Η Σάνα Μαρίν σε ηλικία 34 ετών, έγινε η νεότερη πρωθυπουργός στον κόσμο όταν ανέλαβε την ηγεσία του κόμματός της (SDP) το 2019. Millennial, «ρόκσταρ» και επιρρεπής στη διασκέδαση, η Σάνα Μάριν αποτελεί μία από τις λίγες Φινλανδούς πρωθυπουργούς που το όνομά τους έγινε γνωστό πέρα από τα σύνορα της Φινλανδίας. «Παγκόσμιο σύμβολο προοδευτισμού» όπως την αποκαλεί το αμερικανικό CNBC, είχε μια συμμαχία με τη Νεοζηλανδή πρώην πρωθυπουργό Τζασίντα Άρντερν ενώ είχε συνδεθεί και με άλλους σύγχρονους προοδευτικούς ηγέτες. Αλλά και η επιδέξια διαχείριση της πανδημίας του Covid, η δυναμική απάντησή της στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο και η διπλωματική επιτυχία της ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, κατέστησαν τη Μάριν μία ομολογουμένως επιτυχημένη πρωθυπουργό. Ωστόσο, παρά την παγκόσμια δημοφιλία της, δεν κατάφερε να πείσει τους φινλανδούς ψηφοφόρους και την Κυριακή ηττήθηκε στις εκλογές μετά από μόλις μία θητεία.

Τι οδήγησε στην ήττα

Ο δανεισμός και το κόστος ζωής των πολιτών

Η Μάριν παραμένει επίσης δημοφιλής στο εσωτερικό, αλλά οι απόψεις του κόμματός της για τη φινλανδική οικονομία, που αναδείχθηκε ως το κύριο θέμα της εκστρατείας, είχαν αμφισβητηθεί από τους συντηρητικούς.

Οι Φινλανδοί είναι απογοητευμένοι με το αυξανόμενο κόστος ζωής της χώρας τους, ενώ και η κλιματική αλλαγή και άλλα ζητήματα που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των ψηφοφόρων, όπως η εκπαίδευση και τα κοινωνικά οφέλη, ήταν αυτά που κυριάρχησαν στην προεκλογική εκστρατεία. Η δημιουργία θέσεων εργασίας και το ταχέως αυξανόμενο δημόσιο χρέος της Φινλανδίας είναι τα ζητήματα που πιθανότατα θα απασχολήσουν περισσότερο την επόμενη κυβέρνηση του σκανδιναβικού έθνους των 5,5 εκατομμυρίων.

«Το πιο σημαντικό πράγμα στην επόμενη κυβέρνηση είναι να φτιάξουμε την οικονομία μας, να προωθήσουμε την οικονομική ανάπτυξη, να εξισορροπήσουμε τη δημόσια οικονομία. Και το δεύτερο πολύ σημαντικό ζήτημα είναι να οικοδομήσουμε τη σχέση ΝΑΤΟ-Φινλανδίας», δήλωσε σχετικά ο Πέτερι Όρπο, νικητής των εκλογών.

Η Μαρίν κατά τη διάρκεια της θητείας της είχε δεχθεί έντονη κριτική από βουλευτές της αντιπολίτευσης  για τις δημόσιες δαπάνες της κυβέρνησης συνασπισμού που ηγούταν. Με τις προβλέψεις για ύφεση και τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται, οι κατηγορίες για υπερβολικό κρατικό δανεισμό μαζί με τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης να επιβάλουν σκληρές περικοπές, ιδιαίτερα στους προϋπολογισμούς κοινωνικής πρόνοιας, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο.

Το δικαίωμα στη διασκέδαση που δίχασε

Η 37χρονη βρέθηκε επίσης στο στόχαστρο εγχώριων αντιδράσεων το καλοκαίρι, μετά τη διαρροή βίντεο όπου εμφανίζεται να χορεύει, καταναλώνοντας αλκοόλ κατά τη διάρκεια ενός ιδιωτικού πάρτι. Τότε, η αντιπολίτευση έσπευσε να εκμεταλλευτεί το γεγονός, ενώ διαδόθηκαν ανυπόστατες φήμες για ναρκωτικά. Η μέχρι πρότινος πρωθυπουργός έδωσε εξηγήσεις και υποβλήθηκε εθελοντικά σε τεστ ανίχνευσης ουσιών, το οποίο και βγήκε αρνητικό. Τα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο αναπαρήγαγαν το γεγονός που δίχασε, με μεγάλη μερίδα του κόσμου να υπερασπίζεται το δικαίωμα μιας νεαρής γυναίκας πρωθυπουργού στη διασκέδαση.

Αντίστοιχη κριτική δέχθηκε και λίγο καιρό αργότερα για μία φωτογραφία που τραβήχτηκε στην κατοικία της, με δύο τόπλες γυναίκες (όχι την ίδια) να φιλιούνται, κρατώντας μια ταμπέλα που ανέγραφε «Φινλανδία». «Καταλαβαίνω ότι η εικόνα δεν είναι κατάλληλη, ζητώ συγγνώμη γι’ αυτό. Μια τέτοια φωτογραφία δεν έπρεπε να είχε τραβηχτεί», είχε πει τότε η Μάριν, συμπληρώνοντας πως κατά τα άλλα «δεν συνέβη τίποτα εξαιρετικό» στο πάρτι στην κατοικία της, την Kesäranta.

Στα πρόθυρα δακρύων, είχε επίσης αναφέρει ότι και εκείνη μερικές φορές λαχταρά «χαρά, φως και διασκέδαση ανάμεσα στα σκοτεινά σύννεφα», σε μία δήλωση που έκανε τον γύρο του κόσμου και πυροδότησε συζητήσεις.

Ερωτηθείσα αν θα άλλαζε κάτι στη συμπεριφορά της, η Μάριν είχε απαντήσει ότι προσωπικά δεν βλέπει τίποτα κακό στο να «έχουμε και εμείς οι πολιτικοί ελεύθερο χρόνο, να τον περνάμε με τους φίλους μας», καθώς εναπόκειται στους ψηφοφόρους στις εκλογές να «αξιολογήσουν εάν είναι κατάλληλο κατά την άποψή τους και τι πιστεύουν για αυτό».

Παρόλο που εκείνη την περίοδο ο πολιτικός αντίκτυπος για τη Μάριν φαινόταν περιορισμένος, 8 βουλευτές από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της, μιλώντας στην μεγαλύτερη φινλανδική εφημερίδα, τη Helsingin Sanomat, είχαν εκφράσει από τότε τις ανησυχίες τους: ενώ παρέμενε ιδιαίτερα δημοφιλής, η εσωκομματική απογοήτευση αυξανόταν για τα επαναλαμβανόμενα σκάνδαλα.

«Όλοι τη θεωρούν πολύ ικανή να κάνει τη δουλειά της», είχε υπογραμμίσει ένας βουλευτής. «Έχει απίστευτες αντοχές, κάνει ξέφρενα πάρτι και φροντίζει επίσης τη δουλειά της». Όμως, «σε μια κατάσταση όπου πλησιάζουν εκλογές, είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσεγγίσουμε και τους μεγαλύτερους (ηλικιακά) υποστηρικτές μας, αφού η Φινλανδία εξακολουθεί να είναι μια σχετικά συντηρητική χώρα, ειδικά εκτός της περιοχής της πρωτεύουσας».

Η κληρονομιά και το επόμενο βήμα

Λίγοι πρωθυπουργοί έχουν επιβιώσει περισσότερο από μία θητεία στο κράτος της Αρκτικής, επομένως, όπως αναφέρει το Spectator, η Σάνα Μάριν «αγωνιζόταν ενάντια στην πολιτική βαρύτητα».

Το Κόμμα για την Ισότητα των Γυναικών, ένα φεμινιστικό πολιτικό κόμμα που ιδρύθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2015, περιέγραψε το εκλογικό αποτέλεσμα της Φινλανδίας ως «απώλεια για την παγκόσμια φεμινιστική πολιτική».

«Η Σάνα Μάριν εισήγαγε πρωτοποριακές πολιτικές γονικής άδειας και κυβέρνησε έναν συνασπισμό με άλλες πέντε γυναίκες – ένα masterclass στη συνεργατική πολιτική», ανέφερε το κόμμα μέσω Twitter.

Πλέον, έχουν ήδη ξεκινήσει οι διάφορες εικασίες για το μέλλον της Μάριν και για το αν θα συνεχίσει ως ηγέτης του κόμματός της στη Φινλανδία. Ακόμη και πριν από το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών, ορισμένοι δημοσιογράφοι στη Φινλανδία υποστήριξαν ότι θα μπορούσε να αναζητήσει μια νέα πρόκληση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.