβ είναι Ελληνίδα. Γεννήθηκε και έζησε στη Μαριούπολη, σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός, παντρεύτηκε τον αντισυνταγματάρχη και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Εσωτερικών Υποθέσεων Αλέξανδρο, απέκτησαν τη Γιάννα και τον Αλέξανδρο και δυο εγγόνια, την Αναστασία και τον Αρτέμη. Λίγο μετά την έναρξη του πολέμου επιβιβάστηκαν με τον σύζυγό της, την κόρη και την εγγονή τους σε πούλμαν που μετέφεραν τους Ελληνες της Μαριούπολης στη χώρα μας. Θυμάται ακόμα τον φόβο τους όταν ένα ρωσικό αεροπλάνο ακολουθούσε το πούλμαν τους κοντά στην ουκρανική πόλη Ιβανοφρανκίβσκ. «Ευτυχώς τα παιδιά δεν κατάλαβαν τίποτα». Στην Ελλάδα δεν δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν, βρήκαν συμπαράσταση και βοήθεια. Σήμερα νοικιάζουν διαμέρισμα με το πρόγραμμα Helios. Είναι από τους τυχερούς που δεν καταστράφηκε το σπίτι τους πίσω στη Μαριούπολη. Η Λιούμποβ μιλά με υπερηφάνεια για την 7χρονη Αναστασία που όνειρό της είναι να επιστρέψει στη Μαριούπολη και να γίνει καθηγήτρια Ελληνικών. «Θα γυρίσουμε πίσω, αν όλα πάνε καλά» λέει.
