Στην άκρη του χωριού μας και σε πολύ μικρή απόσταση από την πόλη του Αγρινίου βρίσκεται η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας. Η Λίμνη Τριχωνίδα (ή Αποκούρου ή Βραχωρίου) βρίσκεται μεταξύ των επαρχιών Μεσολογγίου και Τριχωνίδας, νότια του Παναιτωλικού όρους και βόρεια του Αρακύνθου, ενώ εκτείνεται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και συνδέεται δυτικά με τη γειτονική λίμνη Λυσιμαχία. Εχει επιφάνεια 95,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίμετρο 51 χλμ., μέγιστο μήκος 21,5 χλμ. και μέγιστο βάθος 58 μ. Τα νερά της ανανεώνονται συνεχώς μέσω πηγών κάτω από την επιφάνεια της λίμνης, ενώ μέσω τάφρου παροχετεύονται στην παρακείμενη λίμνη Λυσιμαχία και από εκεί χύνονται στον ποταμό Αχελώο. Για τον λόγο αυτόν θεωρείται μια από τις πιο καθαρές λίμνες της Ελλάδας.

Η λίμνη Τριχωνίδα οφείλει το όνομά της στην αρχαία πόλη της Αιτωλίας Τριχώνιον (σημερινή Γαβαλού), η οποία βρίσκεται στη νότια όχθη της και στην οποία υπήρχε ιερό του Ασκληπιού.

Το ταξίδι στην Τριχωνίδα είναι γοητευτικό, το θέαμα συναρπαστικό, καθώς οι μαγευτικές εικόνες διαδέχονται η μία την άλλη και οι χρωματικοί συνδυασμοί θυμίζουν πίνακα ζωγραφικής.

Το οικοσύστημα της λίμνης

Το οικοσύστημα της λίμνης Τριχωνίδας είναι ιδιαίτερα σημαντικό, με σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας. Στην περιοχή της λίμνης εντοπίζονται πολλά είδη πτηνών, θηλαστικών, ερπετών και αμφίβιων. Η ορνιθοπανίδα της λίμνης είναι πλούσια, περιλαμβάνοντας κορμοράνους, ερωδιούς, διάφορα είδη πάπιας, βουβόκυκνους, γερακίνες, όρνια, γλαρόνια, με τον συνολικό αριθμό να ξεπερνάει τα 200 είδη – κάποια πολύ σπάνια, όπως ο πορφυροτσικνιάς. Στα θηλαστικά της περιοχής αξίζει να σημειωθεί η παρουσία βίδρας, αγριόγατου, αγριόχοιρου, σκίουρου, σκαντζόχοιρου, ασβού, αλλά και αλεπούς, τσακαλιού και σπάνια λύκου. Αναφορικά με την ιχθυοπανίδα της Τριχωνίδας, σε αυτή βρίσκουμε τον νανογωβιό, ο οποίος έχει μήκος περίπου 3 εκατοστά και είναι ενδημικό της συγκεκριμένης λίμνης. Επίσης, συναντάμε ψάρια που εντοπίζονται κυρίως στη Δυτική Ελλάδα, όπως γλανίδι, τσερούλκα, γουρνάρα, λιάρα κ.λπ., αλλά και είδη με ευρεία διάδοση, όπως χέλι, αθερίνα, κυπρίνος και άλλα.

Η χλωρίδα περιμετρικά της λίμνης είναι ιδιαίτερα πλούσια: πλατάνια, ελιές, λεύκες, κυπαρίσσια, ευκάλυπτοι, βελανιδιές, εσπεριδοειδή και πλήθος άλλων δέντρων. Επιπλέον, κανείς μπορεί εύκολα να παρατηρήσει την ποικιλία θάμνων, όπως σχίνα, ρείκια, κουμαριές, ασφάκες και θυμάρι, για να αναφέρουμε μερικά μόνο από αυτά. Καλάμια, νούφαρα και πλήθος υδρόβιας χλωρίδας εντοπίζονται επίσης στη λίμνη. Γενικότερα, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 200 ταξινομικές ομάδες φυτών, με αρκετά από αυτά να είναι ενδημικά ή και σπάνια. Από τα πολύ ενδιαφέροντα που μπορεί να κάνει όποιος βρεθεί στη λίμνη είναι και η επίσκεψη στο Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας, στα Αμπάρια, όπου θα έχει την ευκαιρία να παρατηρήσει από κοντά πίνακες σχετικούς με την Τριχωνίδα, μακέτα της λίμνης αλλά και ενυδρείο με τα ψάρια της.

Προγράμματα προστασίας

Η σπουδαιότητα του οικοσυστήματος της λίμνης γίνεται φανερή από το πλήθος προγραμμάτων και δικτύων προστασίας στα οποία συμπεριλαμβάνεται. Πιο συγκεκριμένα: Η λίμνη Τριχωνίδας ανήκει, μαζί με τη λίμνη Λυσιμαχία, στο δίκτυο Natura 2000, ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης, λόγω της οικολογικής της σημασίας.

Η Τριχωνίδα ανήκει ακόμα στις Προστατευόμενες Περιοχές Πόσιμου Νερού, στις Προστατευόμενες περιοχές υδρόβιων ειδών οικονομικής σημασίας, στο Δίκτυο παρακολούθησης σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας (ΙΒΑ GR91).

Στο πλαίσιο του διεθνούς προγράμματος Project Aqua, έχει χαρακτηριστεί περιοχή σημαντικού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και με δυνατότητα ανάπτυξης πολλών ερευνητικών δράσεων. Είναι ενταγμένη σε δίκτυα βιοτόπων και σε προγράμματα για την προστασία των ασβεστούχων βάλτων στο νότιο τμήμα της λίμνης.

Η Τριχωνίδα είναι πλούσια σε φυσική ομορφιά και ατόφιο τοπίο, καθώς λίγες παρεμβάσεις έχουν γίνει μέσα στα χρόνια. Προσελκύει όλο και περισσότερους τουρίστες κάθε χρόνο, ενώ και οι επιχειρηματίες της περιοχής κάνουν προσπάθεια να αναδείξουν τη λίμνη σαν τουριστικό θέρετρο. Τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί το φεστιβάλ μουσικής με την ονομασία «Lake Party», το οποίο προσελκύει πλήθος ανθρώπων, κυρίως νεολαία.

Η «μικρή αδελφή»

Η λίμνη Λυσιμαχία, η «μικρή αδελφή» της Τριχωνίδας, βρίσκεται νοτίως της πόλης του Αγρινίου και έχει επιφάνεια 13,2 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίμετρο 17 περίπου χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος μόλις 9 μέτρα. Οι δύο λίμνες αποτελούν ενιαίο οικοσύστημα.

Παλαιότερα μάλιστα ήταν εντελώς ενωμένες και αποτελούσαν έναν πλούσιο υγροβιότοπο. Μάλιστα, όπως μαρτυρούν και αρκετοί περιηγητές του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, η περιοχή γύρω από τις λίμνες ήταν γεμάτη με αδιαπέραστα σχεδόν δάση. Μετά την κατασκευή της εθνικής οδού Αντιρρίου – Ιωαννίνων που διέρχεται ανάμεσα στις δύο λίμνες και διάφορα αρδευτικά έργα που ακολούθησαν η επικοινωνία ανάμεσά τους γίνεται μόνο μέσω ενός ελεγχόμενου καναλιού.

Εκτός από τη σύνδεσή της λίμνης με την Τριχωνίδα, στη Λυσιμαχία καταλήγει και ο χείμαρρος της Ερμίτσας, ο οποίος την τροφοδοτεί με νερό. Η Λυσιμαχία με τη σειρά της τροφοδοτεί τον Αχελώο μέσω του Δίμηκου ποταμού.

Πέρα από το οικολογικό της ενδιαφέρον, η Λυσιμαχία έχει μετατραπεί σε ρυθμιστικό ταμιευτήρα νερού με μια σειρά από τεχνικά έργα (π.χ. σήραγγες, τάφροι). Μέσω της σήραγγας Λυσιµαχίας, µήκους 6.410 μέτρων, κάτω από τον Αράκυνθο, παροχετεύονται τα νερά της Τριχωνίδας και της Λυσιµαχίας προς το εξωτερικό βύθισµα Μεσολογγίου και µε δίκτυο διωρύγων αρδεύουν περίπου 280.000 στρέµµατα γης.