Οπως απέδειξε και το Μουντιάλ που ήδη νοσταλγούμε, το ποδόσφαιρο έχει τις απαντήσεις για τα περισσότερα ζητήματα της ζωής. Κυρίως τα αρνητικά. Οι έμπειροι ποδοσφαιρολόγοι είναι εξοικειωμένοι με την έκφραση: «Α, αυτός; Αυτός είναι αιώνιο ταλέντο». Αναφέρεται τρυφερά, αλλά απαξιωτικά σε έναν πιτσιρικά με σιτεμένο πρόσωπο, έναν απ’ αυτούς που κάποτε έδειχνε πως θα έλαμπε, έναν απ’ αυτούς που κάποτε φαινόταν πως θα κάνει καριέρα, αλλά τελικά χτύπησε στον τοίχο της ζωής. Η έκφραση μπορεί να περιγράψει πολλά· όχι μόνο ποδοσφαιρικά. Για την ακρίβεια, η έκφραση μπορεί να περιγράψει την προδιαγεγραμμένη πορεία της «νέας ελληνικής γενιάς»: Είναι η γενιά με τα αιώνια ταλέντα της ζωής.
Πώς μπορεί να αναδειχθεί ένας νέος άνθρωπος στην Ελλάδα του 2014; Πώς μπορεί να «μπει στα πράγματα»; Πώς μπορεί να υποσκελίσει κάποιο μέλος της έντεχνα πολυτραγουδισμένης «γενιάς του Πολυτεχνείου»; Πώς μπορεί να κάνει τα δικά του λάθη δημιουργώντας, ακόμη και σήμερα, ακόμη και με όλες τις βεβαιότητες κατακερματισμένες από τον αχό της κρίσης; Ο μόνος τρόπος είναι ένας: να μεταμφιεστεί σε γέρο.
Αν είναι στην πολιτική, πρέπει να παπαγαλίσει τον τρόπο των μεγαλύτερων, να κρύψει τη νεανικότητά του κάτω από μια πρόωρη γήρανση, να λειάνει τις γωνίες του, να μιλάει σαν να βρίσκεται είτε στον Εμφύλιο είτε στα 70s, να χρησιμοποιεί με περηφάνια τα «νέα μέσα» όπως το Τwitter σαν την ντουντούκα συγκέντρωσης του 1982, να ηρεμήσει, να νοικοκυρευτεί και να απολαύσει τη διαδρομή προς την ηλικιακή γήρανση. Για την ακρίβεια, έχει και άλλη μία επιλογή: να πάψει να αγχώνεται και να περιμένει υπομονετικά για τη δική του επετηρίδα, όταν και αυτός θα έχει τη δυνατότητα να συνθλίψει τη νεότητα με την ησυχία του.
Μπορεί κανείς να το δει γλαφυρά στην τηλεόραση, εκεί που ο νέος εμφανίζεται είτε ως καρικατούρα, είτε ως χαρακτήρας ενός σίριαλ με μέτριους διαλόγους, είτε ως επικίνδυνος ταραξίας, είτε ως πειθήνιος μελετηρός επιτυχών στις Πανελλήνιες («χωρίς να παπαγαλίσω πολύ!»), είτε ως διασκεδαστής των γηραιότερων με χιούμορ γεμάτο ρυτίδες.
Αν είναι επιχειρηματίας, πρέπει να σκύψει το κεφάλι σε ένα παράλογο σύστημα που τον παρακολουθεί σχεδόν σαρδόνια να αποτυγχάνει. Να προσπαθεί να δημιουργήσει μια από τις επιχειρήσεις που αποτελούν το «πορνό της εποχής», μια start up που να εικονογραφεί το success story με ωραία γραμματοσειρά και μοντέρνα γραφεία και να βρίσκεται αντιμέτωπος με φόρο 26% από το πρώτο ευρώ, 50% προκαταβολή για το επόμενο έτος και 650 ευρώ τέλος επιτηδεύματος ως ελεύθερος επαγγελματίας, πληρώνοντας σαδιστικά τα λάθη των παλαιότερων ανενόχλητων.
Αν είναι δημιουργικός στη δουλειά του, και φτιάξει κάτι τόσο απλό όσο μια ωραία γεύση, όπως έκανε ένας ταλαντούχος μάγειρας από τη Θεσσαλονίκη που δημιούργησε το μπουγατσάν (ένα απολαυστικό κράμα μπουγάτσας και κρουασάν), μπορεί και να δεχθεί μια αψυχολόγητη επίθεση από την ευρισκόμενη σε μόνιμη ένθεη μανία βουλευτή του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, που έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα ένα ακατανόητο μεν, απολαυστικό δε κείμενο καυτηριάζοντας το αθώο γλύκισμα που είναι «σκέτη αλλοτρίωση, πολιτισμική, γαστρονομική, γευστική, και σε τελευταία ανάλυση εξαθλίωση της έννοιας της παιδείας».
Αν είναι καλλιτέχνης λίγο κάτω ή λίγο πάνω από τα 30, όπως ο Δημήτρης Καραντζάς και ο Εκτορας Λυγίζος, μπορεί να δεχθεί προκαταβολικές επιθέσεις, προτού ακόμη παρουσιάσει τη δουλειά του στην Επίδαυρο, από τη βουλευτή της ΝΔ Παναγιώτα Ιακωβίδου που μετά τις τηλεοπτικές της εμφανίσεις σε περιφερειακά κανάλια αγχώθηκε για την καταβαράθρωση του θεσμού των Επιδαυρίων. Το ίδιο συνέβη και με τη Μόνικα: Προτού εμφανιστεί στο Ηρώδειο, δέχθηκε επιθέσεις, γιατί τολμά να τραγουδήσει προτού εμφανίσει ρυτίδες.
Ολα αυτά δεν είναι καινούργια. Η κοινωνία τα ξέρει. Και επειδή νιώθει ενοχές, όταν δεν έχει με τι να ασχοληθεί μιλάει για τους νέους με έναν τρόπο τόσο αυτιστικό, τόσο ισοπεδωτικό, τόσο γενικό, που είτε τους ακυρώνει δίνοντάς τους δίκιο για τα πάντα, είτε παπαγαλίζει αντίστροφα κάποια νεανική συμπεριφορά καταδικασμένη να γίνει διαφημιστικό σποτάκι, έτσι για να νιώσουμε λίγο μοντέρνοι.
Είμαστε μια κοινωνία σε μόνιμη και πρόωρη γήρανση. Και πιθανότατα μέχρι να γεράσουμε ηλικιακά, θα παραμείνουμε έτσι. Τουλάχιστον ας μη γεράσουμε νοητικά· είναι το μόνο που μας έχει μείνει.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 20 Ιουλίου 2014
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
