Το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους παραμένει στην ημερήσια διάταξη. Η πρόσφατη απόφαση του Eurogroup, που μεταθέτει τη συζήτηση για την απομείωση του για μετά το 2018 δεν είναι η τελευταία λέξη στο θέμα.
Αυτό υπογραμμίζει πηγή του γερμανικού υπουργείου Oικονομίας στο οποίο ως γνωστό προΐσταται ο αντικακγελάριος και πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών Σίγκμαρ Γκάμπριελ. «Το θέμα δεν έχει θαφτεί, αλλά θα επανέλθει στην πρώτη δυνατή ευκαιρία» λέει. «Μετά το «θάψιμο του κουρέματος» είναι το πριν από το «θάψιμο του κουρέματος»» προσθέτει παραλλάσσοντας (λόγω του τρέχοντος Euro) τη γνωστή φράση του θρυλικού προπονητή της εθνικής ποδοσφαιρικής ομάδας της Γερμανίας Σεπ Χερμπέργκερ («μετά τον αγώνα είναι το πριν τον αγώνα»).
Αφορμή γι’ αυτό ήταν δηλώσεις αξιωματούχων του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος που εξαίρουν την «περήφανη νίκη» που κατήγαγε ο χριστιανοδημοκράτης υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (το αντίπαλο δέος του κ.Γκάμπριελ στην κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών) στο αναφερθέν Eurogroup, το οποίο, ύστερα από πρότασή του, αποφάσισε ότι η συζήτηση για το «κούρεμα» θα αρχίσει «if necessary» (εφόσον είναι αναγκαίο) όχι νωρίτερα από το 2018. «Αυτό είναι η άποψη του Σόιμπλε» λέει συνεργάτης του αντικαγκελάριου. «Για μας, η παροχή διευκολύνσεων στην Ελλάδα για το χρέος είναι άμεσα αναγκαία. Γι’ αυτό και η συζήτηση γι’ αυτές θα αρχίσει σίγουρα στο εγγύς μέλλον».
Το έναυσμα γι’ αυτό δίνουν οι διαβουλεύσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σχετικά με τη συμμετοχή του στο τρίτο μνημόνιο για την Ελλάδα, που θα αρχίσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και θα περατωθούν πιθανότατα μέχρι τέλος του έτους. Το ΔΝΤ εξαρτά ως γνωστό αυτή τη συμμετοχή από τη δραστική μείωση του χρέους – κάτι που το αναγάγει σε «φυσικό» σύμμαχο του κ.Γκάμπριελ, ο οποίος επιδιώκει λίγο ή πολύ το ίδιο. «Ο Σόιμπλε θα αναγκαστεί να βάλει νερό στο κρασί του» λέει ο ίδιος συνεργάτης. «Μπορεί να μην ακούει τον Γκάμπριελ, αλλά θα ακούσει το ΔΝΤ, επειδή θέλει να το εντάξει οπωσδήποτε στο τρίτο μνημόνιο».
Το ποια μορφή θα έχει ο συμβιβασμός, είναι βέβαια άδηλο. Μια πιθανή εκδοχή είναι η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής, μια δεύτερη (λιγότερο πιθανή), η σταθεροποίηση των επιτοκίων σε πολύ χαμηλή τιμή σε βάθος χρόνου, έτσι που η ελληνική οικονομία να παραμένει ανενόχλητη από τις διακυμάνσεις τους στις διεθνείς αγορές, μια τρίτη (ακόμη λιγότερο πιθανή, αλλά όχι αδιανόητη), η σύνδεση του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος με μια ρήτρα ανάπτυξης.
Τυχόν συμβιβασμός δεν θα σημάνει «στροφή» του κ.Σόιμπλε. Το αντίθετο μάλλον. Ο γερμανός υπουργός οικονομικών επιμένει ακράδαντα στη γραμμή του, που λαμβάνει υπόψη της έναν πολιτικό παράγοντα: Ότι η κοινή γνώμη της Γερμανίας (όπως και των περισσότερων χωρών-δανειστών της Ευρώπης) αρνείται κατηγορηματικά κάθε «κούρεμα» – στάση για την οποία ευθύνεται και ο ίδιος με τη διαβεβαίωσή του, ότι δεν πρόκειται να χαρίσει ούτε ευρώ στους Έλληνες. Ένας συμβιβασμός λοιπόν, ενώπιον μάλιστα των ομοσπονδιακών εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017, θα ήταν γι’ αυτόν επώδυνη και εκλογικά ζημιογόνα πράξη – και πάντως όχι «στροφή» στο πνεύμα μιας επιτυχούς αναδίπλωσης.
«Το μήνυμα, ότι το «κούρεμα» παίζεται ακόμη, θα είναι το κύριο δώρο που θα κάνει ο Γκάμπριελ στην ελληνική κυβέρνηση κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις 30 Ιουνίου» τονίζει ο συνεργάτης. Οι προετοιμασίες για την επίσκεψη βρίσκονται σε καλό δρόμο, ενώ στον κατάλογο των επιχειρηματιών, που θα συνοδεύουν τον κ.Γκάμπριελ, προστίθενται όλο και περισσότερα ηχηρά ονόματα. Η πρόθεση είναι προφανής: Ένα νέο ξεκίνημα στις ελληνογερμανικές σχέσεις που θα δίνει έμφαση στην ανάπτυξη με ισχυρή παρουσία του γερμανικού κεφαλαίου ιδίως στους επικερδείς τομείς της ελληνικής οικονομίας: τουρισμός, φάρμακα, καινοτομικές τεχνολογίες, συμμετοχή στις αποκρατικοποιημένες ή υπό αποκρατικοποίηση επιχειρήσεις.
Το έδαφος γι’ αυτό, αναγνωρίζει ο συνεργάτης, το προετοίμασε ήδη ο Αλέξης Τσίπρας με τις «μεταρρυθμίσεις» που έκανε τους τελευταίους μήνες, καθώς και με το «ευνοϊκό» επενδυτικό περιβάλλον, που προετοιμάζει με τον αναπτυξιακό νόμο ο υπουργός οικονομίας Γιώργος Σταθάκης. «Μια τέτοια επίσκεψη ήταν αδιανόητη πέρυσι, ή και στις αρχές του 2016» λέει. «Τώρα έχει όλες τις προϋποθέσεις για να πετύχει».
Η επίσκεψη θα πάρει πανηγυρική όψη με τη συνάντηση Τσίπρα-Γκάμπριελ. Ο πολιτικός στόχος της είναι να αντικατασταθεί το πρόσωπο του «άσχημου» γερμανού, που ενσαρκώνει με την πολιτική της αιματηρούς λιτότητας ο χριστιανοδημοκράτης Σόιμπλε, με ένα πιο φιλικό, εκείνο της ανάπτυξης, με τη μορφή του σοσιαλδημοκράτη Γκάμπριελ. Γεγονός είναι ωστόσο, ότι η αναπτυξιακή πολιτική κ.Γκάμπριελ «πατάει» στην αντιαναπτυξιακή του κ.Σόιμπλε – έτσι όπως την εφαρμόζει και ο κ.Τσίπρας. Για πολλά χρόνια, ο γερμανός υπουργός οικονομίας έκανε «πλάτες» (αν και με πολλές αντιρρήσεις και αστερίσκους) στον γερμανό υπουργό οικονομικών. Επόμενο έτσι να θεωρείται αναξιόπιστος σε μεγάλο μέρος της γερμανικής κοινής γνώμης, πόσω μάλλον στην Ελλάδα. Γι αυτό και η επιτυχία του στόχου μένει ανοικτό θέμα – ακόμα και αν ο κ.Γκάμπριελ πετύχει τους επόμενους μήνες την «ανάσταση» της συζήτησης για το «κούρεμα».
