Οταν οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους προήλαυναν στο Ιράκ το 2014, το μεγαλύτερο έπαθλο για την οργάνωση υπήρξε η άλωση της πόλης της Μοσούλης. Από εκεί, ο αρχηγός του ISIS, Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, εξήγγειλε τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς τη ίδρυση του «χαλιφάτου» του, καταφέρνοντας αυτό που δεν μπόρεσε ούτε η Αλ Κάιντα: να δώσει εδαφική υπόσταση στην ισλαμιστική τρομοκρατία. Σήμερα, το Ισλαμικό Κράτος δεν αποτελεί πια τη δύναμη που πριν από δύο χρόνια σάρωνε το Ιράκ και τη Συρία. Εχοντας χάσει μεγάλο μέρος των εδαφών που κατείχε αλλά και μαχητές, αναλυτές εκτιμούν ότι πολλά, ακόμη και μελλοντική χάραξη νέων συνόρων, θα εξαρτηθούν από την επόμενη ημέρα της εκστρατείας για την ανακατάληψη της Μοσούλης.
Το Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες προειδοποίησε ότι περίπου ένα εκατομμύριο πολίτες βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο, με τους τζιχαντιστές να τους χρησιμοποιούν ως ανθρώπινες ασπίδες για να εμποδίσουν την προώθηση των ιρακινών δυνάμεων μέσα στη Μοσούλη, όπου, μέχρι και την περασμένη εβδομάδα, βρίσκονταν ταμπουρωμένοι τουλάχιστον 3.000 (κατ’ άλλους έως και 5.000) τζιχαντιστές. Σύμφωνα με αναλυτές, αυτός ο σκληρός πυρήνας μαχητών παρέμεινε εκεί για να υπερασπιστεί την πόλη μέχρις εσχάτων, ενώ τα επιτελικά στελέχη του Ισλαμικού Κράτος αποχώρησαν με προορισμό τη Ράκα.
«Η Μοσούλη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ και έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο κατοίκους. Είναι η «Αθήνα» του Χαλιφάτου. Οταν το Ισλαμικό Κράτος τη χάσει εντελώς, οι ιρακινές δυνάμεις μπορεί να καταφέρουν να απομακρύνουν την οργάνωση από το Ιράκ μέσα σε λίγους μήνες. Δεν υπάρχουν άλλες μεγάλες πόλεις που να βρίσκονται στον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ» είπε στο «Βήμα» ο Τζόσουα Λάντις, καθηγητής και διευθυντής του Κέντρου Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Η Ράκα, η συριακή πρωτεύουσα του ISIS, είναι μια μακρινή δεύτερη μεγάλη πόλη για το Χαλιφάτο. Εχει δευτερεύουσα σημασία. Ωστόσο, ο Ας Κάρτερ επιμένει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα ξεκινήσουν την εκστρατεία ανακατάληψης της Ράκα μέσα σε μερικές εβδομάδες» πρόσθεσε ο καθηγητής, αναφερόμενος στις δηλώσεις του αμερικανού υπουργού Αμυνας για τα σχέδια ανακατάληψης της ντε φάκτο πρωτεύουσας του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία.
Η Διεθνής Αμνηστία έκανε λόγο για επιθέσεις εκδίκησης από μαχητές που συμμετέχουν στην επιχείρηση απελευθέρωσης, εναντίον ανδρών και αγοριών που θεωρήθηκαν συνεργάτες του Ισλαμικού Κράτους. Ατομα τοποθετούνταν σε κλουβιά για πουλερικά ή βασανίζονταν από –κατά βάση σουνίτες –μαχητές που δεν είχαν κάποιον εμφανή διοικητή.
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Οι βλέψεις του Ερντογάν
Η Τουρκία απειλεί με μονομερείς ενέργειες στη Μοσούλη, την οποία ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποκαλεί εδώ και καιρό «ιστορική κτήση της Τουρκίας» –επιβεβαιώνοντας ότι ακόμη και μία ολοκληρωτική στρατιωτική ήττα του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή δεν θα βάλει τέλος στις στρατηγικές, σεκταριστικές και πολιτικές διαιρέσεις που ταλανίζουν τη Μέση Ανατολή.
«Δεν εκλείπει η συνταγή για τον μελλοντικό εξτρεμισμό»
«Η Μέση Ανατολή θα συνεχίσει να βρίσκεται σε κατάσταση κινδύνου, με πολλά αποτυχημένα κράτη, αργή οικονομική ανάπτυξη, έναν εξαιρετικά ανησυχητικό αριθμό νέων και υψηλή ανεργία. Κανείς από τους κοινωνικο-οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες που συμβάλουν στην άνοδο του εξτρεμισμού δεν θα εκλείψουν. Μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές, τα πράγματα γίνονται χειρότερα. Δυστυχώς, αυτή είναι η συνταγή για τον εξτρεμισμό, που θα κυριαρχεί στο μέλλον» λέει στο «Βήμα» ο αμερικανός πανεπιστημιακός Τζόσουα Λάντις.
Σερίφα Ζουχούρ: «Θα ανασυνταχθούν στη Λιβύη και θα χτυπήσουν στην Τουρκία και στη Σαουδική Αραβία»
«Παρά την ήττα του στη Μοσούλη και ακόμη και αν εκδιωχθεί και από τη Ράκα, το Ισλαμικό Κράτος θα συνεχίσει να δρα από τις ερημικές περιοχές της Συρίας και του Ιράκ που δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν» είπε στο «Βήμα» η Σερίφα Ζουχούρ, επιστημονική συνεργάτρια του Κέντρου Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η μάχη της Μοσούλης;
«Επειδή η πόλη και η γύρω περιοχή βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους για πάνω από δύο χρόνια και η αρχική κατάρρευση των Ιρακινών Δυνάμεων Ασφαλείας (ISF) αποκάλυψε μεγάλες αδυναμίες. Για τις ISF είναι μια ευκαιρία για επανάκτηση εδαφών και για να αναγκάσουν τον ISIS να αποσυρθεί βαθιά μέσα στην έρημο. Για τον ISIS είναι επίσης σημαντική, γιατί, πρώτον, οι μάρτυρες της μάχης θα ενισχύσουν την αφήγηση του τζιχάντ και δεύτερον, η οργάνωση ανέμενε την ήττα εξαιτίας της τεράστιας διαφοράς μεταξύ του αριθμού των τζιχαντιστών και της συμμαχίας των «εχθρών», στους οποίους ο «χαλίφης» Αλ Μπαγκντάντι αναφέρθηκε στο τελευταίο ηχογραφημένο μήνυμά του.
Ο Μπαγκντάντι, μιλώντας ως amir al-mu’minin, δηλαδή ως διοικητής ή στρατιωτικός ηγέτης των πιστών, διέταξε τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους να αγωνιστούν μέχρι να γίνουν μάρτυρες, που σημαίνει να μην το βάλουν στα πόδια, όπως έγινε σε άλλες μάχες μεταξύ των ISF και ISIS, παρότι τα επιτελικά στελέχη εγκατέλειψαν νωρίς την πόλη. Απευθυνόμενος στους υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους, εκτός του Ιράκ και της Συρίας, τους προέτρεψε να κατευθυνθούν προς τη Λιβύη, την οποία η οργάνωση θεωρεί ζωτικής σημασίας για τον σκοπό της. Η εδαφική παρουσία του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στη Συρία δεν θα εξαλειφθεί μέχρι η οργάνωση να απομακρυνθεί από συγκεκριμένες περιοχές της Συρίας και για αυτόν τον λόγο ο Αλ Μπαγκντάντι στο μήνυμά του καταφέρθηκε εναντίον της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας –καθώς αυτές συμβάλλουν στον πόλεμο ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος στη Συρία».
Ακόμη και αν τώρα παρακολουθούμε την αρχή του τέλους του Ισλαμικού Κράτους, αυτό θα σημάνει και την αρχή του τέλους για την τζιχαντιστική δράση στη Μέση Ανατολή;
«Δεν πιστεύω ότι αυτή είναι η αρχή του τέλους για το Ισλαμικό Κράτος, παρά μόνο η αρχή του τέλους στη συμβολικά σημαντική εδαφική βάση του. Την οργάνωση μπορεί να τη διαδεχθεί κάποια άλλη, αλλά υπάρχουν ακόμη μαχητές σε άλλες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής που έχουν ορκιστεί πίστη και αφοσίωση στον χαλίφη. Μπορεί η οργάνωση στο προσεχές μέλλον να οργανώσει επιθέσεις στη Τουρκία και στη Σαουδική Αραβία, ως αποτέλεσμα του μηνύματος του Αλ Μπαγκντάντι. Ακόμη και αν το Ισλαμικό Κράτος εκδιωχθεί από τη Ράκα, η οργάνωση θα συνεχίσει να υφίσταται υπογείως, σε περιοχές της ερήμου που δεν μπορούν να ελεγχθούν και αλλού, από το Σινά στο Μάλι και πιο πέρα».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
