Να επενδύσει η Ελλάδα στην οικονομία «των ιδεών» προτείνει ο Στηβ Βρανάκης, επικεφαλής δημιουργικού (Chief Creative Officer) στην προεδρία της κυβέρνησης. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα της Κυριακής» το πρώην στέλεχος της Google, λίγο προτού συμμετάσχει στην παρουσίαση της καμπάνιας για τον τουρισμό, την Πέμπτη, στην Αίγλη του Ζαππείου, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, εξηγεί πώς θα αλλάξει την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, μιλά για τα επιτεύγματα των νέων ταλαντούχων Ελλήνων και τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα στην τεχνολογία και στο περιβάλλον και υποδεικνύει τις μεγάλες ευκαιρίες που δεν πρέπει να χαθούν χάριν των επόμενων γενεών.

Αυτό είναι ένα διαφορετικό καλοκαίρι για τον ελληνικό τουρισμό εξαιτίας της πανδημίας. Πόσο έχει δυσκολέψει η συγκυρία την προσπάθειά σας να συστήσετε ξανά την Ελλάδα στον κόσμο;

«Η επανατοθέτηση της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη (repositioning) μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Διεθνώς, μέσω των κλασικών μεθόδων μάρκετινγκ, που σημαίνει να εντοπίσεις ένα πεδίο που θέλεις να καταλάβεις και να φτιάξεις μια ιστορία με νόημα για κάποιον άλλον. Μπορεί, επίσης, να γίνει σε πραγματικό χρόνο μέσα από τις πράξεις και τις αποφάσεις ενός brand – μιας ιδιωτικής εταιρείας ή εν προκειμένω μιας χώρας – οι οποίες θα τη μετακινήσουν με φυσικό τρόπο στη νέα θέση που επιδιώκει να κατακτήσει. Κατά τη γνώμη μου, η δεύτερη προσέγγιση είναι πιο αποτελεσματική, διότι προϋποθέτει να δώσεις το παράδειγμα, δηλαδή να πεις λιγότερα και να κάνεις περισσότερα. Καθετί που κάνουμε ως πολίτες και ως κυβέρνηση συνθέτουν το όνομα και την εικόνα της Ελλάδας στη δεδομένη στιγμή. Η εικόνα της χώρας μας θα αλλάξει εξαιτίας όλων όσων κάνουμε πράξη για να βελτιώσουμε την κατάστασή μας».

Η Ελλάδα σχετίζεται στο μυαλό πολλών στο εξωτερικό με ανέμελες διακοπές. Πώς θα διευρύνετε αυτή τη στενή εικόνα για τη χώρα μας;

«Οι άνθρωποι συνήθως αντιδρούν στα ερεθίσματα που δέχονται. Αν θέλουμε οι άλλοι να καταλάβουν τι αντιπροσωπεύουμε ως έθνος, χρειάζεται με σαφήνεια να τους κάνουμε κοινωνούς των αξιών τις οποίες πρεσβεύουμε. Του σεβασμού για το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, της ενσωμάτωσης χωρίς αποκλεισμούς και της ισότητας για όλους, της φιλοξενίας, της προστασίας της υγείας και της ποιότητας ζωής, μεταξύ άλλων. Αυτές οι αξίες θα προσελκύσουν ένα εντελώς διαφορετικό είδος επισκεπτών. Είναι πλησιέστερες στο ποιοι πραγματικά είμαστε και σταδιακά θα διαμορφώσουν την εικόνα που θέλουμε για τη χώρα μας».

 

Η Ελλάδα ήταν το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Πόσο πιστεύετε ότι άλλαξε αυτή την αντίληψη η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης;

«Η πανδημία ήταν και παραμένει ολέθρια για τους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Προκάλεσε εκαντοντάδες χιλιάδες θανάτους και επηρέασε δυσμενώς την παγκόσμια οικονομία. Η Ελλάδα αναδείχθηκε ως πρότυπο υπεύθυνης διακυβέρνησης. Λαμβάνοντας εγκαίρως μέτρα, δίνοντας σαφείς οδηγίες και κινητοποιώντας τους πολίτες, κατάφερε να έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες διασποράς του ιού παγκοσμίως. Οι αποφάσεις που πήραν ο Πρωθυπουργός και το επιτελείο του προκειμένου να κρατήσουν ασφαλή τον πληθυσμό έχουν αναγνωριστεί από όλους και προβάλλονται ως παράδειγμα αποτελεσματικής διαχείρισης της πανδημίας. Πρόσφατο άρθρο του Bloomberg το συνοψίζει ως εξής: «Επί πολλά χρόνια η Ευρώπη περιφρονούσε την Ελλάδα θεωρώντας την ένα άλυτο πρόβλημα. Παρ’ όλες τις εγγενείς αδυναμίες της, σε αυτή την πανδημία η Αθήνα δικαιούται να περπατά με το κεφάλι ψηλά». Αυτή η νεοαποκτηθείσα αίσθηση εθνικής ενότητας και αυτοπεποίθησης διαχύθηκε στον απανταχού Ελληνισμό. Ο κόσμος ζει μια πρωτοφανή εποχή διχασμού και έτσι η ελληνική προσπάθεια αναγνωρίστηκε και έδωσε μεγάλη αξιοπιστία στη χώρα μας. Ολα αυτά βοηθούν στο αφήγημα που αναπτύσσουμε».

Ποια είναι τα δυνατά σημεία της Ελλάδας; Πώς μπορεί να αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες και το περιβάλλον για να προσελκύσει επενδύσεις και να αντιστρέψει το brain drain;

«Η Ελλάδα έχει κάνει τεράστια πρόοδο σε τομείς όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η βιωσιμότητα, επιλέγοντας την απολιγνιτοποίηση και την εξάλειψη των πλαστικών μέχρι το 2021. Στον τεχνολογικό τομέα, την προηγούμενη εβδομάδα η Microsoft ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει στην Αθήνα το πρώτο κέντρο ανάπτυξης αυτοματοποιημένων ρομποτικών διαδικασιών. Λίγες ημέρες νωρίτερα εξαγοράστηκαν δύο ελληνικές startups, η Softomotive από τη Microsoft και η Think Silicon από την Applied Materials. Πρέπει να σταματήσουμε ένα λεπτό και να σκεφτούμε τι συνέβη. Πρόκειται για τεράστια εξέλιξη. Είναι μια μαζική ψήφος εμπιστοσύνης, όχι μόνο στις νεοφυείς επιχειρήσεις αλλά σε ολόκληρη τη χώρα. Οι ταλαντούχοι άνθρωποί μας και οι ιδέες τους αναγνωρίζονται από κάποιες από τις πιο μεγάλες και πρωτοπόρες εταιρείες στον κόσμο. Αυτό είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είμαστε υπερήφανοι, και είναι μόνο η αρχή».

Η προσπάθεια που κάνετε έχει ήδη αποδώσει καρπούς ή θεωρείτε ότι χρειάζεστε περισσότερο χρόνο;

«Η ομάδα μου έχει αναπτύξει οριζόντιες δράσεις σε διάφορα υπουργεία και πρότζεκτ, όπως το «GreeceFromHome», με το ξέσπασμα της πανδημίας. Παρότι δεν σταματήσαμε να εργαζόμαστε για το νέο εθνικό αφήγημα, το χρονοδιάγραμμα χρειάστηκε να αλλάξει εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών. Περιμένετε και θα εκπλαγείτε!».

Ενα μάθημα που πήραμε από την πανδημική κρίση είναι ότι η οικονομία της Ελλάδας δεν μπορεί να στηρίζεται τόσο πολύ στον τουρισμό. Ποιοι τομείς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν εναλλακτικά πεδία ανάπτυξης;

«Εχουμε την τύχη να παράγουμε και να παρέχουμε πολύ ποιοτικά προϊόντα, υπηρεσίες, τα οποία ανταγωνίζονται επάξια τα αντίστοιχα σχεδόν κάθε άλλης χώρας. Τα αγροτικά προϊόντα, η ναυτιλία, οι ΑΠΕ, ο πολιτισμός και οι τεχνολογικές νεοφυείς επιχειρήσεις είναι ορισμένοι μόνο από τους τομείς που σημειώνουμε μεγάλη πρόοδο βασισμένοι σε γερά θεμέλια. Ομως, εκεί που προσωπικά δίνω μεγάλη σημασία είναι η ανάπτυξη της δημιουργικής  βιομηχανίας. Οχι μόνο από άποψη σχεδιασμού, αλλά βοηθώντας στη δημιουργία της επόμενης γενιάς επιχειρηματιών. Μιλάω για την οικονομία «των ιδεών». Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα μας και για το ανθρώπινο κεφάλαιό της».

Ως γιος ελλήνων μεταναστών που επέστρεψε στην Ελλάδα για να συμβάλει σε μια εθνική προσπάθεια, τι έργο θα θέλατε να αφήσετε πίσω σας;

«Ο πατέρας μου καταγόταν από τα Σφακιά, η μητέρα μου από την Πελοπόννησο και έφυγαν από την Ελλάδα πριν από 50 χρόνια. Μεγάλωσα σε μια ποικιλόμορφη γειτονιά του Βανκούβερ, αλλά στην οικογένειά μας δεν υπήρχε ποτέ καμία αμφιβολία για το ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε και τι πιστεύουμε ως Ελληνες. Παντρεύτηκα μια Ελληνίδα από τη Σητεία και τα τρία μου παιδιά γεννήθηκαν στην Αθήνα, παρότι εκείνη την περίοδο ζούσαμε στη Βρετανία. Αν η ομάδα μου και εγώ καταφέρουμε να επηρεάσουμε θετικά τα πράγματα για τη χώρα που αγαπάμε και για τους ανθρώπους της, θα είμαστε πολύ υπερήφανοι. Αν τα παιδιά μου εξακολουθήσουν να ζουν εδώ ξέροντας ότι υπάρχει μέλλον για τα ίδια και για τα δικά τους παιδιά, όπως ελπίζουν και ονειρεύονται και οι υπόλοιποι Ελληνες, δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη κληρονομιά για να αφήσω πίσω μου».