«Γιατί δεν τους λες τι γίνεται παραέξω, μπας και τη γλιτώσουν;».

Η φωνή του περαστικού έξω από το κτίριο της οδού Πειραιώς 35 απευθύνεται σ΄ εμένα. Ετοιμάζομαι να μπω στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, όταν τον ακούω να με προτρέπει να «σώσω» τα παιδιά από το «μικρόβιο του θεάτρου». «Μπορεί να με θυμάσαι. Είμαι κι εγώ ηθοποιός,αλλά έχω να δουλέψω πάνω από δέκα χρόνια. Και πριν, ίσα-ίσα που τα έβγαζα πέρα. Βλέπεις, είχα κι εγώ όνειρα,πολλά όνειρα…».

Είναι αλήθεια ότι το πρόσωπό του κάτι μου θυμίζει, αχνό και κουρασμένο. «Και γιατί δεν τους το λέτε εσείς;» τον ρωτάω καθώς οι νεαροί υποψήφιοι προβάρουν τους ρόλους τους στα σκαλάκια της σχολής εν αναμονή των εισαγωγικών εξετάσεων και της κριτικής επιτροπής. «Γιατί όταν θες να γίνεις ηθοποιός, δεν θες να ακούς τους αποτυχημένους. Σκέφτεσαι μόνο τους πρωταγωνιστές. Τους πρωταγωνιστές και την καριέρα στο Χόλιγουντ. Γι΄ αυτό σου λέω, πες τους κάτι εσύ. Καλό θα κάνεις» .

Λίγη ώρα αργότερα θα επιβεβαίωνα κάποιες, τουλάχιστον, από τις σκέψεις του. Οι εκατοντάδες υποψήφιοι ηθοποιοί που ψάχνουν μια θέση στη σχολή του Εθνικού- αλλά και στις άλλες, τις πάμπολλες ιδιωτικές- ονειρεύονται να γίνουν Αλ Πατσίνο και Μέριλ Στριπ, να κάνουν την καριέρα του μοδάτου Χαβιέ Μπαρδέμ ή έστω να μοιάσουν στην Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. «Αν δεν είναι αυτή η εποχή για όνειρα,τότε ποια είναι;». Ο 19χρονος υποψήφιος που δεν θέλει ούτε το όνομά του να μου πει ούτε να φωτογραφηθεί, έκανε αγώνα για να φθάσει ως εδώ, κόντρα στο σχολείο και στους δικούς του. «Το αποδέχθηκαν όλοι τελικά, επειδή κι εγώ με τη σειρά μου έδωσα πέρυσι εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο και μπήκα. Εφέτος λοιπόν αφοσιώθηκα στο θέατρο. Ηρθα να δώσω εξετάσεις και θέλω να πετύχω» λέει και το τονίζει. Δεν είναι ο μόνος που διακατέχεται από αυτό το πείσμα και το πάθος. Οι περισσότεροι το ίδιο πιστεύουν για τον εαυτό τους. «Αλλιώς δεν θα ήμουν εδώ».

Οι περισσότεροι από τους υποψηφίους είναι γύρω στα 22- το όριο άλλωστε είναι τα 25 χρόνια- και είναι φοιτητές μιας σχολής, ανώτατης ή μη, η οποία ενδεχομένως να τους καλύψει βιοποριστικά στο μέλλον. «Είναι η καβάτζα μας» υποστηρίζει ένα πηγαδάκι φερέλπιδων ηθοποιών καθισμένων στα σκαλιά προς τον πρώτο όροφο του νεοκλασικού της Πειραιώς. «Εχουμε όλοι καταλάβει πόσο δύσκολα βρίσκεις σήμερα δουλειά.Γιατί λοιπόν να μην ακολουθήσουμε την καρδιά μας;».

Ενθουσιώδεις και ρομαντικοί, αρνούνται να δουν την ανεργία που μαστίζει (και) τον χώρο τους. Χωρίς την τηλεόραση και τις παραγωγές της, αλλά με έναν κινηματογράφο που ανέκαθεν πλήρωνε λίγα… και όποτε είχε, ο ηθοποιός ήξερε και ξέρει ότι «κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας», όπως έλεγε ο Κουν. Αλλά τότε οι εποχές ήταν άλλες.

Κάθε υποψήφιος και μία ιστορία

«Εκανα ιδιαίτερο με έναν ηθοποιό όλο το καλοκαίρι για να έρθω σήμερα εδώ» λέει μια νεαρή υποψήφια, ενώ η συνυποψήφιά της, δίπλα, εξηγεί ότι «επειδή εγώ δεν μπορούσα να πληρώνω 30-40 ευρώ την ώρα, προτίμησα να παρακολουθήσω θερινά μαθήματα σε εργαστήρι θεάτρου:παίζουν τον ρόλο φροντιστηρίου και κοστίζουν πολύ λιγότερο» – δηλαδή γύρω στα 300-350 ευρώ για έναν μήνα, όσο και το μηνιαίο κόστος των ιδιωτικών δραματικών σχολών και εργαστηρίων που πολλαπλασιάζονται κάθε χρόνο.

«Η εξέταση διαρκεί γύρω στα δέκα λεπτά» λέει έμπειρο μέλος της κριτικής επιτροπής, «αλλά στην ουσία καταλαβαίνουμε αμέσως αν κά ποιος κάνει ή δεν κάνει για το θέατρο. Δεν τους κόβουμε όμως, σεβόμενοι την προσπάθεια που κάνουν και τα όνειρά τους. Αλλωστε ποτέ δεν ξέρεις. Εστω και την τελευταία στιγμή, μπορεί να φανεί κάτι».

Καθισμένη στα σκαλιά η μητέρα της Χριστίνας περιμένει. «Εχει ήδη περάσει τις εξετάσεις του υπουργείου και εφέτος τέλειωσε τον πρώτο χρόνο στη σχολή της Δήμητρας Χατούπη. Σε όλη αυτή την ιστορία που ζούμε,είναι πολύ σημαντικό να στηρίζουμε παιδιά που θέλουν κάτι πολύ. Γι΄ αυτό, μόλις διακρίναμε τη μεγάλη αγάπη της για το θέατρο, στηρίξαμε τις επιλογές της.Δεν έχω καμία αγωνία για το αποτέλεσμα». Οσο μιλάμε, η πόρτα ανοίγει και η 19χρονη βγαίνει. Η δοκιμασία έχει ολοκληρωθεί. «Ενα τσιγάρο,μαμά, ένα τσιγάρο πρώτα». Εμπειρίκος, Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, Λόπε ντε Βέγκα είναι οι συγγραφείς που επέλεξε. «Η αλήθεια είναι ότι μόλις μπεις μέσα, φεύγει το άγχος. Ξανάρχεται μετά». Ποιες θαυμάζει; «Τη Στεφανία Γουλιώτη, η οποία είναι εξαιρετικά ταλαντούχα και ξέρω ότι δεν πέρασε με την πρώτη στη σχολή. Αν έχεις πείσμα, θα τα καταφέρεις,σκέφτομαι» .

Η Αννα είναι φοιτήτρια στο Ιστορικό- Αρχαιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι 22 ετών και δίνει για πρώτη φορά, με τη βοήθεια μιας φίλης της που έχει τελειώσει δραματική. Ασχολείται ήδη με τη μουσική, αλλά η μεγάλη της αγάπη είναι το θέατρο: «Θέλω να είμαι αισιόδοξη. Αν κάποιος θέλει κάτι πολύ, πιστεύω ότι έστω και καθυστερημένα θα το καταφέρει.Δεν θα το βάλω κάτω. Θα φροντίσω να έχω και μία ακόμη δουλειά,την καβάτζα μου.Δεν πτοούμαι πάντως.Πιστεύω ότι ανάλογα με το πώς είσαι, αντίστοιχα σου φέρεται και ο χώρος. Οσο για τη σχολή του Εθνικού, πιστεύω ότι είναι η καλύτερη- και είναι και δωρεάν».

Για την Ιωάννα, η οποία έχει ξαναδώσει, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Στα 23 της συνεργάζεται ήδη με μια θεατρική ομάδα. Πέρυσι πέρασε στη δεύτερη φάση, γι΄ αυτό και εφέτος αισιοδοξεί να μπει στους δεκαέξι. «Ξέρω ότι είναι όλα πολύ δύσκολα,αλλά κάνω την προσπάθειά μου. Εχω τα όνειρά μου. Παράλληλα σπουδάζω και στο Πολιτικό της Νομικής. Η αλήθεια είναι ότι έτσι κι αλλιώς το θέατρο θα ακολουθούσα.Με απασχολεί πολύ το οικονομικό ζήτημα, γι΄ αυτό και θέλω να πάρω το πτυχίο μου,να κάνω μεταπτυχιακό και να έχω μια δουλειά. Με το θέατρο δεν ξέρεις ποτέ».

«Εχω πάρει πτυχίο στις Τουριστικές Επιχειρήσεις και έχω κάνει κι έναν χρόνο στη σχολή κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης» λέει η 24χρονη Ελενα, η οποία δίνει για πρώτη φορά εξετάσεις: «Το θέατρο είναι για μένα μια εσωτερική ανάγκη- τελευταία παρακολούθησα και μαθήματα σε σχολή.Επιλέγω τη Σχολή του Εθνικού γιατί θεωρείται καλή και είναι δωρεάν.Μετάθα δω τι θα κάνω.Δεν βλέπω το θέατρο βιοποριστικά- έχω πιο πολύ ανάγκη την εκτόνωση,χωρίς να έχω λυμένο το βιοποριστικό».

Ο Κώστας, στα 21 του, είναι στο τέταρτο έτος της Νομικής και ονειρεύεται να τα συνδυάσει όλα: «Οι εποχές είναι δύσκολες.Η δική μου γενιά δεν μπορεί να επιλέξει τη δουλειά με βάση το τι σπουδάζει ή το τι επιθυμεί.Εγώ θέλω να παλέψω για να πετύχω τα όνειρά μου.Δεν θέλω τίποτε και κανείς να με αποθαρρύνει» τονίζει.

ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

Από 279 που ήταν συνολικά οι υποψήφιοι στη Δραματική Σχολή του Εθνικού το 1991, σήμερα έχουν διπλασιαστεί,φθάνοντας αισίως τους 557. Οσο για την πλειονότητα,παραμένει γένους θηλυκού.Προ εικοσαετίας τα κορίτσια ήταν 198 και τα αγόρια 81. Σήμερα η αντιστοιχία είναι 382- 175.

Χωρισμένοι ανά ομάδες των 65 και τηρουμένης αλφαβητικής σειράς,όλοι τους εξετάζονται από την επιτροπή της Δραματικής Σχολής του Εθνικού σε δύο μονολόγους- αρχαίου και σύγχρονου ρεπερτορίου-,καθώς και σε ένα ποίημα, όλα δικής τους επιλογής.Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται πάντοτε τον Σεπτέμβριο και χωρίζονται σε δύο φάσεις.Στην πρώτη γίνεται το «μεγάλο ξεσκαρτάρισμα»,όπως λένε οι κριτές και μετέπειτα δάσκαλοί τους,από όπου επιλέγονται 60. Στη συνέχεια θα καταλήξουν στους τυχερούς 16.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ