Ξεκίνησε η προκαταγραφή των προσφύγων που αιτούνται άσυλο στην Ελλάδα, ανοίγοντας τον δρόμο για να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την μετεγκατάσταση Σύριων και Ιρακινών στην Ευρώπη και παρακάμπτοντας το πρόβλημα του ραντεβού μέσω Skype που δεν έπιανε ποτέ γραμμή.

Στόχος είναι να προκαταγραφούν όλοι οι αιτούντες άσυλο που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα (περίπου 50.000) μέσα σε δυο μήνες. Το προσωρινό έγγραφο, διάρκειας ενός έτους, που λαμβάνουν οι πρόσφυγες τους δίνει το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες υγείας καθώς και να γράφουν τα παιδιά τους στα ελληνικά σχολεία, όχι όμως και να εργάζονται στην Ελλάδα.

Κλιμάκια της Υπηρεσίας Ασύλου _ με την βοήθεια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και την χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής Επιτροπής _ άρχισαν εδώ και τρεις μέρες να προκαταγράφουν τους αιτούντες άσυλο στο Ελληνικό και στη Θεσσαλονίκη. Μετά το Ελληνικό, το κλιμάκιο της Υπηρεσίας Ασύλου θα μετακινηθεί σε άλλη δομή φιλοξενίας, ξεκινώντας από εκείνες που έχουν τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων.

«Τις τρεις πρώτες μέρες, καταγράφηκαν 1.200 άτομα συνολικά σε Ελληνικό και Θεσσαλονίκη», δήλωσε η κυρία Μαρία Σταυροπούλου, διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, μιλώντας σε δημοσιογράφους τη Δευτέρα στο Ελληνικό. «Στόχος μας είναι να προκαταγράφονται 1.400 άτομα τη μέρα _ 700 στην Αθήνα και 700 στη Θεσσαλονίκη. Η όλη επιχείρηση απασχολεί 260 άτομα μαζί με τους διερμηνείς».

Το «Βήμα» πλησίασε μια ομάδα Πακιστανών συγκεντρωμένη έξω από τις τέντες όπου πραγματοποιείται η προκαταγραφή. Ένας από αυτούς είχε ήδη ολοκληρώσει τη διαδικασία και μας έδειξε το έγγραφο που έχει ισχύ ένα χρόνο. Το δελτίο αυτό, ένα λευκό τρίπτυχο που φέρει τα στοιχεία του αιτούντος άσυλο στα ελληνικά και στα αγγλικά, βάζει τέλος στην νομική αβεβαιότητα των προσφύγων και μεταναστών που εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο των συνόρων με την πΓΔΜ. Το υπηρεσιακό σημείωμα δίμηνης διάρκειας που έλαβαν όσοι μπήκαν στην Ελλάδα ως τις 19 Μαρτίου έχει λήξει, γι’ αυτό όσοι βρίσκονται σήμερα στη χώρα είναι τυπικά παράνομοι και υπήρξαν περιπτώσεις που συνελήφθησαν επειδή το σημείωμα είχε λήξει.

Παραμέσα στις τέντες του Ελληνικού, οικογένειες Αφγανών προκαταγράφονται με την βοήθεια διερμηνέων. «Θέλετε να καταθέσετε αίτηση για άσυλο στην Ελλάδα;» ρωτάμε έναν Αφγανό που περιμένει στην ουρά. «Όχι, θέλω να πάω στη Γερμανία», απαντάει. «Έχετε οικογένεια στη Γερμανία;» «Όχι, θέλω να αναγνωριστώ ως πρόσφυγας εκεί». Ελλιπώς πληροφορημένος ή απρόθυμος να εγκαταλείψει το όνειρο της Γερμανίας, ο συγκεκριμένος Αφγανός θα πληροφορηθεί μόλις φθάσει η σειρά του να προκαταγραφεί ότι τρεις πιθανότητες ανοίγονται μπροστά σε όλους, και η μία δεν τον αφορά καν: είτε θα δρομολογηθούν προς μετεγκατάσταση σε άλλη χώρα της ΕΕ (αν είναι Σύριοι ή Ιρακινοί), είτε θα μεταβούν σε άλλη χώρα της ΕΕ στα πλαίσια της οικογενειακής επανένωσης είτε θα καταθέσουν αίτηση για να αναγνωριστούν (ή όχι) ως πρόσφυγες στην Ελλάδα.

«Η προκαταγραφή θα μας βοηθήσει να γνωρίζουμε πλήρως ποιοι βρίσκονται στην Ελλάδα και να ξεχωρίσουμε τις ευάλωτες περιπτώσεις _ ασυνόδευτους ανηλίκους, επείγοντα ιατρικά περιστατικά, μονογονεϊκές οικογένειες _ για να τις προωθήσουμε για ειδική μέριμνα», λέει η κυρία Σταυροπούλου. Προσθέτει ότι στην προκαταγραφή δεν απαιτείται άλλο έγγραφο από τον αιτούντα παρά το υπηρεσιακό σημείωμα που έλαβε από την Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής όταν μπήκε στην Ελλάδα και ότι στόχος της Υπηρεσίας Ασύλου είναι να έχει καταγράψει κανονικά και εξετάσει όλα τα αιτήματα για άσυλο εντός ενός έτους.

Η προκαταγραφή «ξεμπλοκάρει» το ελληνικό κομμάτι της μετεγκατάστασης που είχε κολλήσει λόγω της αδύνατης πρόσβασης μέσω Skype στην Υπηρεσία Ασύλου (το ευρωπαϊκό κομμάτι παραμένει μπλοκαρισμένο καθώς οι θέσεις μετεγκατάστασης που προσφέρουν τα κράτη-μέλη είναι πολύ λιγότερες από τους στόχους που έθεσε ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος). Οι Σύριοι και οι Ιρακινοί που βρίσκονται στην Ελλάδα δεν μπορούν να προωθηθούν προς μετεγκατάσταση αν δεν καταθέσουν προηγουμένως αίτημα για άσυλο στη χώρα μας.