Οφθαλμόν αντί οφθαλμού

Σε έναν «μικρό πόλεμο», όπως χαρακτήρισαν το περιστατικό τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, κατέληξε την Παρασκευή τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδας) μια ειρηνική διαμαρτυρία στο Ντάλας των Ηνωμένων Πολιτειών με αφορμή τις πρόσφατες δολοφονίες δύο Αφροαμερικανών από αστυνομικούς. Με μια άκρως επικίνδυνη λογική «οφθαλμόν αντί οφθαλμού», τουλάχιστον πέντε αστυνομικοί έπεσαν νεκροί και έξι τραυματίστηκαν από τα πυρά ελεύθερων σκοπευτών, στην πιο αιματηρή επίθεση κατά αστυνομικών δυνάμεων στις ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Πάνω από 50 χρόνια αφότου οι Αφροαμερικανοί κατέκτησαν τα πολιτικά και ατομικά τους δικαιώματα με ηγέτη τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, οι ΗΠΑ βιώνουν ακόμη μια άτυπη, φυλετική σύγκρουση η οποία παίρνει μορφή σε ένα κίνημα με hashtag: #Black Lives Matter (Οι Ζωές των Μαύρων είναι Σημαντικές).

Επειτα από μια ειρηνική πορεία, βίαια επεισόδια ξέσπασαν στο κέντρο του Ντάλας με ελεύθερους σκοπευτές ακροβολισμένους σε υπερυψωμένα σημεία να ανοίγουν πυρ κατά αστυνομικών. Τρεις ύποπτοι συνελήφθησαν επιτόπου ενώ ακόμη ένας έπεσε νεκρός έπειτα από ώρες διαπραγματεύσεων με τους αστυνομικούς. Ο αρχηγός της αστυνομίας του Ντάλας Ντέιβιντ Ο. Μπράουν δήλωσε ότι ο ένοπλος που σκοτώθηκε –με χρήση τηλεκατευθυνόμενης βόμβας από την αστυνομία –«είπε ότι είχε θυμώσει με τους λευκούς, ότι ήθελε να σκοτώσει λευκούς και ότι ήταν ιδιαίτερα θυμωμένος με τους λευκούς αστυνομικούς».

Την Τετάρτη ο Φιλάντο Καστίλ, ένας 32χρονος υπεύθυνος καφετέριας σε σχολείο στο Σεντ Πολ της Μινεσότα, έπεσε νεκρός από πυρά αστυνομικού όταν η αστυνομία τον κάλεσε να σταματήσει το αυτοκίνητο που οδηγούσε για να του κάνει έλεγχο. Ο ίδιος τους ενημέρωσε ότι έχει όπλο με άδεια οπλοφορίας, αλλά ο αστυνομικός τον πυροβόλησε προτού ο Καστίλ προλάβει να του δείξει την άδεια και το δίπλωμα οδήγησης. Η φίλη του θύματος άρχισε να βιντεοσκοπεί και να μεταδίδει ζωντανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το περιστατικό από τη θέση του συνοδηγού. «Απλά πήγε να πιάσει την άδεια και το δίπλωμά του!» ακούγεται να λέει στο βίντεο η γυναίκα. Στο πίσω κάθισμα βρισκόταν η τετράχρονη κόρη της.

Την προηγούμενη ημέρα σημειώθηκε η δολοφονία του Αλτον Στέρλινγκ στο Μπατόν Ρουζ της Λουιζιάνα από αστυνομικούς. Βίντεο που επίσης κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν δύο αστυνομικούς να έχουν ακινητοποιήσει τον 37χρονο μαύρο άνδρα για τον οποίο είχε προηγηθεί καταγγελία ότι οπλοφορούσε. Ενας αστυνομικός τον πυροβόλησε εξ επαφής.

Τα δύο αιματηρά περιστατικά κατά μαύρων πολιτών πυροδότησαν εκ νέου εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της ρατσιστικής αστυνομικής βίας σε πολλές πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Με hashtag το #Black Lives Matter οι διοργανωτές κάλεσαν τους πολίτες να συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις, απαιτώντας δικαιοσύνη για τα θύματα. Πρόκειται για τα τελευταία κρούσματα αστυνομικής βίας κατά Αφροαμερικανών, οι οποίοι ζουν καθημερινά υπό τον φόβο των αυθαίρετων ελέγχων, των επιθέσεων και των παραβιάσεων των ατομικών τους δικαιωμάτων από τις αστυνομικές αρχές.

Σχεδόν έναν χρόνο αφότου το Φέργκιουσον κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των επεισοδίων που ξέσπασαν στην επέτειο της δολοφονίας του άοπλου μαύρου εφήβου Μάικλ Μπράουν από την αστυνομία, οι αστυνομικοί εξακολουθούν να δρουν σε καθεστώς ατιμωρησίας με ελάχιστους να καταδικάζονται για τις πράξεις τους. Η δολοφονία του Καστίλ ήταν η 123η δολοφονία μαύρου πολίτη από αστυνομικό μέσα στο 2016, σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Ενωσης για τις Πολιτικές Ελευθερίας (ACLU). Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της αμερικανικής εφημερίδας «Washington Post», οι θανάσιμοι πυροβολισμοί από αστυνομικούς τους πρώτους έξι μήνες του 2016 αυξήθηκαν κατά 6% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του περασμένου έτους. Οι αστυνομικοί πυροβολούν μαύρους 2,5 φορές περισσότερο σε σχέση με λευκούς.