Στο διεθνώς αναγνωρισμένο βιβλίο του «Alarums and Excursions: Improvising Politics on the European Stage», ο ολλανδός ιστορικός Λουκ φαν Μίντελααρ εξηγεί ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) ακολουθεί δύο γραμμές. Ονομάζει την πρώτη ως την «πολιτική των κανόνων» («politics of rules»), στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ ακολουθεί αυτό που υπαγορεύουν οι Συνθήκες βάσει των οποίων λειτουργεί. Η δεύτερη γραμμή ακολουθεί τη λογική της «πολιτικής των γεγονότων» («politics of events»). Η ΕΕ καταφεύγει σε αυτήν όταν προκύπτουν έκτακτες συνθήκες, όπως αυτές της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, του Μεταναστευτικού ή του Brexit, που έπληξαν την Ενωση την προηγούμενη δεκαετία. Ο Μίντελααρ είδε από πρώτο χέρι πώς αλλάζει ο τρόπος λειτουργίας της ΕΕ. Υπήρξε, την περίοδο 2010-2014, ο λογογράφος και ένας εκ των στενών συμβούλων του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι, ζώντας δίπλα του όλη την ένταση της κρίσης χρέους που σχεδόν οδήγησε την ευρωζώνη στην άβυσσο.
Η κρίση του κορωνοϊού ταιριάζει ακριβώς στην περιγραφή του ολλανδού ιστορικού περί της λογικής της «πολιτικής των γεγονότων». Πρόκειται για μια κατάσταση ειδικών συνθηκών, η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τους κανόνες που προβλέπονται στα καταστατικά κείμενα της ΕΕ ή, τουλάχιστον, όχι μόνο με αυτά. Η ΕΕ θα πρέπει «να σκεφτεί έξω από το κουτί» και, όπως συνέβη στις προαναφερθείσες κρίσεις, αυτό δεν θα είναι καθόλου εύκολο. Οσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια τη τελευταίας τηλεδιάσκεψης των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη 26 Μαρτίου, όταν διεφάνη, για ακόμη μια φορά, το χάσμα αντιλήψεων Βορείων και Νοτίων για τον τρόπο αντιμετώπισης των κατακλυσμιαίων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας – με επίκεντρο το ζήτημα των «κορωνο-ομολόγων» ή ευρωομολόγων -, αποδεικνύουν ότι θα απαιτηθούν πολιτική φαντασία και επώδυνοι συμβιβασμοί αν η ΕΕ επιθυμεί να μη χαράξει η τρέχουσα κρίση νέα και βαθιά τραύματα στο ήδη τραυματισμένο κορμί της.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.