Oι νεαροί καρποί του φυτού κολοκύνθη (Cucurbita pepo) είναι ελαφριοί στη γεύση και ευέλικτοι στη μαγειρική. Πράγμα που σημαίνει ότι στην κουζίνα μας τα κολοκυθάκια μπορούν να μπουν σε αρκετά πιάτα: είτε να γίνουν δροσερή σαλάτα με ντρέσινγκ γιαουρτιού, είτε τηγανητά – αλευρωμένα ή μη –, είτε ψητά στη σχάρα, αλειμμένα με λάδι και σκόρδο. Κλασική αξία, βέβαια, αποτελούν τα γεμιστά με κιμά και ρύζι κολοκύθια, ενώ τριμμένα δίνουν τον τόνο σε ζυμαρικά και ριζότο.
Και δεν τρώγονται μόνο οι καρποί αλλά και τα άνθη τους. Υπάρχουν δε δύο ειδών κολοκυθοανθοί, οι αρσενικοί και οι θηλυκοί. Οι πρώτοι είναι πιο δυσεύρετοι και μεγαλύτεροι. Εχουν λεπτεπίλεπτο μίσχο, χρυσό χρώμα και είναι καταλληλότεροι για να υποδεχτούν κάποια γέμιση. Δεν τους βρίσκουμε συνήθως στη λαϊκή αγορά αλλά στα περιβόλια φίλων και συγγενών – αν έχουμε αυτή την τύχη. Μαζεύονται πρωί πρωί, είναι εύθραυστοι και μαραίνονται γρήγορα.Διατηρούνται δυο-τρεις μέρες στο ψυγείο, αν τους βάλουμε τον έναν μέσα στον άλλον, σε κλειστό μπολ. Οι τηγανητοί, γεμιστοί με τυριά κολοκυθοανθοί είναι ίσως ο πιο νόστιμος μεζές.
Η φράση «κολοκύθια με τη ρίγανη» σηματοδοτεί τα ανόητα λόγια, επειδή τα κολοκύθια από μόνα τους είναι άνοστα για τους περισσότερους, ακόμη κι αν τα αρτύσουμε με ρίγανη. Σε ένα κατοχικό του χρονογράφημα, μάλιστα, ο Κώστας Βάρναλης αποκαλεί το κολοκύθι «παρία των λαχανικών», θέλοντας να υπενθυμίσει ότι, παρά την αξία που πήρε την περίοδο της Κατοχής, ήταν ένα χαμηλής αξίας λαχανικό πρωτύτερα. Σήμερα πάντως πρωταγωνιστεί στην κουζίνα μας και δικαίως.
*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 12 Ιουνίου 2016.