Το Άμστερνταμ απέκτησε την πρώτη γυναίκα δήμαρχο στην ιστορία του, την πρώην αρχηγό του αριστερού κόμματος Groenlinks Φέμκε Χάλσεμα.
Eνώ οι περισσότερες μεγάλες πόλεις της Ολλανδίας είχαν στο παρελθόν εκλέξει γυναίκα δήμαρχο, στην πρωτεύουσα, όπως και στο Ρότερνταμ, δεν είχε εκλεγεί ποτέ μέχρι σήμερα.
H υποψηφιότητά της 52χρονης Χάλσεμα από το δημοτικό συμβούλιο θα πρέπει να επικυρωθεί από την κυβέρνηση και να υπογραφεί από τον βασιλιά, όμως η διαδικασία θεωρείται τυπική. Και όπως εξήγησε η ίδια στην ιστοσελίδα της, θα επωφεληθεί ώστε το διάστημα που απαιτείται για την επικύρωση του διορισμού της να προετοιμαστεί για τον καινούργιο της ρόλο.
Η Χάλσεμα αποσύρθηκε από την πρώτη γραμμή της πολιτικής το 2011 και θα διαδεχτεί τον Έμπερχαρντ βαν ντερ Λάαν, ο οποίος πέθανε πέρυσι και ξεχώρισε ανάμεσα στους περισσότερους από 100 υποψήφιους για τη δημαρχία.
Για πρώτη φορά, το Άμστερνταμ απέκτησε δήμαρχο το 1343, όμως ουδέποτε είχε ανατεθεί σε γυναίκα το συγκεκριμένο αξίωμα.
Η υποψηφιότητά της έγινε αρκετούς μήνες αφού μια ομάδα από 45 προβεβλημένες γυναίκες στο Άμστερνταμ διαμαρτυρήθηκαν με ανοιχτή επιστολή τους ζητώντας να αναλάβει την θέση του δημάρχου μια γυναίκα.
«Για μια πρωτεύουσα η οποία θεωρεί εαυτήν χειραφετημένη, πολυσυλλεκτική, ανεκτική, προοδευτική και δεν κάνει διακρίσεις με βάση το φύλο, είναι προσβλητικό (να μην έχει συμβεί ποτέ)», ανέφεραν στην επιστολή τους.
Οι ίδιες υποστήριξαν ότι γινόταν εδώ και καιρό συζήτηση για την επιλογή γυναίκας για τη δημαρχία, αλλά κάθε φορά όταν ερχόταν εκείνη η ώρα επιστρατευόταν το ίδιο επιχείρημα, ότι δηλαδή δεν υπήρχε κάποια κατάλληλη για τη θέση.
Το όνομα της Χάλσεμα άρχισε να ακούγεται για τη δημαρχία μετά τις εκλογές του Μαρτίου όταν το Groenlinks αναδείχτηκε σε πρώτο κόμμα στην ολλανδική πρωτεύουσα.
«Είναι μεγάλη μου τιμή να υπηρετήσω τους συμπολίτες μου τα επόμενα χρόνια», έγραψε η ίδια στην ιστοσελίδα της. «Θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να είμαι δήμαρχος για όλους τους πολίτες του Άμστερνταμ».
Σαφής και επικοινωνιακή
«Η Φέμκε Χάλσεμα είναι σαφής και επικοινωνιακή», δήλωσε ο Γιόνας βαν Λάμερεν, ο επικεφαλής της επιτροπής που είναι υπεύθυνη για την επιλογή του υποψήφιου δημάρχου. «Γνωρίζει την πόλη, τα διαφορετικά στρώματα της κοινωνίας, τα προβλήματα και τις προκλήσεις. Βλέπει με έναν συναρπαστικό τρόπο τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που παρουσιάζονται στην πόλη και βλέπει ακόμη και τα ευάλωτα σημεία της».
Η Χάλσεμα ζει στο Άμστερνταμ με τον σύντροφό της, το ντοκιμαντερίστα Ρόμπερτ Όεϊ, και τα δύο παιδιά τους. Εκείνος είναι, μεταξύ άλλων, ο δημιουργός του μουσικού ντοκιμαντέρ «De Leugen» (Το Ψέμα) που έχει ως θέμα κάτι γνώριμο σε όλους τους Ολλανδούς -αλλά και σε όλους τους λαούς- την αλήθεια και τα ψέματα στην πολιτική. Στο ντοκιμαντέρ εμφανίστηκε και η Χάλσεμα και μάλιστα τραγούδησε.
Η Χάλσεμα γεννήθηκε στην πόλη Χααρλέμ, που απέχει 15 λεπτά με το τρένο από το Άμστερνταμ σε οικογένεια σοσιαλδημοκρατών.
Σπούδασε κοινωνικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης με ειδικότητα στην εγκληματολογία προτού εργαστεί για το Εργατικό Κόμμα, όπου θεωρήθηκε ανερχόμενο αστέρι.
Στη συνέχεια μεταπήδησε στους Πράσινους Αριστερούς (το κόμμα GroenLinks, GL), ένα οικολογικό κόμμα της Ολλανδίας, και εξελέγη το 1998 μέλος της κάτω βουλής.
Το διάστημα 2002-2010 υπήρξε ηγέτης του κόμματος και στη συνέχεια αποσύρθηκε από την πρώτη γραμμή της πολιτικής.
Έκτοτε εργάστηκε ως συγγραφέας, έκανε μια σειρά ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση, ηγήθηκε πολλών ερευνητικών προγραμμάτων και προήδρευσε σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Η υποψηφιότητά της δεν έγινε δεκτή θετικά από όλους. Οι επικριτές της υποστηρίζουν ότι δεν έχει εμπειρία στη δημόσια διοίκηση και έχουν συγκεντρώσει 7.400 υπογραφές εναντίον της για να την κρατήσουν μακριά από το δημαρχείο.
Η διαδικασία επιλογής νέο δημάρχου μετά τον θάνατο του βαν ντερ Λάαν διήρκεσε μήνες και αμαυρώθηκε από αντιδικίες όταν ανοίχτηκαν οι φάκελοι με τις υποψηφιότητες επειδή οι αρχές έκριναν ότι δεν υπήρξαν αρκετά ικανοί υποψήφιοι που να έχουν δηλώσει συμμετοχή. Επιπλέον η εισαγγελία ξεκίνησε έρευνα για να διαπιστωθεί με ποιόν τρόπο διέρρευσαν στον Τύπο οι πληροφορίες για τη διαδικασία επιλογής του δημάρχου.
Τόσο η εφημερίδα Telegraaf όσο και η Parool έγραψαν ότι υπήρξαν έντονες αντιδράσεις στους κόλπους της επιτροπής επιλογής υποψηφίων ως προς την υποψηφιότητα της Χάλσεμα κυρίως λόγω της έλλειψης εμπειρίας της στη διοίκηση.
Άλλοι της άσκησαν κριτική χαρακτηρίζοντάς την «ψυχρή» και «υπερβολικά πολιτικά ορθή». «Θα κληθεί να αποδείξει το αντίθετο, αλλά σαφώς και θα δεχτεί μεγάλη και σωστή καθοδήγηση», δήλωσε ο ρεπόρτερ του NOS, Έντουιν βαν ντεν Μπεργκ.